34 648 Staat van de Europese Unie 2017

B BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 december 2016

Op 16 november jl. heb ik tijdens het Algemeen Overleg (AO) Informatievoorziening met de Tweede Kamer van gedachten gewisseld over de optimalisering van de informatiepositie van de Kamer op het gebied van EU besluitvorming.

Door de Tweede Kamer is de wens geuit om het parlement in staat te stellen experts te kunnen raadplegen bij het inzien van vertrouwelijke documenten van de Raad van de Europese Unie. De Tweede Kamer heeft ook de wens geuit om contacten met de Permanente Vertegenwoordiging in Brussel op een meer reguliere basis te laten plaatsvinden. Tijdens het AO heb ik u toegezegd de mogelijkheden te willen bezien om dit te bewerkstelligen. Voorts heb ik toegezegd dat de Nederlandse regering zich zal blijven inspannen zo spoedig mogelijk documenten openbaar te maken, zoals ik ook in mijn brief van 16 september heb benadrukt.¹

Vertrouwelijke inzage door experts

Met betrekking tot de distributie van Raadsdocumenten kunnen drie categorieën worden onderscheiden:

• 1. Documenten zonder verspreidingsmarkering of rubriceringsmarkering

  Documenten zonder markering zijn in principe openbaar en te vinden in het register van de Raad.

• 2. Documenten met een verspreidingsmarkering

  Deze documenten zijn gemarkeerd met de aanduiding Limité. Dit is een interne verspreidingsmarkering van de Raad en dient te worden onderscheiden van de rubriceringsmarkering.

• 3. Documenten met een rubriceringsmarkering

  Hieronder vallen Restreint documenten. Informatie met een dergelijke aanduiding wordt gerubriceerde EU-informatie genoemd. Het gaat dan om informatie waarvan openbaarmaking zonder machtiging de belangen van de Europese Unie of van één of meer van haar lidstaten in meerdere of mindere mate kan schaden.

In deze brief zal ik zoals toegezegd ingaan op de tweede en derde categorie documenten².

De markering van documenten als Limité heeft als doel te voorkomen dat door vroegtijdige openbaarmaking het besluitvormingsproces nadelig zou kunnen worden beïnvloed. De leden van de Eerste en Tweede Kamer hebben sinds 2013 toegang tot Limité documenten via het Delegates Portal³. De voorwaarden verbonden aan deze toegang zijn afgeleid van de in de Raad overeengekomen richtsnoeren voor omgang met deze documenten. Nederland is gehouden aan de naleving van deze richtsnoeren. In de bijlage vindt u een uitgebreidere weergave van het juridisch kader dat betrekking heeft op toegang tot (vertrouwelijke) documenten van de Raad.

Om de controlerende functie van het parlement beter mogelijk te maken is het kabinet bereid onder voorwaarden en in lijn met het juridisch kader uw beider Kamers de mogelijkheid te bieden experts te raadplegen bij het inzien van zogenaamde Limité documenten van de Raad. Een dergelijke regeling zal gezien worden als aanvulling op het besluit toegang te verlenen aan de Eerste en Tweede Kamer tot Limité documenten, d.d. 18 januari 2013 (Kamerstuk 22 112, nr. 1548).

Het kabinet acht inzage door experts van Restreint documenten niet aan de orde. Restreint documenten vallen in een andere categorie dan Limité documenten, zij zijn ook niet via Delegates Portal in te zien, en toegang vindt alleen plaats op basis van het «need to know» principe. Bovendien zijn de gevolgen van ongeoorloofde openbaarmaking van Restreint documenten groter nu deze informatie direct raakt aan de belangen van de Europese Unie of één of meer van haar lidstaten.

Voorwaarden voor vertrouwelijke inzage door experts

Inzage zal bijgehouden worden middels registratie van de naam en functie van experts en het betreffende Kamerlid. Een overzicht daarvan zal op verzoek aan de Minister worden overlegd. Experts die inzage krijgen, tekenen een geheimhoudingsverklaring voordat zij toegang kunnen krijgen tot een leeskamer waar documenten ter inzage zijn gelegd. De expert dient in de leeskamer altijd vergezeld te worden door het betreffende Kamerlid. Schriftelijke aantekeningen kunnen worden gemaakt in een format dat de leeskamer niet kan verlaten. Laptops, mobiele telefoons, camera’s en andere opname apparatuur zijn niet toegestaan in de leeskamer. Directe toegang tot het Delegates Portal blijft voorbehouden aan Kamerleden zelf.

Hoe uw beider Kamers de naleving van deze voorwaarden willen inrichten verneem ik graag. Nederland is gehouden aan het juridische kader gegeven in de bijlage. Met de toegang tot Limité documenten delen Kamerleden de verantwoordelijkheid tot naleving van het juridisch kader al met de regering (Kamerstuk 22 112, nr. 1548). Indien onverhoopt blijkt dat inzage door experts de naleving van het juridisch kader nadelig beïnvloedt, kunnen de geboden mogelijkheden heroverwogen worden.

Contacten met de Permanente Vertegenwoordiging

Zoals verwoord in Kamerstuk 22 112, nr. 2232 ondersteunt het kabinet de contacten tussen leden van de Staten-Generaal en de Nederlandse Permanente Vertegenwoordiging (PVEU). Het kabinet onderschrijft de voortzetting daarvan na het Voorzitterschap alsmede van de structurele en wederzijdse informatiedeling tussen de vertegenwoordiging van de Kamers in Brussel en de PVEU.

De Minister van Buitenlandse Zaken, A.G. Koenders

---

1 Kamerstuk 22 112, nr. 2205.

2 Op beide categorieën documenten is de Europese regelgeving inzake de bescherming van persoonsgegevens van toepassing.

3 Voorheen EU-Extranet.