19 637 Vreemdelingenbeleid

Nr. 2124 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 10 februari 2016

In het afgelopen jaar is het aantal asielaanvragen in Europa en Nederland sterk toegenomen. Tevens blijft het aantal migranten dat aankomt in Europa hoog deze winter. Dit maakt het noodzakelijk om een aantal maatregelen te nemen om de asielinstroom beheersbaar te houden. In dat licht moeten ook de maatregelen worden gezien die zijn aangekondigd in de brief van 8 februari jl. (Kamerstuk 19 637, nr. 2122) inzake het geïntensiveerde Mobiel Toezicht Veiligheid en de brief van 9 februari jl. (Kamerstuk 19 637, nr. 2123) over de uitbreiding van de lijst Veilige Landen. In deze brief informeer ik u, mede namens de Minister van Defensie, over twee andere maatregelen, namelijk de gereedstelling van extra capaciteit Border Security Teams en de verlenging van de beslistermijn voor asielaanvragen.

Uitbreiding capaciteit Border Security Teams

Op 12 januari jl. informeerde ik uw Kamer over de Nederlandse bijdrage aan de operaties van Frontex in 2016 (Kamerstuk 32 317, nr. 379). Ik informeerde u daarbij tevens over de ondersteuning van de grensbewaking in Griekenland door de inzet van een Border Security Team (BST) van ongeveer 45 personen op het eiland Chios. Het BST op Chios is inmiddels op volle sterkte en ondersteunt de lokale autoriteiten bij de verwerking van de aanhoudende migrantenstroom. Een BST is een modulair opgebouwd team, dat kan worden ingezet in de gehele migratieketen met de nadruk op het grenstoezicht. De kern van een team wordt gevormd door de Koninklijke Marechaussee aangevuld met medewerkers van andere (operationele) diensten. Het is een flexibele eenheid, die afhankelijk van de behoefte kan worden ingezet in herkomst- of transitlanden of binnen de EU.

Het kabinet heeft besloten de benodigde voorbereidingen in gang te zetten voor de inzet van extra BST-capaciteit. De eerste onderdelen moeten op korte termijn beschikbaar zijn voor inzet in Europees verband. De uiteindelijke omvang zal 250 à 300 personen bedragen. Besluitvorming over de concrete dekking vindt in het voorjaar plaats. Daarbij zal onder andere worden gekeken naar mogelijke inzet van EU- en Frontex-middelen. Met deze extra BST-capaciteit kan Nederland een substantiële bijdrage leveren aan de versterking van de Europese buitengrenzen.

Verlenging maximale beslistermijn

De IND en ketenpartners hebben de afgelopen maanden een aantal maatregelen genomen om de behandelduur van ingediende asielaanvragen zoveel mogelijk te beperken. Dit betrof onder meer het uitbreiden van de capaciteit van de IND, de weekendopenstelling van de aanmeldcentra en diverse efficiency maatregelen. Ik moet echter constateren dat deze behandelduur momenteel in veel gevallen de beslistermijn van zes maanden overschrijdt. Dit zal voor de voorzienbare toekomst het geval blijven. Ik heb daarom besloten om de maximale beslistermijn voor asielaanvragen te verlengen met negen maanden.

Daarbij speelt tevens een rol dat ik de IND heb gevraagd binnen de bestaande capaciteit prioriteit te geven aan asielaanvragen waarvoor een ander EU-land verantwoordelijk is (Dublin) en aan asielaanvragen van vreemdelingen afkomstig uit een veilig land van herkomst. Dit is, naast de gewenste signaalwerking die daarvanuit gaat, van groot belang om zo de benodigde opvangcapaciteit vrij te maken. De snelle afhandeling van dergelijke zaken voorkomt een aanzuigende werking op deze groepen en daarmee uiteindelijk nog langere wachttijden voor iedere asielzoeker.

In artikel 42, vierde lid, aanhef en onder b, van de Vreemdelingenwet 2000 (Vw) is de mogelijkheid gecreëerd om de beslistermijn voor asielaanvragen van zes maanden te verlengen met negen maanden, als aan de voorwaarde is voldaan dat «een groot aantal vreemdelingen tegelijk een aanvraag indient waardoor het in de praktijk zeer moeilijk is de procedure binnen de termijn van zes maanden af te ronden». Dit is conform artikel 31 van de richtlijn 2013/32/EU (Procedurerichtlijn). Het is op grond van de onderdelen a en c van artikel 42, vierde lid, van de Vw 2000 mogelijk om de beslistermijn in individuele gevallen te verlengen met negen maanden.

Het verlengen van de maximale beslistermijn laat uiteraard onverlet dat de IND zich maximaal zal inspannen om alle aanvragen zo spoedig als mogelijk te behandelen. Deze maximale beslistermijn geldt dan ook geenszins als richttermijn. Ook is deze maatregel niet bedoeld procedures langer te laten duren, maar om juridische complicaties te voorkomen als de bestaande termijn door de werkvoorraad onverhoopt niet gehaald wordt.

Vreemdelingen die na heden een asielaanvraag indienen, zullen worden geïnformeerd over de verlengde maximale beslisduur van hun aanvraag. Hiertoe is de brief aangepast die tot op heden aan asielzoekers werd uitgereikt.

De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, K.H.D.M. Dijkhoff