34 000 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2015

Nr. 99 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 2 juni 2015

Bij de behandeling van de defensiebegroting 2014 op 14 november 2013 heb ik toegezegd het convenant Financiering Nationale Inzet Krijgsmacht (FNIK) te evalueren (Handelingen II 2013/14, nr. 24, item 5). De interdepartementale evaluatie is eind 2014 voltooid. Naar aanleiding van de evaluatie is het FNIK-convenant aangepast en het budget herijkt. Met deze brief informeer ik uw Kamer mede namens de ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties en van Veiligheid en Justitie over de uitkomsten van de interdepartementale evaluatie en de aanpassing van het convenant.

Nationale inzet ter ondersteuning van de civiele autoriteiten is een van de drie hoofdtaken van de krijgsmacht. Hiertoe worden dagelijks tal van activiteiten uitgevoerd, waaronder incidentele militaire bijstand en steunverlening in geval van rampen en ongevallen. Op 1 januari 2010 is het FNIK-convenant in werking getreden. In het convenant staan afspraken tussen de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, van Veiligheid en Justitie en van Defensie over de financiering van additionele uitgaven voor militaire bijstand en steunverlening.

Het convenant verving de regeling Verrekening additionele uitgaven militaire bijstand. Deze regeling, waarbij elke inzet per factuur met de aanvrager werd verrekend, was bewerkelijk in de uitvoering en complex. Op basis van het FNIK-convenant is in 2010 structureel € 2,25 miljoen overgeheveld naar artikel 1 (inzet) van de defensiebegroting. Door het structureel beschikbaar stellen van budget voor de financiering van additionele uitgaven aan incidentele militaire bijstand en steunverlening, hoeft inzet niet meer apart te worden verrekend met de aanvrager. In plaats daarvan worden de verschillende vormen van inzet tegen vaste tarieven ten laste gebracht van het FNIK-budget.

De structurele bijdragen voor het FNIK-budget zijn afkomstig van de begrotingen van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (€ 0,25 miljoen), Veiligheid en Justitie (€ 0,25 miljoen) en het Gemeentefonds (€ 1,75 miljoen). In het convenant is vastgelegd dat eventuele overschotten binnen de defensiebegroting blijven. Andersom geldt hetzelfde, eventuele tekorten worden binnen de defensiebegroting opgelost (het zogenaamde «for better and for worse»-principe). Met de eerste suppletoire begroting 2014 is het FNIK-budget bijgesteld naar € 2,3 miljoen, doordat prijsbijstelling is uitgekeerd (Kamerstuk 33 940 X, nr. 2).

Uit de interdepartementale evaluatie blijkt dat het FNIK-budget naar tevredenheid van de gebruikers functioneert. De administratieve werklast is afgenomen en er bestaat geen onduidelijkheid meer over de verrekening van vormen van inzet. Tegelijkertijd is de verwachting dat het budget van € 2,3 miljoen de komende jaren niet meer toereikend is. De gevraagde inspanning groeit jaarlijks sinds 2010, terwijl het budget nagenoeg gelijk is gebleven. Deze groei kan worden verklaard door onder meer nieuwe capaciteiten waarmee in 2010 nog geen rekening was gehouden (zoals Advanced Search Teams), meer maatschappelijk draagvlak en media-aandacht voor de inzet van Defensie en betere bekendheid bij civiele partners van de specialistische capaciteiten van Defensie. Daarnaast blijkt uit de evaluatie dat de verdeling van de bijdragen uit 2010 niet de gerealiseerde uitgaven per aanvrager weerspiegelt. In de huidige verdeling is bijvoorbeeld geen rekening gehouden met aanvragen voor inzet in het Caribische deel van het Koninkrijk omdat de aanvragen uit het Caribische deel toen beperkt waren. Ook de inzet ter ondersteuning van strafrechtelijke handhaving, zoals het ondersteunen van de politie en het Openbaar Ministerie in het opsporen van bewijsmateriaal, (mogelijke) slachtoffers van misdrijven en verdachten, groeit harder dan verwacht.

Naar aanleiding van deze bevindingen is het FNIK-convenant in overleg tussen de betrokken partijen aangepast en het budget vastgesteld op structureel € 3,1 miljoen per jaar. Hiermee is het FNIK-budget op de defensiebegroting de komende jaren in verhouding met het verwachte aantal aanvragen en de daaraan verbonden uitgaven. Op basis van de verwachte uitgaven per aanvrager zijn de bijdragen als volgt vastgesteld: Gemeentefonds (ruim € 1,8 miljoen), Veiligheid en Justitie (ruim € 1,1 miljoen) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (ruim € 0,1 miljoen). De budgettaire verwerking vindt meerjarig plaats met de eerste suppletoire begroting 2015. Het «for better and for worse»-principe blijft van kracht.

In 2019 zal het convenant opnieuw worden geëvalueerd. In deze evaluatie wordt gekeken naar de periode 2014–2018.

De Minister van Defensie, J.A. Hennis-Plasschaert