34 845 J Wijziging van de begrotingsstaat van het Deltafonds voor het jaar 2017 (wijziging samenhangende met de Najaarsnota)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

INHOUDSOPGAVE

A.	Artikelsgewijze toelichting bij het wetsvoorstel		2
B.	Begrotingstoelichting		3
1.	Leeswijzer		3
2.	De producten		4
	2.1	Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties	5
	2.2	De productartikelen	6
	2.3	Bijlagen	13
		A. Verdiepingsbijlage	13
		B. Projectoverzichten	24

A. ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2017 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat van het Deltafonds.

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, mede namens de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, C. van Nieuwenhuizen Wijbenga

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. Leeswijzer

Algemeen

In de onderstaande tabel is een overzicht opgenomen waarin aangegeven wordt welke ministers voor welke begrotingsartikelen of onderdelen op dit moment verantwoordelijk zijn. Dit naar aanleiding van de beleidsherverkavelingen die voortvloeien uit het Regeerakkoord.

Verantwoordelijkheidsverdeling ministers

Artikel (onderdeel)	Omschrijving	Beleidsverantwoordelijke ministers	Opmerking
	Beleidsartikelen
1	Investeren in waterveiligheid	Minister van Infrastructuur en Waterstaat
2	Investeren in zoetwatervoorziening	Minister van Infrastructuur en Waterstaat
3	Beheer, onderhoud en vervanging	Minister van Infrastructuur en Waterstaat
4	Experimenteren cf. art. III Deltawet	Minister van Infrastructuur en Waterstaat
5	Netwerkgebonden kosten en overige uitgaven	Minister van Infrastructuur en Waterstaat / Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties	Reservering BRO betreft BZK
6	Bijdragen t.l.v. begroting Hoofdstuk XII	Minister van Infrastructuur en Waterstaat
7	Investeren in waterkwaliteit	Minister van Infrastructuur en Waterstaat

De opzet en structuur van de onderliggende suppletoire begroting voor het Deltafonds is gebaseerd op de rijksbegrotingsvoorschriften van het Ministerie van Financiën.

Mede naar aanleiding van overleg met uw Kamer zijn in aanvulling op deze regelgeving voor dit fonds de onderstaande punten verwerkt voor de eerste suppletoire begroting.

• Naar aanleiding van de motie van de leden Van Helvert en Van Veldhoven (Kamerstukken II 2015–2016 34 475 XII, nr. 12) worden bij alle begrotingsartikelen op het Infrastructuurfonds en Deltafonds groter dan € 1 miljard de begrotingsmutaties boven de € 5 miljoen toegelicht. Dit heeft als praktische uitwerking dat bij de artikelen tussen de € 200 miljoen en € 1 miljard de ondergrens voor technische mutaties ook neerwaarts is bijgesteld. Voor beleidsmatige mutaties was er bij de artikelen van deze omvang reeds sprake van een ondergrens van € 5 miljoen. De norm voor het toelichten van de begrotingsmutaties op het niveau van artikelonderdeel is als volgt:

  Norm bij te verklaren verschillen

  Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen	Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)	Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
  < 50	1	2
  => 50 en < 200	2	4
  => 200 < 1000	5	5
  => 1000	5	5

• Het opnemen van gedetailleerde projectinformatie in de suppletoire begrotingen conform begroting en jaarverslag (brief van 4 november 2009 naar aanleiding van toezegging verbetering informatievoorziening bij WGO van 24 juni 2009);

• Het inzicht in de budgetten van de planuitwerkingen- en verkenningen programma’s wordt vergroot door begrotingsmutaties expliciet in de MIRT tabellen zichtbaar te maken op projectniveau (toezegging WGO van 22 juni 2011);

• Mutaties op de beschikbare budgetten worden in de (niet voorgeschreven) Verdiepingsbijlage op artikelonderdeel niveau voor de volledige looptijd tot en met 2030 inzichtelijk gemaakt (in lijn met groeiparagraaf uit de begroting IenM voor 2013).

Opbouw

Dit wetsvoorstel kent een opbouw waarbij afhankelijk van de informatievraag- en behoefte verder kan worden ingezoomd. Deze verdiepingsslag is als volgt opgebouwd.

• 1. Allereerst is de begroting(wet)staat voor het Deltafonds voor het jaar 2017 opgenomen. Deze dient ter autorisatie van de mutaties die op artikelniveau in de verplichtingen-, uitgaven- en ontvangstenramingen worden voorgesteld.

• 2. Daarna is eerst op hoofdlijnen (paragraaf 2.1) inzicht verstrekt in de belangrijkste budgettaire voorstellen die leiden tot wijziging van de begroting. Hiermee kan snel een indruk worden verkregen van de inhoud van dit wetsvoorstel.

• 3. In de artikelgewijze toelichting (paragraaf 2.2) zijn in de tabellen «Budgettaire gevolgen van uitvoering» de mutaties in de 2^e suppletoire begroting uitgesplitst in miljoenennota- en overige mutaties 2^e suppletoire begroting. De miljoenennotamutaties zijn reeds in de, aan uw Kamer voorgelegde, ontwerpbegroting 2018 (Kamerstukken II, 2017/2018, 34 775 J, nr. 2) toegelicht. De overige mutaties 2^e suppletoire begroting worden onder de tabellen op het niveau van het artikelonderdeel toegelicht. Dit rekening houdend met de norm zoals hierboven is aangegeven.

• 4. Als onderdeel van de artikelgewijze toelichting is in de verdiepingsbijlage (paragraaf 2.3 deel A) door middel van een meerjarige mutatietabel op artikelonderdeelniveau de aansluiting gemaakt tussen de vorige stand van de begroting en de nu voorgestelde stand. Dit voor de volledige looptijd van het fonds.

• 5. Tenslotte zijn in de verdiepingsbijlage (paragraaf 2.3 deel B) van dit wetsvoorstel de MIRT projecttabellen met de realisatieprojecten alsmede de verkenningen en planuitwerking programma’s opgenomen waarin de begrotingsmutaties op projectniveau zichtbaar zijn gemaakt. Deze MIRT- tabellen zijn in ieder geval voorzien van toelichtingen indien sprake is:

  • van een wijziging (anders dan door de verwerking van prijsbijstelling) in het taakstellend projectbudget groter dan 10% of meer dan € 10 miljoen;

  • van een wijzigingen groter dan 1 jaar in de oplevering van het project.

2. De producten

Dit wetsvoorstel sluit aan bij de Najaarsnota 2017 van het Ministerie van Financiën en bevat alleen begrotingsmutaties die betrekking hebben op de uitvoering van reeds ingezet beleid.

De mutaties zijn hieronder in tabelvorm weergegeven en toegelicht.

De budgettaire gevolgen van de begrotingsmutaties zijn verder onder 2.2 op de productartikelen zichtbaar gemaakt.

2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangsten mutaties

Suppletoire mutaties 2017 (Tweede suppletoire begroting) (in € mln.)

		Art.	Uitgaven	Ontvangsten
Stand vastgestelde begroting 2017			904,7	904,7
Stand 1^e suppletoire begroting 2017			967,2	967,2
– mutaties Miljoenennota 2018 (uitkomst 2017)			15,9	15,9
– mutaties 2^e suppletoire begroting
Kaderrelevante mutaties
1.	Ooijen-Wanssum naar Provinciefonds	1 en 6	– 5,2	– 5,2
2.	Vismigratie naar Provinciefonds en BCF	1 en 6	– 4,7	– 4,7
3.	Bijdrage provincie Noord-Holland	4	3,2	3,2
4.	Windparken op zee	3 en 6	1,3	1,3
	diversen		0,1	0,1
Mutaties binnen kader DF
5.	Afsluitdijk	1	5,4
		4	– 5,4
			977,7	977,7

• 1. Ooijen-Wanssum naar Provinciefonds

  Deze mutatie betreft de bijdrage ad € 5,2 miljoen in 2017 van het Rijk aan de provincie Limburg in de voorbereiding- en uitvoeringskosten Ooijen Wanssum. De middelen worden via het Provinciefonds beschikbaar gesteld.

• 2. Vismigratie naar Provinciefonds en BCF

  IenM draagt € 4,721 miljoen bij aan het project vismigratie Ambitie Afsluitdijk. Hiervan wordt € 3,9 miljoen ten behoeve van de provincie Friesland overgeboekt naar het Provinciefonds en € 0,821 miljoen naar het BTW Compensatiefonds.

• 3. Bijdrage provincie Noord-Holland

  De provincie Noord-Holland draagt € 3,2 miljoen bij aan het project Markerwadden. De ontvangen middelen worden doorgestort naar het Groenfonds. Hiervoor is het uitgavenbudget opgehoogd.

• 4. Windparken op zee

  IenM (Hoofdstuk XII) draagt bij aan de kosten voor het realiseren van nautische voorzieningen in bestaande en nieuwe windparken ten behoeve van doorvaart en medegebruik.

• 5. Afsluitdijk

  Deze mutatie betreft een overboeking van artikelonderdeel 04.02 Geïntegreerde contractvormen/PPS naar 01.02 ten behoeve van het project Afsluitdijk in verband met de opdrachtverstrekking voor een nieuwe energieaansluiting. Deze mutatie is noodzakelijk omdat de kosten met betrekking tot de Afsluitdijk vooruitlopend op het DBFM-contract op artikel 1.02 worden verantwoord. Met deze overboeking wordt het budget met € 0,5 miljoen overschreden, wat in 2018 via het Saldo 2017 wordt gecompenseerd.

2.2 De productartikelen

Hieronder worden alle beleidsmatig relevante mutaties op het niveau van het artikelonderdeel zichtbaar gemaakt, en waar zinvol en relevant, ook toegelicht (zie leeswijzer). In de verdiepingsbijlage is een meerjarige mutatietabel opgenomen op artikelonderdeelniveau met daarbij de aansluiting tussen de vorige stand van de begroting en de nu voorgestelde stand. Dit voor de volledige looptijd van het fonds.

Artikel 1 Investeren in waterveiligheid

Budgettaire gevolgen van uitvoering: Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen € 1.000)

1 Investeren in waterveiligheid	Stand Vastgestelde begroting	Stand 1^e suppletoire begroting	Mutaties 2^e suppletoire begroting		Stand 2^e suppletoire begroting
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2^e suppletoire begroting
	(1)	(2)	(3)	(4)	(5)=(2=3+4)
Verplichtingen	840.560	868.101	– 6.016	– 382.778	479.307
Uitgaven	536.678	579.972	– 143.051	31.375	468.296
Waarvan juridisch verplicht		84%			100%
1.01 Grote projecten waterveiligheid	373.919	393.272	– 81.801	– 36.554	274.917
1.01.01 Programma HWBP-2 Waterschapsprojecten	226.304	212.864	– 49.059	– 26.036	137.769
1.01.02 Programma HWBP-2 Rijksprojecten	13.536	17.129	– 2.538	3.045	17.636
1.01.03 Ruimte voor de rivier	111.035	133.875	– 24.127	– 9.236	100.512
1.01.04 Maaswerken	23.044	29.404	– 6.077	– 4.327	19.000
1.02 Overige aanlegprojecten Waterveiligheid	153.751	173.897	– 59.018	69.479	184.358
1.02.01 Verkenningen en planuitwerkingsprogramma	41.168	43.320	– 22.194	– 16.080	5.046
– waarvan bijdrage aan agentschap RWS	401	4.901	108	0	5.009
1.02.02 Realisatieprogramma	112.583	130.577	– 36.824	85.559	179.312
1.03 Studiekosten	9.008	12.803	– 2.232	– 1.550	9.021
1.03.01 Studie en onderzoekskosten	9.008	12.803	– 2.232	– 1.550	9.021
1.03.02 Overige studiekosten	0	0	0	0	0
1.09 Ontvangsten Investeren in waterveiligheid	186.805	190.804	2.151	– 748	192.207
1.09.01 Ontvangsten waterschappen HWBP-2	159.058	160.592	1.848	– 1.603	160.837
1.09.02 Overige ontvangsten HWBP-2	0	3.480	0	0	3.480
1.09.03 Ontvangsten waterschappen nHWBP	22.443	22.440	258	– 232	22.466
1.09.04 Overige ontvangsten nHWBP	0	0	0	0	0
1.09.05 Overige aanleg ontvangsten	5.304	4.292	45	1.087	5.424

Verplichtingen

De verplichtingenmutatie betreft een verlaging van € 384 miljoen. Deze verlaging wordt veroorzaakt door een verplichtingenschuif ad € 399 miljoen ten behoeve van het project Markermeerdijk (Hoorn-Edam-Amsterdam) naar 2018. Het project wordt niet in 2017 beschikt maar in 2018. Oorzaak is de bijzondere projectvorm waarbij de alliantie die de technische oplossing dient uit te werken heeft meer tijd nodig. De goedkeuring van de provincie komt waarschijnlijk in 2018, waarna beschikt kan worden.

1.01 Grote projecten waterveiligheid

De overige mutaties 2^e suppletoire begroting op dit artikelonderdeel zijn in grote lijnen opgebouwd uit twee mutaties die per saldo leiden tot een verlaging van € 36,6 miljoen. Een verlaging ad € 24,5 miljoen als gevolg van de verwerking van het saldo 2017, een overboeking naar artikelonderdeel 1.02 van € 12 miljoen.

Saldo 2017

Op dit artikelonderdeel is sprake van een voordelig saldo van € 24,5 miljoen. De belangrijkste reden voor dit overschot betreft het HWBP-2 waar ca € 23 miljoen minder wordt gerealiseerd onder andere omdat er geen beroep is gedaan op de post onvoorzien bij HWBP-2.Het voordelig saldo wordt in 2018 aan dit artikelonderdeel toegevoegd, zodat de omvang van de budgetten meerjarig ongewijzigd blijft.

Overboeking artikelonderdeel 1.02

Deze mutatie betreft een overboeking ad € 12 miljoen van artikelonderdeel 1.01.03 Ruimte voor de Rivier naar artikel 01.02.02 (Realisatie programma waterveiligheid) ten behoeve van de opdrachtverlening (voorbereiding) realisatie IJsseldelta fase 2. Deze overboeking is noodzakelijk omdat de kosten met betrekking tot Reevesluis onderdeel van IJsseldelta fase 2 op artikel 1.02.02 worden verantwoord.

01.02 Overige projecten Waterveiligheid

De overige mutaties 2^e suppletoire begroting op dit artikelonderdeel zijn in grote lijnen opgebouwd uit een drietal mutaties die per saldo leiden tot een verhoging van € 69,5 miljoen. Een verhoging ad € 61,0 miljoen als gevolg van de verwerking van het saldo 2017, een overboeking naar het Provinciefonds van € 9,1 miljoen en overboekingen vanuit andere DF-artikelen voor een bedrag van 17,5 miljoen

Saldo 2017

Op dit artikelonderdeel is in 2017 sprake van een overprogrammering van € 57,5 miljoen. Ten opzichte van de programmering wordt € 3,5 miljoen meer gerealiseerd, wat leidt tot een nadelig saldo van € 61 miljoen. De hogere realisatie ten opzichte van de programmering betreft met name de verkenningsfase van het project Lauwersmeer-Vierhuizengat van het Hoogwaterbeschermingsprogramma welke eerder start dan was voorzien. Het voordelig saldo wordt in 2018 in mindering van dit artikelonderdeel gebracht, zodat de omvang van de budgetten meerjarig ongewijzigd blijft.

Overboeking naar Provinciefonds

Deze overboeking betreft:

• Ooijen-Wanssum

  Een bijdrage ad € 112 miljoen, waarvan € 5,2 miljoen in 2017, van het Rijk aan de provincie Limburg in de voorbereiding- en uitvoeringskosten Ooijen Wanssum. De middelen worden via het Provinciefonds beschikbaar gesteld.

• Vismigratie

  IenM draagt € 4,721 miljoen bij aan het project vismigratie Ambitie Afsluitdijk. Hiervan wordt € 3,9 miljoen ten behoeve van de provincie Friesland overgeboekt naar het Provinciefonds en € 0,821 miljoen naar het BTW Compensatiefonds.

Overboeking van andere DF-artikelen

Deze overboeking betreft:

• IJsseldelta fase 2

  Deze mutatie betreft een overboeking van € 12 miljoen van artikelonderdeel 1.01.03 Ruimte voor de Rivier naar artikel 01.02.02 (Realisatie programma waterveiligheid) ten behoeve van de opdrachtverlening (voorbereiding) realisatie IJsseldelta fase 2. Deze overboeking is noodzakelijk omdat de kosten met betrekking tot Reevesluis onderdeel van IJsseldelta fase 2 op artikel 1.02.02 worden verantwoord.

• Afsluitdijk

• Deze mutatie betreft een overboeking van artikelonderdeel 04.02 Geïntegreerde contractvormen/PPS naar 01.02 ten behoeve van het project Afsluitdijk in verband met de opdrachtverstrekking voor een nieuwe energieaansluiting. Deze mutatie is noodzakelijk omdat de kosten met betrekking tot de Afsluitdijk vooruitlopend op het DBFM-contract op artikel 1.02 worden verantwoord. Met deze overboeking wordt het budget met € 0,5 miljoen overschreden, wat in 2018 via het Saldo 2017 wordt gecompenseerd.

Artikel 2 Investeren in zoetwatervoorzieningen

Budgettaire gevolgen van uitvoering: Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen € 1.000)

2 Investeren in zoetwatervoorziening	Stand Vastgestelde begroting	Stand 1^e suppletoire begroting	Mutaties 2^e suppletoire begroting		Stand 2^e suppletoire begroting
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2^e suppletoire begroting
	(1)	(2)	(3)	(4)	(5)=(2=3+4)
Verplichtingen	52.358	48.353	– 14.169	– 10.985	23.199
Uitgaven	38.973	44.917	– 17.485	– 10.585	16.847
Waarvan juridisch verplicht		23%			72%
2.01 Aanleg waterkwantiteit	0	0	0	0	0
2.01.01 Verkenningen en planuitwerking waterkwantiteit	0	0	0	0	0
2.01.02 Realisatieprogramma waterkwantiteit	0	0	0	0	0
2.02 Overige waterinvesteringen zoetwatervoorziening	36.928	42.262	– 17.485	– 10.285	14.492
2.02.01 Verkenningen en planuitwerking zoetwatervoorziening	9.500	9.500	0	– 9.500	0
– waarvan bijdrage aan agentschap RWS	0	0	– 17.485	– 785	– 18.270
2.02.02 Realisatieprogramma zoetwatervoorziening	27.428	32.762	– 17.485	– 785	14.492
2.03 Studiekosten	2.045	2.655	0	– 300	2.355
2.03.01 Studie en onderzoekskosten Deltaprogramma	2.045	2.655	0	– 300	2.355
2.03.02 Overige studiekosten	0	0	0	0	0
2.09 Ontv. Inv. in Waterkwant. en zoetwatervoorz.	0	1	0	0	1
2.09.01 Ontvangsten zoetwatervoorzieningen	0	1	0	0	1
2.09.02 Overige ontvangsten	0	0	0	0	0

Verplichtingen

De verplichtingenmutatie is voor een bedrag van € 10,9 miljoen direct gerelateerd aan de hieronder toegelichte kasmutaties.

2.02 Overige waterinvesteringen zoetwatervoorziening

De overige mutaties 2^e suppletoire begroting op dit artikelonderdeel betreft de verwerking van het saldo 2017.

Saldo 2017

Op dit artikelonderdeel is sprake van een voordelig saldo van € 10,3 miljoen. De lagere uitgaven in 2017 worden veroorzaakt door een vertraging in het Europese aanbestedingstraject waardoor de start van de uitvoerende werkzaamheden met betrekking tot de Roode Vaart pas in 2018 zal plaatsvinden. Hiermee is een bedrag van € 9,5 miljoen gemoeid. Daarnaast wordt de voorgenomen subsidie Brielse Meer niet in 2017 maar in 2018 verstrekt en is er sprake van een lagere subsidiebetaling op het project Kleinschalige Wateraanvoer.

Het voordelig saldo wordt in 2018 aan dit artikelonderdeel toegevoegd, zodat de omvang van de budgetten meerjarig ongewijzigd blijft.

Artikel 3 Beheer, onderhoud en vervanging

Budgettaire gevolgen van uitvoering: Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen € 1.000)

3 Beheer, onderhoud en vervanging	Stand Vastgestelde begroting	Stand 1^e suppletoire begroting	Mutaties 2^e suppletoire begroting		Stand 2^e suppletoire begroting
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2^e suppletoire begroting
	(1)	(2)	(3)	(4)	(5)=(2=3+4)
Verplichtingen	132.041	138.932	7.120	1.784	147.836
Uitgaven	169.466	172.653	17.000	– 2.906	186.747
Waarvan juridisch verplicht		100%			100%
3.01 Watermanagement	7.031	7.031	81	50	7.162
3.01.01 Watermanagement	7.031	7.031	81	50	7.162
– waarvan bijdrage aan agentschap RWS	7.031	7.031	81	50	7.162
3.02 Beheer en Onderhoud	162.435	165.622	16.919	– 2.956	179.585
3.02.01 Waterveiligheid	109.178	109.291	792	1.271	111.354
– waarvan bijdrage aan agentschap RWS	109.178	109.291	792	1.271	111.354
3.02.02 Zoetwatervoorziening	11.636	11.636	4.095		15.731
– waarvan bijdrage aan agentschap RWS	11.636	11.636	4.095		15.731
3.02.03 Vervanging	41.621	44.695	12.032	– 4.227	52.500
3.09 Ontvangsten
3.09.01 Ontvangsten

Verplichtingen

De verplichtingenmutatie is met name gerelateerd aan de overboeking vanuit IenM (Hoofdstuk XII) ten behoeve van windparken op zee.

3.02 Beheer en onderhoud

De overige mutaties 2^e suppletoire begroting op dit artikelonderdeel zijn in grote lijnen opgebouwd uit twee mutaties de verwerking van het saldo 2017 ad € 4,2 miljoen en een overboeking van voor een bedrag van € 1,2 miljoen.

Saldo 2017

Op dit artikelonderdeel is sprake van een voordelig saldo van € 4,2 miljoen. De reden voor de lagere kasrealisatie betreft het project Stroomlijn. De planning van dit project schuift op vanwege vertraging in de afhandeling vergunningen door RVO en EZ en het verlopen van de vergunningen voor de uitvoering van perceel 5 (IJssel/Courant). Dit heeft tot gevolg dat kap en afrondingswerkzaamheden mogelijk in 2018 en 2019 worden uitgevoerd. Het voordelig saldo wordt in 2018 aan dit artikelonderdeel toegevoegd, zodat de omvang van de budgetten meerjarig ongewijzigd blijft.

Overboeking

IenM (Hoofdstuk XII) draagt € 1,3 miljoen bij aan de kosten voor het realiseren van nautische voorzieningen in bestaande en nieuwe windparken ten behoeve van doorvaart en medegebruik.

Artikel 4 Experimenteren cf. art. III Deltawet

Budgettaire gevolgen van uitvoering: Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen € 1.000)

4 Experimenteren cf. art. III Deltawet	Stand Vastgestelde begroting	Stand 1^e suppletoire begroting	Mutaties 2^e suppletoire begroting		Stand 2^e suppletoire begroting
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2^e suppletoire begroting
	(1)	(2)	(3)	(4)	(5)=(2=3+4)
Verplichtingen			16.404	– 10.204	6.200
Uitgaven			7.900	– 1.700	6.200
Waarvan juridisch verplicht					100%
4.01 Experimenteerprojecten			3.000	3.200	6.200
4.01.01 Experimenteerprojecten			3.000	3.200	6.200
4.02 Geïntegreerde contractvormen/PPS			4.900	– 4.900
4.02.01 Geïntegreerde contractvormen/PPS				– 4.900
4.09 Ontvangsten experimenteerartikel				3.200	3.200
4.09.01 Ontvangsten experimenteerartikel				3.200	3.200

4.01 Experimenteerprojecten

De provincie Noord-Holland draagt € 3,2 miljoen bij aan het project Markerwadden. De ontvangen middelen worden doorgestort naar het Groenfonds. Hiervoor wordt het uitgavenbudget opgehoogd

4.02 Geïntegreerde contractvormen/PPS

Deze mutatie betreft een overboeking van artikelonderdeel 4.02 Geïntegreerde contractvormen/PPS naar artikel 01.02 ten behoeve van het project Afsluitdijk in verband met de opdrachtverstrekking voor een nieuwe energieaansluiting. Deze mutatie betreft een overboeking van artikelonderdeel 04.02 Geïntegreerde contractvormen/PPS naar 01.02 ten behoeve van het project Afsluitdijk in verband met de opdrachtverstrekking voor een nieuwe energieaansluiting. Deze mutatie is noodzakelijk omdat de kosten met betrekking tot de Afsluitdijk vooruitlopend op het DBFM-contract op artikel 1.02 worden verantwoord. Met deze overboeking wordt het budget met € 0,5 miljoen overschreden, wat in 2018 via het Saldo 2017 wordt gecompenseerd.

Artikel 5 netwerkgebonden kosten en overige uitgaven

Budgettaire gevolgen van uitvoering: Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen € 1.000)

5 Netwerkgebonden kosten en overige uitgaven	Stand Vastgestelde begroting	Stand 1^e suppletoire begroting	Mutaties 2^e suppletoire begroting		Stand 2^e suppletoire begroting
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2^e suppletoire begroting
	(1)	(2)	(3)	(4)	(5)=(2=3+4)
Verplichtingen	133.414	132.354	166.223	– 9.777	288.800
Uitgaven	133.415	132.438	166.223	– 9.777	288.884
Waarvan juridisch verplicht		100%			97%
5.01 Apparaat	218.112	218.495	8.178	– 359	226.314
5.01.01 Staf Deltacommissaris	1.813	2.196	– 22	– 359	1.815
5.01.02 Apparaatskosten RWS	216.299	216.299	8.200		224.499
– waarvan bijdrage aan agentschap RWS	216.299	216.299			216.299
5.02 Overige uitgaven	63.703	62.203	708	– 341	62.570
5.02.01 Overige netwerkgebonden uitgaven	61.729	60.582	684	109	61.375
– waarvan bijdrage aan agentschap RWS	61.729	60.582	684	109	61.375
5.02.02 Programma-uitgaven DC	1.974	1.621	24	– 450	1.195
5.02.03 Overige uitgaven
5.03 Investeringsruimte	– 148.400	– 148.260	157.337	– 9.077
5.03.01 Programmeerruimte	– 148.400	– 148.260	157.337	– 9.077
5.03.02 Beleidsruimte
5.09 Netwerkgebonden kosten en overige ontvangsten
5.09.01 Overige ontvangsten
5.10 Saldo van de afgesloten rekeningen		127.032			127.032
5.10.01 Voordelig saldo Deltafonds		127.032			127.032

Verplichtingen

De verplichtingenmutatie is direct gerelateerd aan de hieronder toegelichte kasmutaties.

5.03 Investeringsruimte

De mutatie op dit artikelonderdeel betreft de verwerking van het Saldo 2017 welke uit twee posten bestaat.

Saldo 2017: ICT

De risicoreservering van € 1,6 miljoen in 2017 blijkt niet nodig te zijn en verschuift naar 2018. RWS heeft de kosten voor de Basis ICT binnen haar budget/project kunnen opvangen. Er zijn nog geen meerkosten gebleken op grond waarvan RWS een claim bij DGRW heeft ingediend of wel beroep doet op de risicoreservering

Saldo 2017: BRO

Als gevolg van vertraging in de planning van de BRO (BasisRegistratie Ondergrond) vindt de overgang van data van de oude naar de nieuwe systemen later plaats. De verwachte migratie – en frictie kosten treden hierdoor later op dan gepland, waardoor een bedrag van € 7,5 miljoen niet in 2017 tot besteding komt en via het voordelig saldo 2017 doorschuift naar 2018.

Artikel 6 Bijdrage andere begrotingen Rijk

Budgettaire gevolgen van uitvoering: Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen € 1.000)

6 Bijdragen t.l.v. begroting Hoofdstuk XII	Stand Vastgestelde begroting	Stand 1^e suppletoire begroting	Mutaties 2^e suppletoire begroting		Stand 2^e suppletoire begroting
			Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2^e suppletoire begroting
	(1)	(2)	(3)	(4)	(5)=(2=3+4)
Ontvangsten	717.851	649.132	13.702	– 7.815	655.019
6.09 Bijdragen ten laste van begroting Hoofdstuk XII	717.851	649.132	13.702	– 7.815	655.019
6.09.01 Bijdragen ten laste van begroting Hoofdstuk XII	717.851	649.132	13.702	– 7.815	655.019

6.09 Bijdragen ten laste van begroting Hoofdstuk XII

De neerwaartse bijstelling van de ontvangsten is het gevolg van de volgende overboekingen:

• Overboekingen naar Provinciefonds

  • Een bijdrage ad € 112 miljoen, waarvan € 5,2 miljoen in 2017, van het Rijk aan de provincie Limburg in de voorbereiding- en uitvoeringskosten Ooijen Wanssum. De middelen worden via het Provinciefonds beschikbaar gesteld.

  • IenM draagt € 4,721 miljoen bij aan het project vismigratie Ambitie Afsluitdijk. Hiervan wordt € 3,9 miljoen ten behoeve van de provincie Friesland overgeboekt naar het Provinciefonds en € 0,821 miljoen naar het BTW Compensatiefonds.

• Van Hoofdstuk XII

• IenM (hoofdstuk XII) draagt € 1,3 miljoen bij aan de kosten voor het realiseren van nautische voorzieningen in bestaande en nieuwe windparken ten behoeve van doorvaart en medegebruik.

• Bijdrage € 0,9 miljoen van Ministerie van Economische Zaken ten behoeve van het project Roggeplaat.

• Diverse kleinere overboekingen ten laste van het deltafonds voor een bedrag van € 0,1 miljoen.

Artikel 7 Investeren in waterkwaliteit

Budgettaire gevolgen van uitvoering: Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen € 1.000)

7 Investeren in waterkwaliteit	Stand Vastgestelde begroting	Mutaties 1^e suppletoire begroting	Stand 1^e suppletoire begroting	Mutaties 2^e suppletoire begroting		Stand 2^e suppletoire begroting
				Mutaties Miljoenennota	Overige mutaties 2^e suppletoire begroting
	(1)	(4)	(2)	(3)	(4)	(5)=(2=3+4)
Verplichtingen	20.495	32.993	53.488	79	– 33.898	19.669
Uitgaven	26.124	11.089	37.213	– 14.734	– 11.770	10.709
Waarvan juridisch verplicht			55%			100%
7.01 Realisatieprogramma Kaderrichtlijn water	24.850	9.885	34.735	– 14.818	– 11.710	8.207
7.01.01 Realisatieprogramma Kaderrichtlijn water	24.850	9.885	34.735	– 14.818	– 11.710	8.207
7.02 Overige aanlegprojecten waterkwaliteit	279	– 231	48	234		282
7.02.01 Overige aanlegprojecten waterkwaliteit	279	– 231	48	234		282
– waarvan bijdrage aan agentschap RWS	279		279		3	282
7.03 Studiekosten waterkwaliteit	995	1.435	2.430	– 150	– 60	2.220
7.03.01 Studiekosten waterkwaliteit	995	1.435	2.430	– 150	– 60	2.220
7.09 Ontvangsten investering in waterkwaliteit		224	224			224
7.09.01 Ontvangsten investeringen in waterkwaliteit		224	224			224

Verplichtingen

In 2017 is er sprake van een lagere verplichtingenrealisatie van ca € 34 miljoen dit heeft met name betrekking op KaderRichtlijn Water 2^e tranche ten aanzien van de projecten herstel gebied Brunnemond en vispassages en Cortenoever.

7.01 Realisatieprogramma Kaderrichtlijn water

Op dit artikel ontstaat een onderuitputting van ca € 12 miljoen met name als gevolg van vertragingen van enkele projecten in de tweede tranche. Dit leidt tot een voordelig saldo 2017. Het voordelig saldo wordt in de begroting 2018 toegevoegd aan dit artikelonderdeel.

2.3 Verdiepingsbijlage

A. Verdiepingsbijlage

In de verdiepingsbijlage is per productartikel een meerjarige (voor de volledige looptijd van het fonds) begrotingsmutatietabel op artikelonderdeelniveau opgenomen. In deze tabel worden de mutaties vanaf de ontwerpbegroting 2017 weergegeven, waarbij de Voorjaarsnotamutaties zijn verbijzonderd. De Voorjaarsnotamutaties worden in de artikelgewijze toelichting (paragraaf 2.2) conform de normering toegelicht.

Artikel 1 Investeren in waterveiligheid	Totaal mutatie	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 1.01 Grote projecten waterveiligh.		373.919	323.350	267.896	245.997	43.914	72.234	76.497	175.082	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		19.353	0	9.981	10.000	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 1.01 Grote projecten waterveiligh.		393.272	323.350	277.877	255.997	43.914	72.234	76.497	175.082	0	0	0	0	0	0	0
HWBP-2 vrijval	– 81.000								– 81.000
Kasschuiven	0	– 86.083	25.223	30.297	7.294	14.405	60.936	– 36.161	– 15.911
Monitoring Langsdammen Waal	– 827			– 827
Prijsbijstelling 2017	16.817	3.720	3.849	2.652	3.028	672	1.532	464	900
Regeling Inundatieschade	562	562
Ruimte voor de Rivier meevaller	– 76.773			– 76.773
Mutaties Miljoenennota 2018		– 81.801	29.072	– 44.651	10.322	15.077	62.468	– 35.697	– 96.011	0	0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 1.01 Grote projecten waterveiligh.		311.471	352.422	233.226	266.319	58.991	134.702	40.800	79.071	0	0	0	0	0	0	0
IJsseldelta fase 2	– 12.040	– 12.040
Saldo 2017: Investeren in waterveiligheid	0	– 24.514	24.514
Mutaties Najaarsnota 2017		– 36.554	24.514	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 1.01 Grote projecten waterveiligh.		274.917	376.936	233.226	266.319	58.991	134.702	40.800	79.071	0	0	0	0	0	0	0
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 1.02 Overige aanlegprojecten Waterveiligheid		153.751	247.809	290.807	258.054	801.693	640.861	470.854	324.054	426.733	430.138	542.732	413.029	400.150	374.070	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		20.146	– 1.941	46.400	– 4.500	– 9.600	– 8.100	– 8.100	0	0	4.437	0	– 400	91.640	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 1.02 Ov.aanlegprojecten Waterveiligh.		173.897	245.868	337.207	253.554	792.093	632.761	462.754	324.054	426.733	434.575	542.732	412.629	491.790	374.070	0
Afsluitdijk	– 869.854	– 5.057	– 47.400	– 215.100	– 228.365	– 211.500	– 41.250	– 50.050	– 2.250	– 2.250	– 2.250	– 2.250	– 62.132
BCF/PF Rivierverruiming Rijn	– 3.028	– 3.028
Bijdrage EiD	0		– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	3.380	– 260	– 260	– 260	– 260
Deltaplan grote rivieren	– 436										– 436
Deltaplan Zoetwater	0			– 13.150	– 4.150									17.300
Duurzaamheidspilots Beheer en Onderhoud	0		– 1.125	– 1.125	– 1.125	– 1.125					4.500
Extra capaciteit waterveiligheidexperts	0	– 607	– 604	– 600	– 606	– 596	– 596	– 596	– 596	– 596	– 596	– 596	– 596	– 596	7.781
Extrapolatie 2031	374.471															374.471
HWBP-2 vrijval	48.600								81.000	– 5.400	– 27.000
Jaarlijkse bijdrage VNSC/ extrapolatie	802										802
Kasschuiven	0	99.529	– 29.792	– 38.807	– 14.216	– 25.354	– 75.775	33.867	40.280	57.323	– 4.717	– 51.014	– 19.056	1.738	25.994
Inpassen min-regel	0	– 150.000			150.000
Lange termijn Ambitie Waterveiligheid	0		– 820	– 1.012	– 964	– 964	– 964	– 964	– 964	– 964	– 964	– 964	– 964	11.472	– 964
Lange termijn Ambitie Waterveiligheid/rivieren	0		– 500	– 500	– 500	– 500	– 500	– 500						3.000
Legger Vlieland en Terschelling	– 1.000											– 1.000
Markerwadden fase 1	0	– 3.000												3.000
Monitoring Langsdammen Waal	4.140	1.000	986	2.154
Natuurlijk Markermeer-Ijmeer	0			5							– 5
Payrollers	0
Prijsbijstelling 2017	62.827	3.105	4.479	3.009	4.001	8.354	8.381	9.372	9.937	10.271	10.667	– 53.628	10.679	11.400	11.400	11.400
Programma Lumbricus	0			– 500	– 500	500	500
Regeling Inundatieschade	0	– 562										562
Reservering BRO- correctie bijdrage DGRW	0	523											– 523
Reservering NIOZ Texel- meerkosten	2.400												2.400
Risicoreservering Zandwinning	0										– 60		60
Reservering Rijksbijdrage aan meerkosten van rivierverruiming	196.000									67.025	69.083	59.892
Ruimte voor de Rivier	0			76.773							– 76.773
Steenbestorting Westerschelde	7.844												7.844
Stormvloedkering Ramspol	0	– 626	– 622	– 618	– 625	– 615	– 615	– 615	– 615	– 615	– 615	– 615	– 615	– 615	8.026
Strategische capaciteitsmanagement	0	– 295	– 411	– 468	– 688	– 1.061	– 1.061						3.984
Stroomlijn	0					5.000					– 5.000
Mutaties Miljoenennota 2018		– 59.018	– 76.069	– 190.199	– 97.998	– 228.121	– 112.140	– 9.746	126.532	124.534	– 33.624	– 46.233	– 59.179	46.439	51.977	385.611
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 1.02 Overige aanlegprojecten Waterveiligheid		114.879	169.799	147.008	155.556	563.972	520.621	453.008	450.586	551.267	400.951	496.499	353.450	538.229	426.047	385.611
Afsluitdijk: energievoorziening	5.407	5.407
Bijdrage aan BTW compensatiefonds: Vismigratie	– 821	– 821
Bijdrage aan Provinciefonds: Vismigratie	– 3.900	– 3.900
Bijdrage min EZ: Roggeplaat	934	934
HWBP: Lauwersmeer-Vierhuizengat	0	4.332	– 4.332
IJsseldelta fase 2	12.040	12.040
PF: Ooijen-Wanssum	– 5.204	– 5.204
Saldo 2017: Investeren in waterveiligheid	0	56.691	– 56.691
Mutaties Najaarsnota 2017		69.479	– 61.023	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 1.02 Overige aanlegprojecten Waterveiligheid		184.358	108.776	147.008	155.556	563.972	520.621	453.008	450.586	551.267	400.951	496.499	353.450	538.229	426.047	385.611
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 1.03 Studiekosten		9.008	980	920	930	500	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		3.795	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 1.03 Studiekosten		12.803	980	920	930	500	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Bouw Nieuwe GEO centrifuge	– 3.100		– 1.030	– 1.030	– 1.040
Extrapolatie 2031	2.000															2.000
Kasschuiven	0	– 2.172	2.042	130
Lange termijn Ambitie Waterveiligheid	26.000		2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000
Lange termijn Ambitie Waterveiligheid/rivieren	3.000		500	500	500	500	500	500
naar PBL-opdracht Kwartiermakers on climate Adaptation	– 60	– 60
Mutaties Miljoenennota 2018		– 2.232	3.512	1.600	1.460	2.500	2.500	2.500	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 1.03 Studiekosten		10.571	4.492	2.520	2.390	3.000	2.500	2.500	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000
BOA T-Mid 2017	100	100
Saldo 2017/ Implementatie Nieuwe Normering	0	– 1.000	1.000
Saldo 2017/ NRW	0	– 150	150
Saldo 2017/ Ruimtelijke Adaptatie	0	– 500	500
Mutaties Najaarsnota 2017		– 1.550	1.650	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 1.03 Studiekosten		9.021	6.142	2.520	2.390	3.000	2.500	2.500	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000	2.000
Totaal uitgaven stand ontwerpbegroting 2017 Inv. in waterveiligheid		536.678	572.139	559.623	504.981	846.107	713.095	547.351	499.136	426.733	430.138	542.732	413.029	400.150	374.070	0
Totaal uitgaven stand eerste suppletoire begroting 2017 Inv. in waterveiligheid		579.972	570.198	616.004	510.481	836.507	704.995	539.251	499.136	426.733	434.575	542.732	412.629	491.790	374.070	0
Totaal uitgaven stand ontwerpbegroting 2018 Inv. in waterveiligheid		436.921	526.713	382.754	424.265	625.963	657.823	496.308	531.657	553.267	402.951	498.499	355.450	540.229	428.047	387.611
Totaal uitgaven stand tweede suppletoire begroting 2017 Inv. in waterveiligheid		468.296	491.854	382.754	424.265	625.963	657.823	496.308	531.657	553.267	402.951	498.499	355.450	540.229	428.047	387.611
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 1.09 Ontv. Investeren in waterveiligheid		186.805	192.608	150.433	177.389	153.406	149.734	149.628	149.628	149.628	149.628	149.628	149.628	149.628	149.628
Mutaties Voorjaarsnota 2017		3.999	3.059	9.981	10.000	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 1.09 Ontv. Inv.in waterveiligheid		190.804	195.667	160.414	187.389	153.406	149.734	149.628	149.628	149.628	149.628	149.628	149.628	149.628	149.628	0
Afsluitdijk	– 15				– 15
Extrapolatie 2031	149.628															149.628
HWBP-2 vrijval	– 5.400									– 5.400
Kasschuiven	0	9	– 38		29
Prijsbijstelling 2017	27.325	2.142	2.215	1.844	2.154	1.764	1.722	1.720	1.720	1.720	1.720	1.721	1.720	1.721	1.721	1.721
Mutaties Miljoenennota 2018		2.151	2.177	1.844	2.168	1.764	1.722	1.720	1.720	– 3.680	1.720	1.721	1.720	1.721	1.721	151.349
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 1.09 Ontv. Investeren in waterveiligheid		192.955	197.844	162.258	189.557	155.170	151.456	151.348	151.348	145.948	151.348	151.349	151.348	151.349	151.349	151.349
Saldo 2017: Investeren in waterveiligheid	0	– 748	748
Mutaties Najaarsnota 2017		– 748	748	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 1.09 Ontv. Investeren in waterveiligheid		192.207	198.592	162.258	189.557	155.170	151.456	151.348	151.348	145.948	151.348	151.349	151.348	151.349	151.349	151.349

Artikel 2 Investeren in zoetwatervoorziening	Totaal mutatie	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 2.01 Aanleg waterkwantiteit		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 2.01		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Miljoenennota 2018		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 2.01		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 2.02 Overige waterinvest.zoetwatervoorz.		36.928	38.561	30.672	31.992	32.289	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		5.334	0	– 500	– 500	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 2.02 BenO		42.262	38.561	30.172	31.492	32.289	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	0	0	0
Deltaplan Zoetwater	17.300			13.150	4.150
Kasschuiven	0	– 8.308	– 9.933	– 606	9.806	9.566	– 525
Overboeking Zoetwatermaatregelen	– 31.545	– 9.458	– 9.690	– 12.397
Prijsbijstelling 2017	2.090	281	325	494	524	466
Programma Lumbricus	0			500	500	– 500	– 500
Waterkwaliteit	– 1.750		– 350	– 350	– 350	– 350	– 350
Mutaties Miljoenennota 2018		– 17.485	– 19.648	791	14.630	9.182	– 1.375	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 2.02 BenO		24.777	18.913	30.963	46.122	41.471	458	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	0	0	0
BZK: Zoetwatermaatregelen	– 85	– 85
Saldo 2017: Investeren in zoetwatervoorziening	0	– 10.200	10.200
Mutaties Najaarsnota 2017		– 10.285	10.200	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 2.02 Overige waterinvest.zoetwatervoorz.		14.492	29.113	30.963	46.122	41.471	458	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	0	0	0
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 2.03 Studiekosten		2.045	2.950	2.950	3.550	115	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		610	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 2.03 Studiekosten		2.655	2.950	2.950	3.550	115	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Miljoenennota 2018		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 2.03 Studiekosten		2.655	2.950	2.950	3.550	115	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Saldo 2017: Investeren in zoetwatervoorziening	0	– 300	300
Mutaties Najaarsnota 2017		– 300	300	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 2.03 Studiekosten		2.355	3.250	2.950	3.550	115	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Totaal uitgaven stand ontwerpbegroting 2017 Inv. in zoetwatervoorziening		38.973	41.511	33.622	35.542	32.404	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	0	0	0
Totaal uitgaven stand eerste suppletoire begroting 2017 Inv. in zoetwatervoorziening		44.917	41.511	33.122	35.042	32.404	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	0	0	0
Totaal uitgaven stand ontwerpbegroting 2018 Inv. in zoetwatervoorziening		27.432	21.863	33.913	49.672	41.586	458	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	0	0	0
Totaal uitgaven stand tweede suppletoire begroting 2017 Inv. in zoetwatervoorziening		16.847	32.363	33.913	49.672	41.586	458	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	1.833	0	0	0
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 2.09 Ontv.Inv. Waterkwant. en zoetwatervoorz.		0	3.006	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		1	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 2.09 Ontvangsten		1	3.006	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Prijsbijstelling 2017	35	0	35
Mutaties Miljoenennota 2018		0	35	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 2.09 Ontvangsten		1	3.041	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Najaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 2.09 Ontvangsten		1	3.041	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0

Artikel 3 Beheer, onderhoud en vervanging	Totaal mutatie	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 3.01 Watermanagement		7.031	7.030	7.002	7.002	7.002	7.002	7.002	7.027	7.027	7.027	7.225	6.829	6.829	6.829	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 3.01 Watermanagement		7.031	7.030	7.002	7.002	7.002	7.002	7.002	7.027	7.027	7.027	7.225	6.829	6.829	6.829	0
Extrapolatie 2031	6.829															6.829
Prijsbijstelling 2017	1.209	81	81	81	81	81	81	81	81	81	81	83	79	79	79	79
Mutaties Miljoenennota 2018		81	81	81	81	81	81	81	81	81	81	83	79	79	79	6.908
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 3.01 Watermanagement		7.112	7.111	7.083	7.083	7.083	7.083	7.083	7.108	7.108	7.108	7.308	6.908	6.908	6.908	6.908
Bijdrage min EZ: Informatiehuis Wadden	50	50
Mutaties Najaarsnota 2017		50	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 3.01 Watermanagement		7.162	7.111	7.083	7.083	7.083	7.083	7.083	7.108	7.108	7.108	7.308	6.908	6.908	6.908	6.908
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 3.02 Beheer, onderhoud en vervanging		162.435	156.914	152.918	105.426	122.538	188.774	210.180	224.557	271.843	217.269	232.886	223.208	223.208	223.208	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		3.187	50	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 3.02 Beheer, onderhoud vervanging		165.622	156.964	152.918	105.426	122.538	188.774	210.180	224.557	271.843	217.269	232.886	223.208	223.208	223.208	0
Bijdrage min EZ: Project Wind op zee	15.289	3.961	3.450	3.345	4.533
Duurzaamheidspilots Beheer en Onderhoud	4.500		1.125	1.125	1.125	1.125
Extrapolatie 2031	223.208															223.208
Kasschuiven	0	11.786	18.956	11.837	– 6.861	– 3.381	– 5.962	– 10.000	– 16.375	0	0	0	0	0	0	0
Monitoringsysteem TBES	800			800
Prijsbijstelling 2017	22.682	2.032	2.019	1.900	1.129	1.316	1.498	1.601	1.255	1.798	1.381	1.413	1.335	1.335	1.335	1.335
Stroomlijn	– 5.000					– 5.000
Waterveiligheid Stormvloedkeringen Zuid-Holland	– 12.900	– 860	– 860	– 860	– 860	– 860	– 860	– 860	– 860	– 860	– 860	– 860	– 860	– 860	– 860	– 860
Mutaties Miljoenennota 2018		16.919	24.690	18.147	– 934	– 6.800	– 5.324	– 9.259	– 15.980	938	521	553	475	475	475	223.683
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 3.02 Beheer, onderhoud en vervanging		182.541	181.654	171.065	104.492	115.738	183.450	200.921	208.577	272.781	217.790	233.439	223.683	223.683	223.683	223.683
Bijdrage hoofdstuk XII aan windpark op zee	1.271	1.271
Saldo 2017: Beheer, onderhoud en vervanging	0	– 4.227	4.227
Mutaties Najaarsnota 2017		– 2.956	4.227	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 3.02 Beheer en onderhoud		179.585	185.881	171.065	104.492	115.738	183.450	200.921	208.577	272.781	217.790	233.439	223.683	223.683	223.683	223.683
Totaal uitgaven stand ontwerpbegroting 2017 B&O en verv.		169.466	163.944	159.920	112.428	129.540	195.776	217.182	231.584	278.870	224.296	240.111	230.037	230.037	230.037	0
Totaal uitgaven stand eerste suppletoire begroting 2017 B&O en verv.		172.653	163.994	159.920	112.428	129.540	195.776	217.182	231.584	278.870	224.296	240.111	230.037	230.037	230.037	0
Totaal uitgaven stand ontwerpbegroting 2018 B&O en verv.		189.653	188.765	178.148	111.575	122.821	190.533	208.004	215.685	279.889	224.898	240.747	230.591	230.591	230.591	230.591
Totaal uitgaven stand tweede suppletoire begroting 2017 B&O en verv.		186.747	192.992	178.148	111.575	122.821	190.533	208.004	215.685	279.889	224.898	240.747	230.591	230.591	230.591	230.591
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 3.09 Ontvangsten		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 3.09 Ontvangsten		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Miljoenennota 2018		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 3.09 Ontvangsten		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Najaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 3.09 Ontvangsten		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0

Artikel 4 Experimenteren c.f. art. III Deltabegroting	Totaal mutatie	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 4.01 Experimenteerprojecten		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 4.01 Exp.projecten		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Markerwadden fase 1	3.000	3.000
Mutaties Miljoenennota 2018		3.000	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 4.01 Exp.projecten		3.000	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdrage Provincie Noordholland: Markerwadden	3.200	3.200
Mutaties Najaarsnota 2017		3.200	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 4.01 Exp.projecten		6.200	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 4.02 Geïntegreerde contractvormen/PPS		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 4.02 Geïntegreerde contractvormen/PPS		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Afsluitdijk	905.479	5.057	47.400	215.100	231.320	214.470	44.220	53.020	5.220	5.220	5.220	5.220	65.102	2.970	2.970	2.970
Payrollers	– 639	– 213	– 213	– 213
Prijsbijstelling 2017	10.406	56	543	2.471	2.660	2.466	509	610	60	60	60	60	749	34	34	34
Mutaties Miljoenennota 2018		4.900	47.730	217.358	233.980	216.936	44.729	53.630	5.280	5.280	5.280	5.280	65.851	3.004	3.004	3.004
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 4.02 Geïntegreerde contractvormen/PPS		4.900	47.730	217.358	233.980	216.936	44.729	53.630	5.280	5.280	5.280	5.280	65.851	3.004	3.004	3.004
Afsluitdijk: energievoorziening	– 5.407	– 5.407
Saldo 2017	0	507	– 507
Mutaties Najaarsnota 2017		– 4.900	– 507	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 4.02 Geïntegreerde contractvormen/PPS		0	47.223	217.358	233.980	216.936	44.729	53.630	5.280	5.280	5.280	5.280	65.851	3.004	3.004	3.004
Totaal uitgaven stand ontwerpbegroting 2017 Exp. cf, art. III Deltabegroting		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Totaal uitgaven stand eerste suppletoire begroting 2017 Exp. cf, art. III Deltabegroting		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Totaal uitgaven stand ontwerpbegroting 2018 Exp. cf, art. III Deltabegroting		7.900	47.730	217.358	233.980	216.936	44.729	53.630	5.280	5.280	5.280	5.280	65.851	3.004	3.004	3.004
Totaal uitgaven stand tweede suppletoire begroting 2017 Exp. cf, art. III Deltabegroting		6.200	47.223	217.358	233.980	216.936	44.729	53.630	5.280	5.280	5.280	5.280	65.851	3.004	3.004	3.004
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 4.09 Ontvangsten exp.artikel		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 4.09 Ontvangsten exp.art.		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Miljoenennota 2018		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 4.09 Ontvangsten exp.art.		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdrage Provincie Noordholland: Markerwadden	3.200	3.200
Mutaties Najaarsnota 2017		3.200	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 4.09 Ontvangsten exp.art.		3.200	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0

Artikel 5 Netwerkgebonden kosten en overige uitgaven	Totaal mutatie	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 5.01 Apparaat		218.112	221.983	218.158	215.428	211.910	202.895	204.369	207.261	209.123	213.659	213.658	213.682	213.682	213.682
Mutaties Voorjaarsnota 2017		383	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 5.01 Apparaat		218.495	221.983	218.158	215.428	211.910	202.895	204.369	207.261	209.123	213.659	213.658	213.682	213.682	213.682	0
Bijdrage min EZ: Project Wind op zee	2.458	1.540	918
Extra capaciteit waterveiligheidexperts	8.973	607	604	600	606	596	596	596	596	596	596	596	596	596	596	596
Extrapolatie 2031	213.682															213.682
Herschikking apparaatsgelden	– 50	– 50
Loonbijstelling 2017	57.041	3.309	4.031	3.982	3.947	3.902	3.787	3.787	3.787	3.787	3.787	3.787	3.787	3.787	3.787	3.787
Payrollers	639	213	213	213
Prijsbijstelling 2017	12.239	662	887	872	861	847	811	811	811	811	811	811	811	811	811	811
Stormvloedkering Ramspol	9.256	626	622	618	625	615	615	615	615	615	615	615	615	615	615	615
Strategische capaciteitsmanagement	4.100	411	411	468	688	1.061	1.061
Waterveiligheid Stormvloedkeringen Zuid-Holland	12.900	860	860	860	860	860	860	860	860	860	860	860	860	860	860	860
Mutaties Miljoenennota 2018		8.178	8.546	7.613	7.587	7.881	7.730	6.669	6.669	6.669	6.669	6.669	6.669	6.669	6.669	220.351
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 5.01 Apparaat		226.673	230.529	225.771	223.015	219.791	210.625	211.038	213.930	215.792	220.328	220.327	220.351	220.351	220.351	220.351
Staf DC	0	– 250	250
Staf DC: communicatieadviseur	– 86	– 86
Staf DC: Directie Concern Informatievoorziening	– 23	– 23
Bijdrage min EZ: Adviseringskosten EEZ zones	109	109
Mutaties Najaarsnota 2017		– 250	250	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 5.01 Apparaat		226.423	230.779	225.771	223.015	219.791	210.625	211.038	213.930	215.792	220.328	220.327	220.351	220.351	220.351	220.351
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 5.02 Overige uitgaven		63.703	63.685	63.330	63.324	61.514	61.695	61.719	61.994	62.135	62.131	63.870	59.982	59.982	59.982	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		– 1.500	– 198	– 198	– 198	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 5.02 Overige uitgaven		62.203	63.487	63.132	63.126	61.514	61.695	61.719	61.994	62.135	62.131	63.870	59.982	59.982	59.982	0
Bijdrage minEZ: Zoutwinning	11	11
Extrapolatie 2031	59.982															59.982
Kasschuiven Overige uitgaven	0											– 296	296
KNMI offerte 2017	– 360	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24
Prijsbijstelling 2017	10.694	721	737	733	733	708	710	711	714	716	716	730	695	690	690	690
Mutaties Miljoenennota 2018		708	713	709	709	684	686	687	690	692	692	410	967	666	666	60.648
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 5.02 Overige uitgaven		62.911	64.200	63.841	63.835	62.198	62.381	62.406	62.684	62.827	62.823	64.280	60.949	60.648	60.648	60.648
BOA T-Mid 2017	– 100	– 100
CPB/KIRE	– 100	– 100
Bijdrage min EZ: Informatiehuis Maritiem Digishape	100	100
Staf DC	0	– 350	350
Mutaties Najaarsnota 2017		– 450	350	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 5.02 Overige uitgaven		62.461	64.550	63.841	63.835	62.198	62.381	62.406	62.684	62.827	62.823	64.280	60.949	60.648	60.648	60.648
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 5.03 Investeringsruimte		– 148.400	0	0	150.000	0	0	0	122.790	144.564	185.847	45.612	226.586	387.753	419.503
Mutaties Voorjaarsnota 2017		140	0	0	0	0	0	0	0	0	– 4.437	0	400	– 91.640	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 5.03 Investeringsruimte		– 148.260	0	0	150.000	0	0	0	122.790	144.564	181.410	45.612	226.986	296.113	419.503	0
Afsluitdijk	– 32.670				– 2.970	– 2.970	– 2.970	– 2.970	– 2.970	– 2.970	– 2.970	– 2.970	– 2.970	– 2.970	– 2.970
Bijdrage EiD	– 3.640											– 3.640
Deltaplan grote rivieren	436										436
Deltaplan Zoetwater	– 17.300													– 17.300
Duurzaamheidspilots Beheer en Onderhoud	– 4.500										– 4.500
Extra capaciteit waterveiligheidexperts	– 8.973														– 8.377	– 596
Extrapolatie 2031	414.132															414.132
Financiering BRO	– 480		– 120	– 120	– 120	– 120
HWBP-2 vrijval	27.000										27.000
Jaarlijkse bijdrage VNSC/ extrapolatie	– 802										– 802
Kasschuiven	0	– 140	1.180	988	4.006	4.006	4.006	4.006	– 7.994	– 57.323	4.717	51.520	18.760	– 1.738	– 25.994
Inpassen min-regel	0	150.000			– 150.000
Lange termijn Ambitie Waterveiligheid	– 26.000		– 1.180	– 988	– 1.036	– 1.036	– 1.036	– 1.036	– 1.036	– 1.036	– 1.036	– 1.036	– 1.036	– 13.472	– 1.036
Lange termijn Ambitie Waterveiligheid/rivieren	– 3.000													– 3.000
Legger Vlieland en Terschelling	1.000											1.000
Markerwadden fase 1	– 3.000													– 3.000
Natuurlijk Markermeer-Ijmeer	5										5
Prijsbijstelling 2017	64.040											64.040
Regeling Inundatieschade	– 562											– 562
Reservering BRO- Bijdrage DGB	43.430	8.000	10.000	10.000	9.500	5.930
Reservering BRO- correctie bijdrage DGRW	0	– 523											523
Reservering NIOZ Texel- meerkosten	– 2.400												– 2.400
Reservering Rijksbijdrage aan meerkosten van rivierverruiming	– 196.000									– 67.025	– 69.083	– 59.892
Reservering rijkskanaaldijken	– 200.000								– 97.000		– 103.000
Reservering Rijksstructuurvisie Grevelingen/Volkerakzoommeer	– 30.000								– 13.790	– 16.210
Risicoreservering Zandwinning- meerkosten	0										60		– 60
Ruimte voor de Rivier	76.773										76.773
Steenbestorting Westerschelde	– 7.844												– 7.844
Stormvloedkering Ramspol	– 9.256														– 8.641	– 615
Strategische capaciteitsmanagement	– 3.984												– 3.984
Stroomlijn	5.000										5.000
Mutaties Miljoenennota 2018		157.337	9.880	9.880	– 140.620	5.810	0	0	– 122.790	– 144.564	– 67.400	48.460	989	– 41.480	– 47.018	412.921
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 5.03 Investeringsruimte		9.077	9.880	9.880	9.380	5.810	0	0	0	0	114.010	94.072	227.975	254.633	372.485	412.921
Saldo 2017/ Basis ICT	0	– 1.600	1.600
Saldo 2017/ BRO	0	– 7.477	7.477
Mutaties Najaarsnota 2017		– 9.077	9.077	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 5.03 Investeringsruimte		0	18.957	9.880	9.380	5.810	0	0	0	0	114.010	94.072	227.975	254.633	372.485	412.921
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 5.04 Saldo van de afgesloten rekeningen		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 5.04 Reserveringen		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Reservering rijkskanaaldijken	200.000								97.000		103.000
Reservering Rijksstructuurvisie Grevelingen/Volkerakzoommeer	30.000								13.790	16.210
Mutaties Miljoenennota 2018		0	0	0	0	0	0	0	110.790	16.210	103.000	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 5.04 Reserveringen		0	0	0	0	0	0	0	110.790	16.210	103.000	0	0	0	0	0
Mutaties Najaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 5.04 Saldo van de afgesloten rekeningen		0	0	0	0	0	0	0	110.790	16.210	103.000	0	0	0	0	0
Totaal uitgaven stand ontwerpbegroting 2017 Netwerkgeb.kosten en ov.uitg.		133.415	285.668	281.488	428.752	273.424	264.590	266.088	392.045	415.822	461.637	323.140	500.250	661.417	693.167	0
Totaal uitgaven stand eerste suppletoire begroting 2017 Netwerkgeb.kosten en ov.uitg.		132.438	285.470	281.290	428.554	273.424	264.590	266.088	392.045	415.822	457.200	323.140	500.650	569.777	693.167	0
Totaal uitgaven stand ontwerpbegroting 2018 Netwerkgeb.kosten en ov.uitg.		298.661	304.609	299.492	296.230	287.799	273.006	273.444	387.404	294.829	500.161	378.679	509.275	535.632	653.484	693.920
Totaal uitgaven stand tweede suppletoire begroting 2017 Netwerkgeb.kosten en ov.uitg.		288.884	314.286	299.492	296.230	287.799	273.006	273.444	387.404	294.829	500.161	378.679	509.275	535.632	653.484	693.920
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 5.09 Ontv.Netwerkgeb.kosten en ov.ontv.		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 5.09 Ontv.Netwerkgeb.kosten en ov.ontv.		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
	0
Mutaties Miljoenennota 2018		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 5.09 Ontv.Netwerkgeb.kosten en ov.ontv.		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Najaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 5.09 Ontv.Netwerkgeb.kosten en ov.ontv.		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 5.10 Saldo van de afgesloten rekeningen		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		127.032	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 5.10 Saldo van de afgesloten rekeningen		127.032	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
	0
Mutaties Miljoenennota 2018		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 5.10 Saldo van de afgesloten rekeningen		127.032	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Najaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 5.10 Saldo van de afgesloten rekeningen		127.032	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0

Artikel 6 Bijdragen andere begrotingen Rijk	Totaal mutatie	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031
Ontwerpbegroting 2017 art.ond.6.09 Ten laste van begroting IenM		717.851	902.509	938.395	992.863	1.190.269	1.080.273	935.251	1.026.247	1.026.760	1.023.206	1.013.177	995.521	1.141.976	1.147.646
Mutaties Voorjaarsnota 2017		– 68.719	– 3.298	49.002	– 998	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 art.ond. 6.09 Ten laste van begroting IenM		649.132	899.211	987.397	991.865	1.190.269	1.080.273	935.251	1.026.247	1.026.760	1.023.206	1.013.177	995.521	1.141.976	1.147.646	0
BCF/PF Rivierverruiming Rijn	– 3.028	– 3.028
Bijdrage EiD	– 3.640		– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	– 260	– 260
Bijdrage minEZ: Bedrijfswaterwijzer	– 150	– 150
Bijdrage min EZ: Project Wind op zee	17.747	5.501	4.368	3.345	4.533
Bijdrage minEZ: Zoutwinning	11	11
Bouw Nieuwe GEO centrifuge	– 3.100		– 1.030	– 1.030	– 1.040
Extrapolatie 2031	1.147.646															1.147.646
Financiering BRO	– 480		– 120	– 120	– 120	– 120
Herschikking apparaatsgelden	– 50	– 50
KNMI offerte 2017	– 360	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24	– 24
Loonbijstelling 2017	57.041	3.309	4.031	3.982	3.947	3.902	3.787	3.787	3.787	3.787	3.787	3.787	3.787	3.787	3.787	3.787
Monitoring Langsdammen Waal	1.986	1.000	986
naar PBL-opdracht Kwartiermakers on climate Adaptation	– 60	– 60
Overboeking Zoetwatermaatregelen	– 31.545	– 9.458	– 9.690	– 12.397
Prijsbijstelling 2017	182.437	8.535	10.971	10.911	11.870	13.870	12.628	12.628	12.628	12.628	12.628	12.628	12.628	12.628	12.628	12.628
Reservering BRO- Bijdrage DGB	43.430	8.000	10.000	10.000	9.500	5.930
Strategische capaciteitsmanagement	116	116
Mutaties Miljoenennota 2018		13.702	19.232	14.407	28.406	23.298	16.131	16.131	16.131	16.131	16.131	16.131	16.131	16.131	16.131	1.163.777
Stand ontwerpbegroting 2018 art.ond.6.09 Ten laste van begroting IenM		662.834	918.443	1.001.804	1.020.271	1.213.567	1.096.404	951.382	1.042.378	1.042.891	1.039.337	1.029.308	1.011.652	1.158.107	1.163.777	1.163.777
BZK: Zoetwatermaatregelen	– 85	– 85
Bijdrage aan BTW compensatiefonds: Vismigratie	– 821	– 821
Bijdrage aan Provinciefonds: Vismigratie	– 3.900	– 3.900
Bijdrage min EZ: Roggeplaat	934	934
CPB/KIRE	– 100	– 100
Doorvaart en medegebruik windparken	1.271	1.271
Evaluatieonderzoek Meststoffenwet	– 60	– 60
PF: Ooijen-Wanssum	– 5.204	– 5.204
Staf DC: communicatieadviseur	– 86	– 86
Bijdrage min EZ: Informatiehuis Maritiem Digishape	100	100
Bijdrage min EZ: Adviseringskosten EEZ zones	109	109
Bijdrage min EZ: Informatiehuis Wadden	50	50
Staf DC: Directie Concern Informatievoorziening	– 23	– 23
Mutaties Najaarsnota 2017		– 7.815	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 art.ond.6 Bijdr.t.l.v. begroting Hoofdstuk XII		655.019	918.443	1.001.804	1.020.271	1.213.567	1.096.404	951.382	1.042.378	1.042.891	1.039.337	1.029.308	1.011.652	1.158.107	1.163.777	1.163.777
Totaal ontvangsten stand ontwerpbegroting 2017 Bijdr. andere begr. Rijk		717.851	902.509	938.395	992.863	1.190.269	1.080.273	935.251	1.026.247	1.026.760	1.023.206	1.013.177	995.521	1.141.976	1.147.646	0
Totaal ontvangsten stand eerste suppletoire begroting 2017 Bijdr. andere begr. Rijk		649.132	899.211	987.397	991.865	1.190.269	1.080.273	935.251	1.026.247	1.026.760	1.023.206	1.013.177	995.521	1.141.976	1.147.646	0
Totaal ontvangsten stand ontwerpbegroting 2018 Bijdr. andere begr. Rijk		662.834	918.443	1.001.804	1.020.271	1.213.567	1.096.404	951.382	1.042.378	1.042.891	1.039.337	1.029.308	1.011.652	1.158.107	1.163.777	1.163.777
Totaal uitgaven stand tweede suppletoire begroting 2017 Bijdr.t.l.v. begroting Hoofdstuk XII		655.019	918.443	1.001.804	1.020.271	1.213.567	1.096.404	951.382	1.042.378	1.042.891	1.039.337	1.029.308	1.011.652	1.158.107	1.163.777	1.163.777

Artikel 7 investeren in waterkwaliteit	Totaal mutatie	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 7.01 Real.progr.Kaderrichtlijn water		24.850	33.098	51.376	66.625	62.200	54.713	52.425	51.277	53.130	54.930	54.989	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		9.885	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 7.01 Real.progr.Kaderrichtlijn water		34.735	33.098	51.376	66.625	62.200	54.713	52.425	51.277	53.130	54.930	54.989	0	0	0	0
Kasschuiven investeren	0	– 15.044	– 7.714	– 3.608		758	17.320	8.288
Monitoring Langsdammen Waal	– 1.327			– 1.327
Prijsbijstelling 2017	6.531	226	292	534	766	724	828	698	590	611	632	630
Mutaties Miljoenennota 2018		– 14.818	– 7.422	– 4.401	766	1.482	18.148	8.986	590	611	632	630	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 7.01 Real.progr.Kaderrichtlijn water		19.917	25.676	46.975	67.391	63.682	72.861	61.411	51.867	53.741	55.562	55.619	0	0	0	0
Saldo 2017: investeren in waterkwaliteit	0	– 11.710	11.710
Mutaties Najaarsnota 2017		– 11.710	11.710	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 7.01 Real.progr.Kaderrichtlijn water		8.207	37.386	46.975	67.391	63.682	72.861	61.411	51.867	53.741	55.562	55.619	0	0	0	0
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 7.02 Overige aanlegprojecten Waterveiligheid		279	768	1.804	20.929	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		– 231	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 7.02 Overige aanlegprojecten Waterveiligheid		48	768	1.804	20.929	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Kasschuiven investeren	0	231		– 231
Monitoringsysteem TBES	– 800			– 800
Natuurlijk Markermeer-Ijmeer	– 5			– 5
Prijsbijstelling 2017	262	3	9	9	241
Mutaties Miljoenennota 2018		234	9	– 1.027	241	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 7.02 Overige aanlegprojecten Waterveiligheid		282	777	777	21.170	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Najaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 7.02 Overige aanlegprojecten Waterveiligheid		282	777	777	21.170	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 7.03 Studiekosten waterkwaliteit		995	995	995	995	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		1.435	1.850	3.300	4.200	9.600	8.100	8.100	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 7.02 Overige aanlegprojecten Waterveiligheid		2.430	2.845	4.295	5.195	9.600	8.100	8.100	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdrage minEZ: Bedrijfswaterwijzer	– 150	– 150
Waterkwaliteit	1.750		350	350	350	350	350
Mutaties Miljoenennota 2018		– 150	350	350	350	350	350	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 7.03 Studiekosten waterkwaliteit		2.280	3.195	4.645	5.545	9.950	8.450	8.100	0	0	0	0	0	0	0	0
Evaluatieonderzoek Meststoffenwet	– 60	– 60
Mutaties Najaarsnota 2017		– 60	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 7.03 Studiekosten waterkwaliteit		2.220	3.195	4.645	5.545	9.950	8.450	8.100	0	0	0	0	0	0	0	0
Totaal uitgaven stand ontwerpbegroting 2017 investeren in waterkwaliteit		26.124	34.861	54.175	88.549	62.200	54.713	52.425	51.277	53.130	54.930	54.989	0	0	0	0
Totaal uitgaven stand eerste suppletoire begroting 2017 investeren in waterkwaliteit		37.213	36.711	57.475	92.749	71.800	62.813	60.525	51.277	53.130	54.930	54.989	0	0	0	0
Totaal uitgaven stand ontwerpbegroting 2018 investeren in waterkwaliteit		22.479	29.648	52.397	94.106	73.632	81.311	69.511	51.867	53.741	55.562	55.619	0	0	0	0
Totaal uitgaven stand tweede suppletoire begroting 2017 investeren in waterkwaliteit		10.709	41.358	52.397	94.106	73.632	81.311	69.511	51.867	53.741	55.562	55.619	0	0	0	0
Ontwerpbegroting 2017 artikelonderdeel 7.09 Ontvangsten		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Voorjaarsnota 2017		224	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand eerste suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 7.09 Ontvangsten		224	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Miljoenennota 2018		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2018 artikelonderdeel 7.09 Ontvangsten		224	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Mutaties Najaarsnota 2017		0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Stand tweede suppletoire begroting 2017 artikelonderdeel 3.09 Ontvangsten		224	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0

B. Projectoverzichten

In deze bijlage zijn de MIRT projecttabellen met de realisatieprojecten alsmede de verkenningen en planuitwerking programma’s opgenomen waarin de begrotingsmutaties op projectniveau zichtbaar zijn gemaakt. Deze MIRT- tabellen zijn in ieder geval voorzien van toelichtingen indien sprake is:

• van een wijziging (anders dan door de verwerking van prijsbijstelling) in het taakstellend projectbudget groter dan 10% of meer dan € 10 miljoen;

• van een wijziging groter dan 1 jaar in de oplevering van het project.

De stand «vorig» betreft de stand in de Miljoenennota 2016.

Artikel 1 Investeren in waterveiligheid

Tweede Hoogwaterbeschermingsprogramma

Mutaties Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen x € 1 mln.)

Projectoverzicht tweede Hoogwaterbeschermingsprogramma (1.01.01/02)	Kasbudget 2017		Projectbudget		Oplevering		Toelichting
	huidig	vorig	huidig	vorig	huidig	vorig
Project HWBP-2					2021	2021
Projecten Nationaal
HWBP-2 Rijksprojecten	14	11	185	185
HWBP-2 Waterschapsprojecten	138	164	2.420	2.420
Overige projectkosten (Programmabureau)	4	4	45	45
afrondingen	– 1
Programma	155	179	2.650	2.650
Begroting (DF 1.01.01/02)	155	179

Ruimte voor de Rivier

Mutaties Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen x € 1 mln.)

Projectoverzicht Ruimte voor de Rivier (1.01.03)	Kasbudget 2017		Projectbudget		Oplevering		Toelichting
	huidig	vorig	huidig	vorig	huidig	vorig
Project RvdR					2019	2019
Projecten Nationaal
Projectbudget RvdR	101	110	2.301	2.313			1
afrondingen
Programma	101	110	2.301	2.313
Begroting (DF 1.01.03)	101	110

• 1. De verlaging van het projectbudget betreft de overboeking ad € 12 miljoen naar artikel 01.02.02 (Realisatie programma waterveiligheid) ten behoeve van de opdrachtverlening (voorbereiding) realisatie IJsseldelta fase 2. Deze overboeking is noodzakelijk omdat de kosten met betrekking tot Reevesluis onderdeel van IJsseldelta fase 2 op artikel 1.02.02 worden verantwoord.

Maaswerken

Mutaties Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen x € 1 mln.)

Projectoverzicht Maaswerken (1.01.04)	Kasbudget 2017		Projectbudget		Oplevering		Toelichting
	huidig	vorig	huidig	vorig	huidig	vorig
Project Maaswerken
Projecten Zuid-Nederland
Grensmaas	5	3	152	152	2017/2024	2017/2024
Zandmaas	14	20	398	398	2020	2020
afrondingen
Programma	19	23	550	550
Begroting (DF 1.01.03)	19	23

Realisatieprogramma waterveiligheid

Mutaties Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen x € 1 mln.)

Projectoverzicht Realisatieprogr. (1.02.02)	Kasbudget 2017		Projectbudget		Oplevering		Toelichting
	huidig	vorig	huidig	vorig	huidig	vorig
Projecten Nationaal
Programma HWBP					2020	2020
HWBP Rijksprojecten	2	5	608	608
HWBP Waterschapsprojecten	113	101	4.642	4.642
HWBP Overige projectkosten (programmabureau)	7	11	80	80
Maatregelen i.r.t. rivierverruiming	14	17	192	192	2020	2020
Wettelijk BeoordelingsInstrumentarium 2023	1	3	23	25
Zandhonger Oosterschelde	1	3	11	10			1
Projecten Noord-Nederland
Primaire waterkering Vlieland	0		2	2	2018/2019	2018/2019
Projecten Noordwest-Nederland
Afsluitdijk	5		11	5	2022	2022	2
Projecten Oost-Nederland
Kribverlaging Pannerdensch Kanaal	1	1	19	18	2019	2019
IJsseldelta 2^e fase	23		93				3
Monitoring Langsdammen Waal	0	1	5	5
Projecten Zuidwest-Nederland
Overige onderzoeken en kleine projecten	10	7	1.168	1.166
Dijkversterking en herstel steenbekleding	3	3	823	823
afrondingen	– 1		– 4
Programma	179	152	7.673	7.576
Begroting (DF 1.02.02)	179	94
Overprogrammering (-)		– 58

• 1. Het hogere projectbudget voor het project Zandhonger Oosterschelde vloeit voort uit de toevoeging van de bijdrage van het Ministerie van Economische Zaken ten behoeve van het deelproject Roggeplaat.

• 2. De verhoging van het projectbudget Afsluitdijk op dit artikelonderdeel heeft betrekking op een overboeking van artikelonderdeel 4.02 Geïntegreerde contractvormen/PPS naar artikel 01.02 ten behoeve van het project Afsluitdijk in verband met de opdrachtverstrekking voor een nieuwe energieaansluiting. Deze overboeking is noodzakelijk omdat de kosten met betrekking tot de Afsluitdijk vooruitlopend op het DBFM-contract op artikel 01.02 worden verantwoord. Met deze overboeking wordt het budget met € 0,5 miljoen overschreden, wat in 2018 via het Saldo 2017 wordt gecompenseerd.

• 3. Vanuit Ruimte voor de Rivier (art 1.01.03) wordt) ten behoeve van de opdrachtverlening (voorbereiding) realisatie IJsseldelta fase 2 € 12 miljoen overgeboekt. Daarnaast wordt vanuit het projectbudget IJsseldelta fase 2 planuitwerking een bedrag van € 81 miljoen overgeboekt voor de realisatie perceel Reevesluis/Ijsseldelta fase 2.

Verkenningen en Planuitwerking waterveiligheid

Mutaties Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen x € 1 mln.)

Verkenningen en Planuitwerkingen (1.02.01)	Budget		Openstelling		Toelichting
Projectomschrijving	Huidig	Vorig	Huidig	Vorig
Projecten Nationaal
Reservering Areaalgroei	14	14
Projecten Noordwest-Nederland
EPK Planuitw. en verkenningen Waterveiligheid (mn Afsluitdijk)	11	12
Ambitie Afsluitdijk	0	5			1
Projecten Zuid-Nederland
Ooijen-Wanssum	0	112		2023	2
Meerkosten rivierverruiming Rijn en Maas	193	193
Projecten Oost-Nederland
IJsseldelta 2^e fase	80	161		2022	3
Projecten Noord-Nederland
Legger Vlieland en Terschelling	0	0		2017
Texel NIOZ	2	2
Projecten Zuidwest-Nederland
Zandhonger Oosterschelde (Roggenplaat)	1	1		2018
Totaal programma planuitwerking en verkenning	301	500
Begroting DF 1.02.01	301	500

• 1. De verlaging van het projectbudget betreft de bijdrage van IenM ad € 4,721 miljoen aan het project vismigratie Ambitie Afsluitdijk. Hiervan wordt € 3,9 miljoen ten behoeve van de provincie Friesland overgeboekt naar het Provinciefonds en € 0,821 miljoen naar het BTW Compensatiefonds.

• 2. De verlaging van het projectbudget betreft de overboeking van de bijdrage ad € 112 miljoen van het Rijk aan de provincie Limburg in de voorbereiding- en uitvoeringskosten Ooijen Wanssum. De middelen worden via het Provinciefonds beschikbaar gesteld. In 2017 gaat het om een bedrag van € 5,2 miljoen.

• 3. Vanuit het projectbudget IJsseldelta fase 2 planuitwerking wordt een bedrag van € 81 miljoen overgeboekt voor de realisatie perceel Reevesluis/Ijsseldelta fase 2.

Artikel 2 Investering in zoetwatervoorziening

Realisatieprogramma zoetwatervoorziening

Mutaties Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen x € 1 mln.)

Projectoverzicht realisatieprogramma (2.02.02)	Kasbudget 2017		Projectbudget		Oplevering		Toelichting
	huidig	vorig	huidig	vorig	huidig	vorig
Projecten Nationaal
Zoetwatermaatregelen	7	7	124	123		2021
Projecten Zuidwest-Nederland
Besluit Beheer Haringvlietsluizen	7	7	76	76		2018
Ecologische maatregelen Markermeer	1	1	17	17		2021/2022
Afrondingen	– 1
Programma	14	15	217	216
Begroting (DF 2.02.02)	14	15

Verkenningen en Planuitwerking zoetwatervoorziening

Mutaties Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen x € 1 mln.)

Verkenningen en plantuitw.programma (2.02.01)	Budget		Oplevering/openstelling		Toelichting
Projectomschrijving	Huidig	Vorig	Huidig	Vorig
Projecten Nationaal
EPK Planuitwerking en verkenningen Zoetwatervoorziening	12	12
Projecten Zuid-Nederland
Roode Vaart	10	10
Totaal programma planuitwerking en verkenning	22	22
Begroting DF 2.02.01	22	22

Artikel 7 Investeren in waterkwaliteit

Realisatieprogramma Kaderrichtlijn water

Mutaties Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen x € 1 mln.)

Realisatieprogramma Kaderrichtlijn water (7.01.01)	Kasbudget 2017		Projectbudget		Openstelling		Toelichting
Projectomschrijving	huidig	vorig	huidig	vorig	huidig	vorig
Projecten waterkwaliteit
Projecten Nationaal
KRW 1^e tranche	1	2	40	40
KRW 2^e en 3^e tranche	7	18	576	576		2027
afrondingen
Totaal programma	8	20	616	616
Begroting DF 7.01.01	8	20

Realisatieprogramma waterkwaliteit

Mutaties Tweede suppletoire begroting 2017 (Bedragen x € 1 mln.)

Realisatieprogramma waterkwaliteit (7.02.01)	Kasbudget 2017		Projectbudget		Openstelling		Toelichting
Projectomschrijving	huidig	vorig	huidig	vorig	huidig	vorig
Projecten waterkwaliteit
Projecten Nationaal
Verruiming vaargeul Westerschelde			25	25
Projecten Noordwest-Nederland
Natuurlijker Markermeer			8	8
afrondingen
Totaal programma			33	33
Begroting DF 7.02.01