32 827 Toekomst mediabeleid

Nr. 278 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 maart 2023

Tijdens het afgelopen mediabegrotingsdebat van 28 november 2022 (Kamerstuk 36 200 VIII, nr. 178) zijn in uw Kamer een tweetal moties van het lid Kwint (SP) aangenomen, respectievelijk over tijdelijke contracten van werknemers binnen de publieke omroep¹ en over topinkomens binnen de publieke omroep². Per brief van 7 december 2022 heeft uw Kamer gevraagd hoe dit kabinet uitvoering gaat geven aan deze moties. In deze brief geef ik een toelichting op hoe ik van plan ben uitvoering aan deze moties te geven.

Motie inzake vaste contracten bij de publieke omroep

In deze motie wordt gevraagd om samen met de publieke omroep te bewerkstelligen dat een vast contract na een jaar de norm wordt, inclusief harde percentages voor zowel de omroepen als de productiehuizen die aan de omroepen leveren. Ik zal bij de uitwerking van deze motie ook kijken naar de motie van het lid Mohandis c.s.³ die over hetzelfde thema gaat. In de motie van het lid Mohandis c.s. wordt het kabinet verzocht in samenspraak met de NPO en de omroepen te verkennen op welke wijze er concrete afspraken kunnen worden gemaakt om te komen tot een nieuwe en hogere norm voor percentages programmamakers in vaste dienst van de publieke omroepen.

Het kabinet wil duurzame arbeidsrelaties stimuleren en flexibele contractvormen beter reguleren, zoals ook is beschreven in de Hoofdlijnenbrief Arbeidsmarkt van 6 juli 2022⁴. De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid werkt op dit momenteel aan voorstellen om dit te realiseren.

Hoewel afspraken over tijdelijke contracten van werknemers binnen de publieke omroep in eerste instantie een aangelegenheid zijn tussen de werkgever (NPO én omroepen) en de werknemer, zal ik proactief mijn betrokkenheid bij dit onderwerp tonen. In de huidige CAO voor het Omroeppersoneel 2022–2023⁵ is opgenomen dat omroepen uiterlijk per 1 januari 2024 het percentage werknemers dat werkzaam is bij een omroep op basis van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd verhoogd van minimaal 60% naar minimaal 70%. Onderhandelingen over een nieuwe cao zullen in de loop van dit jaar worden opgestart.

De komende weken voer ik gesprekken hierover met de raad van bestuur van de NPO en het College van Omroepen. Ik zal hen vragen te laten zien hoe de verhoudingen nu precies liggen en wat er nu al gedaan wordt. Ik vraag hen ook kritisch hoe zij verbetering willen aanbrengen rond tijdelijke contracten binnen de publieke omroep. Ook zal ik in gesprek gaan met de werknemers via de centrale ondernemingsraad van de publieke omroep en met de vakbonden NVJ en FNV Media & Cultuur. Zij hebben zich al eerder over dit thema uitgesproken.

Goed werkgeverschap is op dit moment een thema dat ook binnen de publieke omroep terecht de nodige aandacht heeft. Daarbij hoort niet alleen het zorgen voor een open cultuur met aandacht voor ontwikkeling en groei van de medewerkers, maar ook het zorgen voor een gezonde en veilige werkomgeving. Er zijn echter nog steeds veel werknemers afhankelijk van tijdelijke contracten, dat zorgt voor onzekerheid en onduidelijkheid bij de medewerkers van de publieke omroep. Dit raakt aan het gevoel van veiligheid op de werkvloer. Daarom heeft de raad van bestuur van de NPO een onafhankelijke commissie onder voorzitterschap van dhr. Van Rijn⁶ ingesteld. Deze commissie zal onderzoek gaan doen naar grensoverschrijdend gedrag en de mogelijk onderliggende systemische oorzaken daarvan binnen de landelijke publieke omroep, waaronder de werkomstandigheden en arbeidsrelaties tussen werknemer en werkgever binnen de publieke omroep. De uitkomsten van dit onderzoek worden rond de zomer van 2023 verwacht.

Over de uitkomsten van mijn gesprekken zal ik uw Kamer rond de zomer informeren. Daarbij betrek ik dan ook de bevindingen van de commissie Van Rijn. Tevens zal ik een verbinding leggen met de versterking van de arbeidsmarktpositie binnen de culturele en creatieve sector. Mijn brief daarover zal voor de zomer verschijnen.

Motie inzake topinkomens bij de publieke omroep

In deze motie wordt verzocht om er zorg voor te dragen dat geen enkel zogenoemd kopstuk van de publieke omroep direct dan wel indirect, bijvoorbeeld via buitenproducenten, meer aan de NPO verdient dan de geldende ministersnorm. Voor de uitvoering van deze motie wil ik gebruik maken van de resultaten van het onderzoek van het Commissariaat voor de Media (hierna: het Commissariaat) naar de naleving van de Wet normering topinkomens (hierna: WNT) en het Beloningskader Presentatoren in de Publieke Omroep (hierna: BPPO) binnen de landelijke publieke omroep. Medio vorig jaar heeft het Commissariaat aangekondigd een breed onderzoek⁷ bij de NPO en landelijke publieke omroepen te zullen doen naar financiële (omzeilings-)constructies in het kader van de WNT en het BPPO. Het Commissariaat heeft de verwachting uitgesproken dat dit onderzoek in het tweede kwartaal van dit jaar zal worden afgerond. Naast de resultaten van dit onderzoek van het Commissariaat, wil ik gebruik maken van de jaarrekeningen van de NPO en de landelijke publieke omroepen waarin ze op grond van de WNT een aantal gegevens, waaronder bezoldigingsgegevens, verplicht openbaar dienen te maken. Daarnaast zal ik met betrokken partijen gesprekken voeren over de WNT en het BPPO. Ik zal uw Kamer uiterlijk in de Mediabegrotingsbrief 2024 informeren over de uitkomsten.

De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, G. Uslu

---

1 Kamerstuk 36 200 VIII, nr. 133.

2 Kamerstuk 36 200 VIII, nr. 165.

3 Kamerstuk 36 200 VIII, nr. 166.

4 Zie voor de Hoofdlijnenbrief Arbeidsmarkt: Kamerstuk 29 544, nr. 1112.

5 Zie voor de CAO voor het Omroeppersoneel 2022–2023: https://over.npo.nl/download/nl/1835.

6 Zie hiervoor het besluit van de raad van bestuur van de Stichting Nederlandse Publieke Omroep van 20 december 2022, nr. NPO-uit 2022-1408, houdende de instelling van de Onafhankelijke Commissie Grensoverschrijdend Gedrag: https://over.npo.nl/download/nl/2021.

7 Zie voor de aankondiging van dit onderzoek: https://www.cvdm.nl/nieuws/commissariaat-start-drie-brede-onderzoeken-bij-de-npo-en-de-landelijke-publieke-omroepen.