29 628 Politie

Nr. 432 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 januari 2014

Ik heb uw Kamer met mijn brief van 9 juli 2013¹ geïnformeerd over mijn ambities om het aangifteproces bij de politie te verbeteren. Tijdens de behandeling van de begroting van de politie op 4 november 2013 (Kamerstuk 33 750 VI, nr. 101) spraken wij elkaar hierover nader.

De verbetering van het aangifteproces heeft voor mij een hoge prioriteit. De aangifte vormt het begin van de gehele strafrechtketen en is daarom ook cruciaal voor de kwaliteit van de opsporing en vervolging. Het succes van de opsporing is mede afhankelijk van een goede aangifte en een efficiënte en effectieve afhandeling hiervan. Ook voor slachtoffers is van belang dat het aangifteproces goed verloopt.

Ik benoem in deze brief enkele resultaten die in de afgelopen tijd zijn gehaald. Daarnaast voldoe ik aan het verzoek van uw Kamer om in te gaan op berichten in de media in december vorig jaar over de aangifte onder nummer.

Terugmelden binnen 14 dagen over voortgang inzake aangifte HIC

Sinds 1 januari 2013 worden aangevers van woninginbraak binnen twee weken telefonisch geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot hun aangifte. Inmiddels krijgt 97% van de aangevers van woninginbraken deze terugkoppeling op tijd. Per 1 januari van dit jaar is de politie gestart met de telefonische terugkoppeling op aangiften van straatroof en overvallen. Dit jaar zal ook landelijk worden gestart met de terugkoppeling op aangiften geweld. In sommige eenheden (zoals Rotterdam en Den Haag) is dit reeds staande praktijk.

Zoals ik in mijn brief van 9 juli 2013 al heb aangeven, heeft deze terugkoppeling een positief effect op het vertrouwen van burgers in de politie.²

Ik verwacht ook dit jaar duidelijkheid te hebben over de mogelijkheden voor een gerichte terugkoppeling van andere delicten naar de aangever, zodat over het gehele spectrum van aangiften een landelijke en uniforme terugkoppeling van aangevers gerealiseerd wordt.

Implementatie multichannelaanpak

De politie gaat verder met de implementatie van de multichannelaanpak, zodat straks de burger overal, altijd en op verschillende manieren aangifte kan doen. Met name de mogelijkheid om via internet, 3D of op locatie aangifte te kunnen doen, wordt de komende jaren uitgebreid. In 2013 zijn bijvoorbeeld nieuwe 3D-locaties gerealiseerd in Noord-Holland en Zeeland West-Brabant.

Verbetering afhandeling van de aangiften

In de loop van 2014 zal de politie starten met het ophogen van het opleidingsniveau van de medewerkers service en intake naar MBO niveau 3/4.

Ik verwacht dat dit niet alleen de dienstverlening ten goede komt, maar ook zal zorgen voor een positief effect op de kwaliteit van de aangiften en processen-verbaal.

Op 1 januari van dit jaar is de nieuwe OM-aanwijzing voor de opsporing in werking getreden die een kader biedt voor de afweging of naar aanleiding van een aangifte al dan niet wordt overgegaan tot opsporing. De aanwijzing maakt ook duidelijk waar de verantwoordelijkheid ligt voor het maken van die afwegingen en het nemen van beslissingen. Al deze beslissingen worden geregistreerd in BOSZ (Betere Opsporing door Sturing op Zaken) waardoor zaken niet meer uit beeld kunnen verdwijnen. De politie werkt inmiddels aan een doorvertaling van de OM-aanwijzing voor de interne werkprocessen, deze is uiterlijk 1 juli 2014 gereed en vastgesteld.

Aangifte onder nummer

Het lid Marcouch (PvdA) heeft tijdens de regeling van werkzaamheden d.d. 5 december 2013 om een brief gevraagd met een reactie op de berichtgeving in de media over de anonieme aangifte. In de berichtgeving wordt gemeld dat hulpverleners die anoniem aangifte willen doen van agressie en geweld te maken krijgen met agenten die onbekend zijn met deze vorm van aangifte.

Ik acht het van belang dat hulpverleners die te maken hebben gehad met agressie en geweld kunnen worden beschermd. Ik heb daarom op 1 oktober 2012 de mogelijkheid tot het doen van aangifte onder nummer geïntroduceerd. Slachtoffers kunnen aangifte onder nummer doen als zij bijvoorbeeld vrezen voor represailles of voor ernstige overlast of belemmering in de uitoefening van hun beroep. De politie heeft in 2012 in zeer korte tijd de aangifte onder nummer ingevoerd. De verdere implementatie van het proces kost de nodige tijd, niet alleen binnen de politie maar ook bij de ketenpartners zoals het Openbaar Ministerie en het CJIB.

Tegelijkertijd is het ongewenst dat slachtoffers die aangifte onder nummer willen doen, nul op het rekest krijgen. Mijn departement voert structureel overleg met politie en OM over de werking van aangifte onder nummer en signalen uit de praktijk. De nationale politie gaat na bij welke eenheden de mogelijkheid om onder nummer aangifte te doen nog onvoldoende bekend is, zodat gerichte voorlichting en informatie aan de betrokken medewerkers kan worden geboden. In 2013 zijn er ruim 250 aangiften en getuigenissen onder nummer opgenomen.³ Het betreft hier overigens niet alleen aangiften van hulpverleners (zgn. VPT-zaken) maar ook reguliere aangiften.

De werking van de aangifte onder nummer blijft de komende tijd mijn aandacht houden. Binnenkort start er een WODC-evaluatie waarin een goed beeld zal ontstaan van de resultaten en effecten van het proces. Naast de vraag of de betrokken organisaties voldoende bekend zijn met de nieuwe werkwijze, wordt onderzocht welke slachtoffers er in de praktijk gebruik maken van de mogelijkheid tot het doen van aangifte onder nummer; de wijze waarop het proces in de hele keten geïmplementeerd is; en in hoeverre de anonimiteit gedurende het hele strafproces, van aangifte tot en met tenuitvoerlegging van de straf, stand houdt.

Deze evaluatie zal ongeveer een half jaar in beslag nemen. In de tweede helft van 2014 verwacht ik uw Kamer het evaluatierapport toe te kunnen sturen. De uitkomsten van de evaluatie zullen worden gebruikt om de mogelijkheid tot het doen van aangifte onder nummer ruim onder de aandacht te brengen bij de betrokken organisaties. Daarnaast zal naar aanleiding van de resultaten van de evaluatie aandacht worden besteed aan de wijze waarop de mogelijkheid van het doen van aangifte het beste bij slachtoffers onder de aandacht gebracht kan worden. Maar ook in de tussentijd pakt mijn departement samen met politie en andere ketenpartners gerichte signalen en knelpunten op, zodat slachtoffers van agressie en geweld die aangifte onder nummer willen doen op de juiste manier worden geholpen.

Om nadere duidelijkheid te geven over het bestaand beleid aangaande de verschillende mogelijkheden voor het doen van (gedeeltelijk) anonieme aangifte, waaronder aangifte onder nummer, hebben het Ministerie van Veiligheid en Justitie en het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een factsheet ontwikkeld. Hoewel de factsheet speciaal is ontwikkeld voor werknemers en werkgevers met een publieke taak, is (gedeeltelijk) anoniem aangifte doen voor iedere burger toegankelijk. Deze factsheet is terug te vinden op www.evpt.nl en www.rijksoverheid.nl en is ook uitgezet bij de politie en het OM. De komende periode zal deze factsheet nogmaals onder de aandacht gebracht worden bij beide organisaties.

De Minister van Veiligheid en Justitie, I.W. Opstelten

---

1 Kamerstuk 29 628, nr. 404.

2 Dit blijkt uit een eerste kwaliteitsmeting uitgevoerd door de politie onder 1089 aangevers van woningbraken.

3 Dit aantal is een schatting. Na de evaluatie van de aangifte onder nummer kunnen conclusies worden getrokken over dit aantal.