29 521 Nederlandse deelname aan vredesmissies

Nr. 249 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 juni 2014

Tijdens het vragenuur van dinsdag 3 juni jl. (Handelingen II 2013/14, nr. 88, Vragenuur) is uw Kamer een brief toegezegd over de uitkomsten van de individuele gesprekken met de Afghaanse tolken en het herstellen van rechtspositionele tekortkomingen. Tevens is toegezegd de regelingen voor de tolken in Mali te beschrijven. Met deze brief doe ik deze toezeggingen gestand.

Individuele gesprekken

Na intensief overleg met de belangenbehartigers van de tolken en collectieve gesprekken met alle tolken, worden nu individuele gesprekken gevoerd. Bij deze gesprekken zijn de belangenbehartigers ook nauw betrokken. Inmiddels is met negentien van de 25 betrokken tolken zo’n gesprek gevoerd. De overige zes gesprekken worden midden juni gehouden.

Zoals ik in mijn brief van 2 juni jl. (Kamerstuk 30 139, nr. 135) heb gemeld, houden de negatieve ervaringen van de tolken verband met de aard van hun inzet, de ontoereikende voorbereiding, de bejegening door sommige Nederlandse militairen, de persoonlijke veiligheid en problemen op het gebied van nazorg en rechtspositie.

De rechtspositionele tekortkomingen die tijdens de gesprekken naar voren zijn gekomen, betreffen verschillen in de toewijzing van rangen bij aanstelling en bevordering, het niet altijd toekennen van een aanstellingspremie, de onjuiste registratie en uitbetaling van vakantieverlof en, in een enkel geval, een afwijkende registratie van de uitgevoerde missies. Deze tekortkomingen worden hersteld. Ik streef naar een eerste financiële afwikkeling van de individueel gemaakte afspraken in juli.

Voor de behandeling van de gezondheidsklachten worden de tolken intensief begeleid door het Dienstencentrum Re-integratie en het ABP. Een centraal sociaal-medisch team Tolken Afghaans coördineert de zorg en re-integratie-inspanningen die de betrokken instanties leveren.

Regeling tolken Mali

De tolken die in Mali worden ingezet, zijn Nederlandse militairen en personeel dat lokaal door de VN is geworven.

De tolken uit Nederland zijn actief dienende militairen of externen die in beginsel worden aangesteld als reservist. De reservisten worden voorbereid op hun inzet en er worden afspraken gemaakt over het opnemen van verlof en de periode voor recuperatie en re-integratie na afloop van de uitzending. De reservisten hebben na hun uitzending de status van veteraan. Daarmee is de zorgplicht van de Staat, die in de Veteranenwet is vastgelegd, van toepassing. De ervaringen van de inzet van Afghaanse tolken in Nederlandse dienst tijdens de ISAF-missie in Afghanistan, zijn zo verwerkt in de missie in Mali.

De eerste lichting Nederlandse tolken voor Mali bestaat uit beroepsmilitairen. In het vervolg zullen mogelijk ook reservisten worden ingezet.

De VN werven op twee manieren lokale tolken, als linguistic assistant via een individueel contract of als UN staff member. De UN staff members en linguistic assistants maken geen aanspraak op de rechtspositie en (na)zorg die de Nederlandse tolken toekomen. (Na)zorg en veiligheid na de missie zijn een VN-verantwoordelijkheid. Nederland heeft geen werkgever-werknemerrelatie met deze functionarissen. Zoals toegezegd tijdens het algemeen overleg over MINUSMA van 21 mei jl., zal ik in de volgende voortgangsrapportage MINUSMA dieper ingaan op de wijze waarop tolken zich kunnen verzekeren.

De Minister van Defensie, J.A. Hennis-Plasschaert