Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 24 januari 2018
Bij brief van 6 juli 2017 heeft mijn voorganger u geïnformeerd over het gebruik van
voorbehouden bij woningaankoop.1 Met deze brief informeer ik u, mede namens de Minister van Financiën, over de voortgang
op dit dossier. Ik kan u melden dat de branche- en consumentenorganisaties overeenstemming
hebben bereikt over een nieuwe versie van het modelkoopcontract. Ook informeer ik
u over de tweede fase van het onderzoek naar het gebruik van voorbehouden bij woningaankoop.
De afgelopen periode is met de brancheorganisaties NVM en VBO Makelaar gesproken over
mogelijke risico’s die consumenten lopen bij het afzien van voorbehouden in het koopproces.
Daarbij is onder meer afgesproken dat zou worden verkend of naast het voorbehoud van
financiering ook het voorbehoud van bouwkundige keuring kan worden opgenomen in de
modelkoopovereenkomst, die als standaard voor de markt fungeert. De brancheorganisaties
en consumentenorganisaties NVM, VBO Makelaar, VastgoedPRO, Vereniging Eigen Huis en
de Consumentenbond zijn hier vervolgens nader over in gesprek gegaan. Dit heeft nu
geleid tot overeenstemming over een wijziging van de modelkoopovereenkomst.
In het nieuwe modelkoopcontract, dat per 1 februari a.s. in zal gaan, zal zowel het
voorbehoud van financiering als het voorbehoud van de bouwkundige keuring standaard
worden opgenomen. De markt neemt hiermee zelf een stap om ervoor te zorgen dat de
risico’s die consumenten lopen, verkleind worden. Indien het modelkoopcontract gebruikt
wordt, is het verplicht om in de definitieve koopovereenkomst expliciet aan te geven
waar er afgeweken wordt van het modelkoopcontract. Het afzien van voorbehoud van financiering
of bouwkundige keuring wordt dan door middel van een doorhaling zichtbaar, waarmee
het bewustzijn bij kopers wordt versterkt. De verwachting is dat het standaard opnemen
van beide voorbehouden in het modelkoopcontract een positief effect zal hebben op
het aantal consumenten dat de voorbehouden meeneemt in de definitieve koopovereenkomst.
Dit effect zal uiteraard het grootst zijn wanneer de aangesloten makelaars de modelovereenkomst
in alle gevallen gebruiken. Deze boodschap zal ik ook overbrengen in mijn contact
met de brancheorganisaties.
Aanvullend op het standaard opnemen van het voorbehoud van bouwkundige keuring is
afgesproken dat er in de nieuwe modelkoopovereenkomst in de toelichting expliciet
zal worden gewezen op de risico’s omtrent het afwijken van de voorbehouden van financiering
en bouwkundige keuring. Ook hiervan wordt verwacht dat dit kan helpen om de risico’s
die consumenten lopen te verkleinen. Kopers worden hiermee duidelijker gewezen op
de potentiële gevolgen van het niet opnemen van een voorbehoud van financiering of
bouwkundig voorbehoud.
Het opnemen van het voorbehoud van bouwkundige keuring in de modelovereenkomst en
de toelichting dat afwijken van de voorbehouden van financiering en bouwkundige keuring
een risico kan vormen voor de consument, zie ik als een belangrijke stap om de consument
in een vaak krappe woningmarkt beter te beschermen. Ik zal echter met de branche-
en consumentenorganisaties in gesprek blijven over de risico’s voor consumenten en
of aanvullende maatregelen of afspraken nodig zijn. Een onderwerp dat hierin eveneens
mijn aandacht zal hebben is de transparantie van makelaarstarieven. De brancheorganisaties
en consumentenorganisaties zijn hier momenteel over in gesprek.
In de brief van 6 juli 2017 (Kamerstuk 32 847, nr. 304) heeft mijn voorganger u tevens geïnformeerd over het gebruik van voorbehouden bij
woningaankoop en aangekondigd dat nog een verdiepend vervolgonderzoek zal plaatsvinden.
Op dit moment wordt er nog gewerkt aan dit onderzoek, waarbij onder meer wordt gekeken
wat de redenen zijn dat consumenten eventueel afzien van voorbehouden en hoe zij het
risico dat zij hiermee eventueel lopen inschatten. Ik verwacht u voor de zomer te
kunnen informeren over de uitkomsten van het onderzoek.
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
K.H. Ollongren