31 793 Internationale klimaatafspraken

Nr. 197 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 11 februari 2021

Op 25-26 januari heeft Nederland de Climate Adaptation Summit (CAS2021) georganiseerd: de eerste mondiale top die volledig was gewijd aan klimaatadaptatie. In deze brief informeer ik uw Kamer over de resultaten. Ik verwijs u ook graag naar de website www.cas2021.nl, waar informatie over de conferentie is terug te vinden en diverse onderdelen zijn terug te kijken.

Aan de conferentie is deelgenomen door 34 staatshoofden, regeringsleiders of hoofden van internationale organisaties, 50 ministers en 300 sprekers van overheden, steden, internationale organisaties, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties en de private sector. Allen namen deel met als doel om klimaatadaptatie hoger op de internationale agenda te zetten en om concrete acties te presenteren of op te schalen. In totaal registreerden meer dan 18.500 deelnemers van over de hele wereld zich voor de conferentie op het online platform. De conferentie is er daarmee in geslaagd om zowel wereldleiders van een groot aantal betrokken landen en internationale organisaties een podium te bieden, als wel ruimte te bieden aan de vele initiatieven van jongeren, maatschappelijke organisaties, kennisinstellingen, steden, private sector, etc. op het gebied van adaptatie.

Resultaten: initiëren, delen en opschalen

Tijdens de conferentie zijn activiteiten op het gebied van financiering, voedselzekerheid, water, infrastructuur, nature-based solutions, stedelijke ontwikkeling en rampenmanagement gepresenteerd. In tien thematische sessies van over de hele wereld zijn initiatieven neergezet gericht op het opschalen, versterken of verbreden van actie m.b.t. adaptatie. In alle sessies was er aandacht van en voor jongeren: zij zijn immers de generatie die het meest met de gevolgen van klimaatverandering te doen hebben. Ik heb met CAS2021 voortgebouwd op de Call to Action over Youth Leadership die 22 januari 2021 in Groningen is gelanceerd.

Op het gebied van financiering hebben diverse landen en internationale organisaties aangekondigd meer middelen te willen vrijmaken voor adaptatie en ook om klimaatadaptatie beter te integreren in hun bestaande financiering. Zo kondigde het Internationaal Monetair Fonds bijvoorbeeld aan dat klimaatrisico’s in de toekomst onderdeel zullen uitmaken van hun landenanalyses voor financiering. En de Afrikaanse Ontwikkelingsbank kondigde aan om de komende jaren 25 miljard euro te willen gaan mobiliseren om de gevolgen van klimaatverandering in Afrika tegen te gaan.

Nederland organiseerde drie thematische sessies; over water, infrastructuur en Afrika. Bij de eerste twee was de inzet gericht op o.a. het belang van het integreren van waterbeleid en duurzame infrastructuur in nationale adaptatie plannen van landen. Dergelijke plannen vormen immers belangrijke kaders voor investeringsplannen, maar zijn ook essentieel om de verschillende sectoren die aan water en infrastructuur werken samen te brengen.

In de derde sessie spraken Afrikaanse leiders en andere betrokkenen over uitdagingen en oplossingen op het Afrikaanse continent, met speciale aandacht voor partnerschap, lokaal geleide initiatieven en innovatieve financiële oplossingen.

Het delen van kennis en het opschalen van goede voorbeelden stond centraal tijdens veel sessies. De coalities die in aanloop naar de conferentie door de Global Commission on Adaptation waren opgezet, hebben in verschillende sessies hun resultaten van de afgelopen 2 jaar gepresenteerd:

• Tijdens een themasessie over de weerbaarheid van steden is de 1000-steden coalitie gestart. Deze coalitie (van 100 steden in Afrika en Zuidoost-Azië, ondersteund door het Global Center on Adaptation, UN Habitat, Resilient Cities Network, Deltares, Slum Dwellers International en CURE) zal in de komende tien jaar 1000 andere steden helpen om zich aan te passen aan klimaatverandering.

• Canada en Mexico hebben samengewerkt om natuurgerichte oplossingen verder te brengen, zodat het ondervangen van de gevolgen van klimaatverandering hand-in-hand gaat met het behoud of herstel van de natuur.

• Een internationaal samenwerkingsverband van 30 organisaties is principes overeengekomen over het belang van goede aansluiting bij lokale initiatieven om een effectieve bijdrage aan klimaatadaptatie te leveren en sprak af meer kennis en ervaringen met elkaar te delen.

• Samen met een aantal partners, zoals de Wereldbank, is tijdens een sessie over water, een virtuele ontmoetingsplek gelanceerd om de watersector mondiaal te verbinden met elkaar en met andere sectoren, waarbij ook gericht gekeken wordt hoe water en adaptatie onderdeel te maken van het internationale klimaatbeleid.

• Om meer klimaatbestendige infrastructuur te faciliteren, heeft Nederland zich ingezet om een publiek-private kennismodule te ontwikkelen die gepaard gaat met het opleiden van 30 climate resilient infrastructure officers, die op hun beurt als ambassadeur en trainer kunnen fungeren en daarmee een verandering teweeg kunnen brengen in lokale systemen. Dit naast het werk van een coalitie met o.a. UNOPS, Macquarie Group en Nederland om met behulp van stresstesten de infrastructuur in landen te verbeteren.

• Er is een blauwdruk voor investeringen opgeleverd voor digitale informatiesystemen voor kleinschalige boerenbedrijven in Afrika. Een blauwdruk moet private financiering vergemakkelijken om digitale informatiesystemen op te zetten die een enorme impact kunnen hebben op hoe landbouw bedreven wordt in Afrika.

• Ten slotte is ook het early warning systeem van de Wereld Meteorologische Organisatie uitgebreid, waardoor met name klimaatkwetsbare landen sneller en accurater informatie krijgen over met name extreem weer.

COVID-19 en klimaatverandering

Tijdens de conferentie riepen wereldleiders op de herstelpakketten die nu worden samengesteld ten gevolge van COVID-19 ook ten bate te laten komen van klimaatverandering. Het investeren in adaptatie levert immers op de lange termijn geld op zoals ook bleek uit het Adapt Now rapport van de Global Commission on Adaptation en het State and Trends on Adaptation Report van 22 januari 2021 van het Global Center on Adaptation. Tijdens de laatste sessie die Nederland samen met het World Economic Forum organiseerde, werd benadrukt dat klimaatverandering en COVID-19 de twee grootste uitdagingen van het moment zijn en er nu een kans ligt om sterker, weerbaarder en duurzamer uit de crisis te komen.

Adaptatie Actieagenda

Tezamen vormen al deze activiteiten een internationale actieagenda die richting geeft aan een versnelde aanpak van klimaatadaptatie in de komende tien jaar, de Adaptation Action Agenda.¹ Het belang van adaptatie zal mede op basis van de uitkomsten van de CAS2021 nadrukkelijk op de agenda staan tijdens aankomende internationale fora waaronder de COP26 in Glasgow en de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Dit is van groot belang om successen te kunnen boeken en de doelen uit het Klimaatakkoord van Parijs en de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties te kunnen behalen. Het Global Center on Adaptation, waarvan het hoofdkantoor in Nederland is gevestigd, zal een faciliterende rol spelen bij de monitoring van de voortgang van de acties in de Adaptation Action Agenda en daartoe periodiek een zogenaamde ministeriële dialoog organiseren. Met de presentatie van deze internationale actieagenda tijdens de CAS2021 is er tevens een einde gekomen aan de Global Commission on Adaptation die in 2018 is opgericht met als doel om adaptatieactie wereldwijd te versnellen.

Tot slot

Met CAS2021 heeft Nederland zijn leidende rol op adaptatie mondiaal onderstreept en is aangetoond wat er wereldwijd nog meer gedaan kan worden om de gevolgen van klimaatverandering het hoofd te bieden. Tijdens de conferentie was er op diverse manieren aandacht voor de Nederlandse kennis en kunde van de omgang met klimaatverandering, bijvoorbeeld op het gebied van waterveiligheid en klimaatbestendige infrastructuur. Het is van groot belang om als Nederland te blijven investeren in het versnellen van mondiale actie op klimaatadaptatie. Daarbij kunnen we voortbouwen op de resultaten die met de

CAS2021 in gang zijn gezet om in de komende tien jaar actie op klimaatadaptatie te versnellen. Dit zal in nauwe samenhang met het Rijksbrede beleid voor mondiale klimaatdiplomatie worden vormgegeven.²

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, C. van Nieuwenhuizen Wijbenga

---

1 Zie outcome message en persbericht als bijlages bijgevoegd.

2 Kamerstuk 31 793, nr. 194