Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 13 december 2019
Openheid en transparantie zijn essentieel voor het maatschappelijk draagvlak voor
overheidsbeleid. Daarom vind ik het van groot belang dat bijvoorbeeld incidenten rond
asielzoekers zo duidelijk mogelijk in beeld worden gebracht.
Zoals ik u bij brief van 1 juli 20191 heb gemeld, heb ik opdracht gegeven de informatievoorziening aan uw Kamer te verbeteren
op het gebied van overlast en criminaliteit door asielzoekers. Een nieuwe analyse-methode
levert een nieuw inzicht op, dat ik met deze brief met uw Kamer deel.
Aanscherping analyse-methode incidentenoverzicht
In het incidentenoverzicht in de Rapportage Vreemdelingenketen 2018 (RVK 2018) werd
de doelgroep vastgesteld op basis van de bezetting die COA op maandelijkse peildata
in kaart brengt voor haar verantwoordingsrapportages. De peildata waren steeds de
eerste dagen van de maand.
Het komt echter voor dat een persoon alleen tussen twee peildata in de COA-opvang
verblijft. Bijvoorbeeld: de vreemdeling stroomt op 6 mei in en op 19 mei weer uit.
In dit geval maakt deze persoon volgens de tot op heden gehanteerde methode, waarin
werd gewerkt met de eerdergenoemde peildata, geen deel uit van de doelgroep.
Om ook de personen die tussen de peildata in de COA-opvang verblijven zo goed mogelijk
in kaart te brengen, hanteer ik thans een nieuwe analyse-methode waardoor personen
niet meer «tussen de peildata door glippen».
Analyse doelgroep 2018
Wanneer ik de doelgroep van 2018 op deze nieuwe wijze in kaart breng, dan is de doelgroep
uiteraard groter (was ca. 48.000, nu ca. 53.000). Derhalve blijken ten aanzien van
deze groep ook meer registraties van verdenkingen van misdrijven. Het aantal registraties
in het politiesysteem Basisvoorziening Handhaving (BVH) van verdenkingen van misdrijven
waarvan de politie in 2018 kennis heeft genomen2 neemt toe met 239 registraties. Ter vergelijking: in de RVK 2018 rapporteerde ik
over circa 4.600 registraties.
Het volledige overzicht van alle geregistreerde verdenkingen van misdrijven treft
u aan in bijlage 13. De hierin gehanteerde indeling in «maatschappelijke klassen» is dezelfde als in
de brief van mijn ambtsvoorganger van 16 mei 2019.
Onder de 239 registraties valt één persoon geregistreerd als verdacht van een voltooid
levensdelict. De rechter heeft op 6 december 2019 de verdachte ontslagen van alle
rechtsvervolging. Deze uitspraak is niet onherroepelijk. Voorts vallen onder de 239
extra registraties ook één persoon die wordt verdacht van een (niet-voltooide) poging
tot een levensdelict, en twee personen die worden verdacht van in totaal vijf zedendelicten.
Geschiktheid gegevens informatievoorziening Kamer
Nu ik u met deze brief opnieuw cijfers verschaf over verdenkingen van misdrijven door
asielzoekers, herhaal ik graag kort hetgeen ik u in mijn brief van 1 juli 2019 heb
gemeld over de geschiktheid van deze gegevens voor informatievoorziening aan uw Kamer.
Voor het incidentenoverzicht maak ik gebruik van data die COA, Politie en OM registreren
in hun systemen voor de uitvoering van hun dagelijkse taken. Het is belangrijk dat
daarmee rekening wordt gehouden bij de interpretatie van de gegevens.
Zoals ik heb aangegeven in mijn eerdergenoemde brief van 1 juli 2019, betekent dit
onder meer het volgende. Er zit tussen de registratie van een gebeurtenis door de
politie en de uiteindelijke vervolgingsbeslissing van het OM een reeks momenten waarop
de kwalificatie opnieuw wordt beoordeeld. Een rapportage op basis van gegevens over
de strafrechtketen is dus onvermijdelijk een momentopname.
Deze methodologische kanttekeningen zijn nog belangrijker wanneer gegevens van meerdere
organisaties binnen één keten (bijvoorbeeld individuele organisaties binnen de migratieketen
óf binnen de strafrechtsketen) of zelfs over meerdere ketens heen (migratie- én strafrechtsketen)
worden gecombineerd in één samengestelde rapportage.
Vervolg
Ik verwacht u in januari te kunnen informeren over de nieuwe opzet voor een overzicht
van COA-incidenten en criminaliteit door asielzoekers.
De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid,
A. Broekers-Knol