Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 27 oktober 2021
Op 26 oktober jl. heeft het adviescollege «toekomstbestendig stelsel bewaken en beveiligen»
(hierna: Commissie Bos) haar adviesrapport aan mij gepresenteerd. Met deze brief bied
ik uw Kamer het rapport van de Commissie Bos aan1.
De «bewaken en beveiligen zaken» zijn de afgelopen jaren complexer, langduriger en
extremer in omvang en zwaarte geworden. Dit heeft geleid tot een toenemende druk op
het stelsel bewaken en beveiligen. De afschuwelijke gebeurtenissen van de afgelopen
periode hebben daarnaast aangetoond dat excessief geweld tegen de dragers van onze
democratische instituties vanuit criminele netwerken geen taboe meer is. Bescherming
van deze personen is een voorwaarde voor het functioneren van de democratische rechtsstaat
en het brede offensief tegen de georganiseerde ondermijnende criminaliteit. Daarom
investeert het kabinet in dit kader in de versterking van het stelsel bewaken en beveiligen2. Over de voortgang van deze versterkingen in de vorm van capaciteit, middelen en
kwaliteitsverbeteringen heb ik uw Kamer op 13 november 2020 en 8 februari 2021 geïnformeerd.
Op 4 oktober 2021 is uw Kamer geïnformeerd over de aanvullende investeringen in de
aanpak van ondermijnende criminaliteit, waaronder extra financiering voor bewaken
en beveiligen3.
In het kader van de verdere versterking van het stelsel heeft de ministerraad op 30 april
jl. ingestemd met mijn voorstel voor het instellen van de Commissie Bos4. De Commissie Bos is gevraagd het stelsel te beoordelen en voorstellen te doen voor
de wijze waarop het stelsel toekomstbestendig gemaakt kan worden zodat blijvend het
hoofd geboden kan worden aan huidige en toekomstige dreigingen.
Het kabinet is de Commissie Bos dankbaar voor de grondige analyse en aanbevelingen
om het stelsel bewaken en beveiligen te versterken en onderschrijft de urgentie die
het rapport uitdraagt. De Commissie Bos doet ten behoeve van een toekomstbestendig
stelsel voorstellen om blijvend het hoofd te kunnen bieden aan de genoemde dreigingen
in een steeds complexer wordende samenleving. Het stelsel bewaken en beveiligen, dat
werd ingericht na de moord op de heer Fortuyn5, staat inderdaad voor een grote opgave, gezien de door de Commissie geschetste ontwikkelingen
die van invloed zijn op het stelsel. Ik ondersteun dan ook de analyse en oplossingsrichtingen
in het rapport op hoofdlijnen.
Naast dat het stelsel bewaken en beveiligen centraal staat in het advies van de Commissie
Bos is de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) gevraagd om te onderzoeken welke lessen
getrokken kunnen worden uit de beveiligingssituaties van de broer, de toenmalig advocaat
en de vertrouwenspersoon van de kroongetuige in het Marengo-proces6. Het is voorzien dat ook daaruit conclusies en aanbevelingen kunnen voortkomen ten
aanzien van het stelsel bewaken en beveiligen. Ik zal daar dan ook met uw Kamer over
in gesprek gaan.
Met inachtneming van de voortgang van het onderzoek van de OVV zal ik ten behoeve
van de versterking van het stelsel bewaken en beveiligen met alle betrokken organisaties
de aanbevelingen en conclusies van de Commissie Bos zorgvuldig bestuderen. Ik zal
daartoe alvast de door de Commissie Bos voorgestelde Landelijke Vierhoek bewaken en
beveiligen inrichten. In deze Vierhoek onder leiding van de NCTV, zijn het Openbaar
Ministerie, de Nationale Politie en de Koninklijke Marechaussee op het hoogste niveau
vertegenwoordigd. De Vierhoek opereert binnen het huidige wettelijke stelsel met inachtneming
van de bestaande taken, bevoegdheden en gezagsverhoudingen van en tussen de deelnemers.
De Landelijke Vierhoek is verantwoordelijk voor het functioneren en de versterkingen
van het stelsel. Daartoe zal ik, onder sturing van de landelijke Vierhoek, direct
een tijdelijke taskforce inrichten. In deze taskforce zullen alle bij het stelsel betrokken partners – onder leiding van de NCTV – samenwerken
aan het uitwerken van de aanbevelingen en conclusies in het rapport.
Ik streef ernaar om uw Kamer voor de begrotingsbehandeling van Justitie en Veiligheid
nader te informeren.
De Minister van Justitie en Veiligheid,
F.B.J. Grapperhaus