Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 15 mei 2012
Naar aanleiding van de toezegging van de staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw
en Innovatie tijdens het op 5 april gehouden Algemeen Overleg (Kamerstuk 27 428, nr. 230) van de vaste commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie over biotechnologie,
ontvangt u bijgaand het rapport «Plantenveredeling: De sector vanuit octrooiperspectief».1
Dit rapport brengt de plantenveredelingssector in kaart vanuit het perspectief van
octrooiaanvragen over de periode 1980–2008.
Aantallen octrooiaanvragen
Over de periode 1980–2008 zijn wereldwijd 50 047 octrooien aangevraagd op het gebied
van de plantenveredeling, waarvan 5,1% afkomstig is van Nederlandse aanvragers. De
aanvragen op het gebied van de plantenveredeling zijn verdeeld over de deelgebieden
processen (38,3%), producten (73,7%) en DNA-gerelateerde technieken ten behoeve van
de plantenveredeling (33,2%). Omdat octrooiaanvragen op meer deelgebieden betrekking
kunnen hebben, is de som van de deelpercentages groter dan 100%.
Belang van rechten
Bijna alle aangevraagde octrooien zijn afkomstig van aanvragers uit landen die zijn
aangesloten bij het UPOV-verdrag2 (Internationaal verdrag voor de bescherming van nieuwe plantenrassen). Dit is een
sterke aanwijzing dat in de bij het UPOV-verdrag aangesloten landen zowel het octrooirecht
als het kwekersrecht van belang is in de plantenveredeling, en dat octrooirecht kennelijk
ook in een behoefte voorziet.
Afname Nederlandse aanvragers
De activiteit van Nederlandse octrooiaanvragers is de afgelopen jaren ten opzichte
van buitenlandse aanvragers enigszins afgenomen. Deze daling wordt veroorzaakt doordat
buitenlandse concerns Nederlandse bedrijven overnemen. Octrooiaanvragen met Nederlandse
betrokkenheid komen zo op het conto van die buitenlandse bedrijven.
Grote spelers
Het rapport van Agentschap NL Octrooicentrum laat zien dat niet alleen biotechnologiebedrijven
actief zijn met octrooiaanvragen. Ook veredelingsbedrijven in binnen- en buitenland
gebruiken octrooirecht om resultaten van hun investeringen in onderzoek en ontwikkeling
veilig te stellen.
De veredelingsbedrijven gebruiken daarnaast vanzelfsprekend kwekersrecht voor individuele
plantenrassen. Ook toont het rapport aan dat enkele grote bedrijven binnen de plantenveredeling
actief zijn, zoals Monsanto, Du Pont, BASF, Syngenta en Pioneer Hibred (sinds 1999
onderdeel van Du Pont). Tot belangrijke Nederlandse octrooiaanvragers op dit gebied
behoren onder andere Wageningen UR, Unilever, Keygene, Mogen en RijkZwaan.
De minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, M. J. M. Verhagen