Vragen van de leden Pechtold en Hachchi (beiden D66) aan de Minister van Defensie
over de berichtgeving dat de MIVD nog steeds advocaten afluistert (ingezonden 16 september
2015).
Antwoord van Minister Hennis-Plasschaert (Defensie) (ontvangen 11 november 2015).
Vraag 1, 2, 3, 9 en 10
Wat is uw reactie op het bericht «MIVD is door tapblunder ontmaskerd» en «Het mysterieuze
telefoongesprek»?1
Klopt het dat de MIVD (Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst) gesprekken afluistert
die worden gevoerd tussen cliënt en advocaat?
Klopt het dat donderdag 3 september een gesprek is afgeluisterd tussen advocaat Olivier
baron van Hardenbroek van Amstel en zijn cliënt Ibrahim A.?
Kunt u specificeren hoe vaak de MIVD advocaten afluistert, aangezien de MIVD zelf
bestrijdt dat het «te pas en te onpas» advocaten afluistert? Zo nee, waarom niet?
Bent u zich er van bewust dat indien u niet specificeert hoe vaak de MIVD advocaten
afluistert, het beeld blijft bestaan dat de MIVD te pas en te onpas advocaten afluistert?
Antwoord 1, 2, 3, 9 en 10
De MIVD verzoekt tot inzet van een tap indien dit noodzakelijk is om zijn wettelijke
taken uit te voeren, zoals het verrichten van onderzoek naar terroristische dreiging,
spionage of het beschermen van militairen op missie. Elk verzoek tot inzet van een
tap moet worden gemotiveerd, waarbij wordt ingegaan op de noodzaak, de proportionaliteit
en de subsidiariteit. Het verzoek wordt vervolgens inhoudelijk en juridisch getoetst.
Indien ik de noodzaak onderschrijf en het verzoek tot inzet voldoet aan de waarborgen
die de wet stelt, geef ik toestemming voor de inzet van de bevoegdheid. De CTIVD houdt
nauwgezet toezicht op de rechtmatige uitvoering van de wet door de MIVD.
Zoals u weet kan ik in het openbaar niet ingaan op de vraag of iemand door de MIVD
wordt afgeluisterd. De reden daarvoor is duidelijk: iemand met kwade motieven zou
slechts de vraag hoeven stellen om te achterhalen of hij of zij onder de aandacht
van de MIVD staat. Om precedentwerking te voorkomen moet ik bij de beantwoording van
dergelijke vragen consequent zijn, hoe onwaarschijnlijk sommige claims ook klinken.
Ik onderstreep dat het beeld als zou de MIVD te pas en te onpas advocaten afluisteren,
niet strookt met de werkelijkheid. Ik verwijs u met betrekking tot dit onderwerp tevens
naar mijn brief van 27 januari 2014 (Kamerstuk 29 521, nr. 227) waarin ik heb geschreven dat de militaire verdachte in de gelegenheid wordt gesteld
vertrouwelijk overleg te voeren met een advocaat en dat in geen geval een opsporingsambtenaar
het gesprek mag kunnen volgen.
Vraag 4, 5, 6 en 8
Bent u zich er van bewust dat de rechter heeft geoordeeld dat dit tappen onrechtmatig
is?2
Wanneer bent u van plan de door u aangekondigde beleidswijziging om te voorzien in
een onafhankelijke toets bij het tappen van advocaten, in te voeren?
Bent u bereid deze onafhankelijke toetsing zodanig in te richten dat deze plaatsvindt
voordat een advocaat ook daadwerkelijk wordt getapt, in plaats van toetsing achteraf?
Zo nee, waarom niet?
Bent u bereid tot het moment dat er een onafhankelijke toetsing is, advocaten niet
meer af te luisteren? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 4, 5, 6 en 8
Voor een reactie op de uitspraak van de rechter inzake het afluisteren van advocaten
verwijs ik u naar de brief van 27 juli jl. (Kamerstuk 29 279, nr. 268) van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en mij. Het Gerechtshof
heeft op 27 oktober jl. in hoger beroep het vonnis van de voorzieningenrechter bekrachtigd.
De implicaties van de uitspraak in hoger beroep worden thans bestudeerd, waarbij de
mogelijkheden om uitvoering te geven aan een onafhankelijke toets in kaart worden
gebracht. Het streven is om de Tweede Kamer hierover zo spoedig mogelijk te informeren.
Vraag 7
Bent u bereid het «nader onderzoek» zoals dat dit wordt uitgevoerd door de CTIVD (Commissie
van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten) naar aanleiding van de klacht
van de MIVD aan de Kamer te sturen? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 7
De CTIVD adviseert over klachten. Deze adviezen betreffen individuele gevallen en
worden nooit aan de Kamer verstrekt.
X Noot
1Telegraaf, 11 september 2015