32 761 Verwerking en bescherming persoonsgegevens

Nr. 87 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 1 oktober 2015

Op 8 september 2015 heeft de Europese Commissie de onderhandelingen afgerond over een overeenkomst tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten van Amerika inzake de bescherming van persoonsgegevens die overgedragen en verwerkt worden voor het doel van het voorkomen, onderzoeken, opsporen of vervolgen van strafbare feiten, waaronder terrorisme. Veelal wordt dit de Paraplu Overeenkomst of Umbrella Agreement genoemd.

Op 18 september heeft de Europese Commissie de tekst van de overeenkomst als intern, vertrouwelijk document ter beschikking gesteld van de Raad. De tekst voeg ik bij deze brief en ik wijs u erop dat dit document niet openbaar is. Het document wordt u daarom in papieren vorm toegezonden en kan enkel ter raadpleging voor de leden bij het register van de Kamer gelegd worden¹. De leden worden geacht in een openbare dialoog over dit onderwerp niet te refereren aan of te citeren uit dit document.

De afronding van de onderhandelingen is een belangrijke, positieve stap in de samenwerkingsrelatie tussen de EU en de VS op het terrein van de rechtshandhaving en de daarbij behorende waarborgen. De overeenkomst beoogt de gegevensbescherming te versterken en legt aanvullende regels vast, die van toepassing zijn bij uitwisseling van persoonsgegevens in het kader van de samenwerking tussen de EU en de VS met als doel criminaliteit en terreur te bestrijden.

De overeenkomst zal pas worden ondertekend en gesloten als de wetgeving in de Verenigde Staten zal zijn aangepast. Hiertoe is de zogenaamde «Judicial Redress Bill» ingediend bij het Congres van de Verenigde Staten. Dit wetsontwerp heeft tot doel dat alle EU-burgers het recht krijgen om hun rechten betreffende bescherming van hun gegevens voor de Amerikaanse rechter te kunnen uitoefenen, met name als autoriteiten toegang of rectificatie van gegevens hebben geweigerd of de gegevens van een Europese ingezetene op onrechtmatige wijze hebben geopenbaard.

De Paraplu Overeenkomst zal overeenkomsten tussen de EU en de VS en tussen een lidstaat en de VS aanvullen, als deze overeenkomsten als doel hebben het voorkomen, onderzoeken, opsporen of vervolgen van strafbare feiten, waaronder terrorisme. De tekst van de Paraplu Overeenkomst is nog niet beschikbaar. Uit informatie van de Europese Commissie blijkt dat de afspraken over de gegevensbescherming de volgende elementen bevatten: een beperking van het gebruik van data, de voorafgaande toestemming van het land waaruit gegevens afkomstig zijn als het voornemen bestaat deze data door te geven aan een derde land, bewaartermijnen, het recht op toegang en rectificatie, informatie in geval van veiligheidsinbreuken en – zoals eerder vermeld – een rechtsgang voor EU-burgers in de VS.

Als het Congres het genoemde wetsvoorstel heeft aangenomen, dan kan de Raad van de Europese Unie, op basis van een voorstel van de Europese Commissie, een besluit aannemen dat mandaat geeft om de overeenkomst te ondertekenen. De overeenkomst zal voor goedkeuring worden voorgelegd aan het Europees parlement. Indien het Europees parlement de overeenkomst goedkeurt kan de Raad, wederom op voorstel van de Commissie, het besluit tot sluiting van de overeenkomst vaststellen.

De Minister van Veiligheid en Justitie, G.A. van der Steur

---

1 Ter vertrouwelijke inzage gelegd, alleen voor de leden, bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer