32 793 Preventief gezondheidsbeleid

Nr. 241 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 oktober 2016

Bijgaand stuur ik u de resultaten van het tweede jaar bevolkingsonderzoek darmkanker¹. Op 8 juli 2015 heeft u de monitor bevolkingsonderzoek darmkanker 2014 ontvangen (Kamerstuk 32 793, nr. 195).

Het doel van de jaarlijkse monitor is om de kwaliteit van het bevolkingsonderzoek darmkanker te bewaken en belangrijke knelpunten te signaleren. Uit de monitor over 2015 komt naar voren dat de deelname onverminderd hoog blijft en het bevolkingsonderzoek darmkanker naar verwachting verloopt. Ook blijkt dat darmkanker in een vroeg stadium wordt opgespoord.

De deelname aan het bevolkingsonderzoek is in 2015 zelfs licht gestegen ten opzichte van 2014. Met een deelnemerspercentage van 72,6% heeft Nederland wereldwijd de hoogste deelname aan een landelijk georganiseerd bevolkingsonderzoek naar darmkanker. Van de 850.000 deelnemers aan het bevolkingsonderzoek, was bij 53.490 (6,4%) aanleiding tot vervolgonderzoek. Van de 42.465 personen bij wie vervolgdiagnostiek werd gedaan met coloscopie, werd bij 3.692 van hen (8,7%) darmkanker ontdekt en bij meer dan 20.000 deelnemers (48,5%) vergevorderde adenomen (poliepen). Voor uitgebreide cijfers en toelichting verwijs ik u graag naar de monitor 2015².

Deelnemers van het bevolkingsonderzoek krijgen thuis een zelfafnametest gestuurd, welke eenvoudig is in gebruik en vrij van risico’s. Wanneer bloed in de ontlasting wordt gevonden, worden deelnemers doorgestuurd voor een intakegesprek en mogelijk een coloscopie. Bij het kijkonderzoek kan de arts bij het zien van afwijkingen direct kleine ingrepen uitvoeren. Zoals bij elke medische ingreep is ook bij een coloscopie kans op een complicatie. De kans op een complicatie neemt toe als de arts tijdens het onderzoek een poliep of stuk weefsel moet weghalen. Gemiddeld komen er bij 2 op de 1000 coloscopieën complicaties voor.

Als een complicatie ontstaat, moet deze geregistreerd worden. Op basis van de geregistreerde gegevens uit 2015 blijkt dat een deelnemer aan het bevolkingsonderzoek enkele dagen na de coloscopie is overleden. Het ziekenhuis heeft dit incident onderzocht en constateerde dat het overlijden geen gevolg is van de uitgevoerde handeling.

In 2019 moet het bevolkingsonderzoek volledig ingevoerd zijn. Zoals was voorzien blijft voldoende coloscopiecapaciteit in alle regio’s van het land het belangrijkste aandachtspunt. Alle betrokkenen werken hard aan het vergroten van de capaciteit. Ik heb er dan ook vertrouwen in dat het bevolkingsonderzoek uitgerold kan worden zoals beoogd. Wanneer door onvoorziene omstandigheden knelpunten ontstaan in de uitrol, zal uw Kamer geïnformeerd worden.

Ik ben tevreden over het verloop van het bevolkingsonderzoek. Met deze screening wordt beoogd darmkanker in een vroeg stadium op te sporen. In de monitor is gekeken naar het stadium waarin darmkanker gesignaleerd wordt, hierin is te zien dat na de invoering van het bevolkingsonderzoek er veel meer vroegtijdig wordt opgespoord. Het duurt lang voordat darmkanker zich ontwikkelt, klachten geeft en een patiënt met deze klachten naar een arts gaat. Via het bevolkingsonderzoek is darmkanker in een eerder stadium op te sporen. Dankzij het bevolkingsonderzoek komen deze mensen eerder in beeld bij maag-darm-leverartsen. Door vroege opsporing is de behandeling vaak minder zwaar en zijn meer behandelopties mogelijk. Daarbij is darmkanker te voorkomen door mogelijke voorstadia van darmkanker, adenomen, te verwijderen. Door de invoering van het bevolkingsonderzoek zullen uiteindelijk minder mensen sterven aan deze ziekte. Ik ben erkentelijk voor alle inspanningen die alle betrokkenen hebben verricht om tot deze resultaten te komen.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.I. Schippers

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

2 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl