32 706 Beveiliging zeevaartroutes tegen piraterij

Nr. 27 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 april 2012

In het algemeen overleg over piraterijbestrijding van 23 juni 2011 is afgesproken de Kamer driemaandelijks achteraf te informeren over de inzet van VPD’s aan boord van zeer kwetsbaar zeetransport (Kamerstuk 32 706, nr. 15). In september 2011 en januari 2012 stuurde ik u de eerste twee driemaandelijkse rapportages (Kamerstukken 32 706, nr. 16 en nr. 23). Met deze brief informeer ik u over de inzet van VPD’s in de maanden december 2011 tot en met maart 2012. Met de eenmalige toevoeging van maart aan deze rapportage sluiten volgende kwartaalrapportages beter aan bij de jaarlijkse begrotingssystematiek.

VPD aanvraag en inzet

Er zijn in de genoemde rapportageperiode 37 aanvragen voor preventieve bijstand ontvangen, zestien via het Nederlandse Kustwachtcentrum en 21 via de maritieme autoriteit van Curaçao. Van de 37 aanvragen werden er twaalf door de reders ingetrokken. De resterende 25 aanvragen zijn door de betrokken departementen getoetst volgens het draaiboek «behandeling bijstandsaanvragen bij piraterij en gewapende overvallen op zee» van Nederland respectievelijk Curaçao. Op één na voldeden alle aanvragen aan de criteria in het draaiboek. De afgewezen aanvraag betrof preventieve bijstand op een route ver buiten het gebied waar Somalische piraten actief zijn.

De 24 aanvragen werden aanvullend getoetst aan de criteria van het beleidskader VPD. Vijftien aanvragen kwamen in aanmerking voor de inzet van een VPD, waarna er zes na toekenning door de reders werden ingetrokken. De overige aanvragen waren niet op tijd om een VPD te kunnen inzetten.

In de rapportageperiode werden negen VPD’s ingezet (zie onderstaande tabel).

	Schip	Van	Naar	Data
1	Swan	Mauritius	Jebel Ali	1–11 dec 2011
2	Athena & Oceanus	Malta	Mombassa	28 dec 2011–19 jan 2012
3	Swan	Jebel Ali	Durban	20 dec 2011–4 jan 2012
4	Flintstone	Singapore	Malta	3–28 jan 2012
5	Swan	Malta	Durban	30 jan–28 feb 2012
6	Mighty Servant III	Jebel Ali	Singapore	3–20 feb 2012
7	Target	Durban	Jebel Ali	9–27 maart 2012
8	Talisman	Singapore	Jebel Ali	23 maart–2 april 2012
9	Athena & Oceanus	Mombassa	Jebel Ali	21 maart – 2 april 2012

Incident

Op één incident na is de inzet van de VPD’s zonder problemen verlopen. Op 17 januari 2012 bedreigden piraten het koopvaardijschip Flintstone in de Arabische zee. Het VPD nam een (moeder)schip waar dat een motorboot met piraten te water liet. De motorboot naderde de Flintstone met hoge snelheid. Het VPD waarschuwde de naderende piraten door lichtkogels in hun richting af te vuren. De piraten vervolgden echter hun weg. Toen de mariniers zagen dat de piraten een raketgranaatwerper op de Flintstone richtten, openden zij het vuur op de motorboot met piraten. Daarop braken de piraten hun aanval af en keerden zij terug naar het moederschip. De commandant van het VPD en de kapitein van de Flintstone waarschuwden de coalitie-eenheden en de internationale scheepvaart over de aanwezigheid van piraten. Een fregat van EU-operatie Atalanta heeft later het (moeder)schip onderschept.

Kosten VPD-inzet

In de defensiebegroting van 2012 is € 23,4 miljoen gereserveerd voor de inzet van vijftig VPD’s. Daarvan wordt € 11,3 miljoen bijgedragen door de reders. In het eerste kwartaal is van deze begroting € 1,6 miljoen gerealiseerd en is € 1 miljoen verrekend met de reders.

In september 2011 informeerde ik u dat ik de bijdrage van de reders zou verlagen als dat mogelijk zou zijn (Kamerstuk 32 706, nr. 17). Het afgelopen jaar heeft Defensie de nodige ervaring opgedaan met de inzet van VPD’s. Door de doelmatige planning van zowel luchttransport als de inzet van VPD’s, zijn de kosten gedaald. Met de inrichting van opslaglocaties zullen de kosten verder dalen. Na overleg met de reders werkt Defensie daarom aan een aanpassing van de regeling voor de financiële bijdrage van de reders. Daartoe behoort ook een verkorting van de aanvraagtermijn. Zodra de nieuwe regeling kan worden toegepast, zal ik u hierover informeren.

De minister van Defensie, J. S. J. Hillen