32 670 Voortgang Natura 2000

33 450 Mariene Strategie voor het Nederlandse deel van de Noordzee

Nr. 116 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 9 juni 2017

De vaste commissie voor Economische Zaken heeft mij verzocht uw Kamer te informeren over de consequenties van een mogelijk besluit van de commissie om de regering te verzoeken geen onomkeerbare stappen te nemen met betrekking tot gebiedsbescherming in de Noordzee in relatie tot de visserij. Mede namens de Minister van Infrastructuur en Milieu voldoe ik met deze brief aan dit verzoek.

Ik onderscheid de volgende gebiedsbeschermingstrajecten die in procedure zijn:

• Het vervolg op het VIBEG-akkoord van 2011;

• De stand van zaken met betrekking tot de Natura 2000-gebieden Klaverbank, Friese Front (Vogelrichtlijngebied) en Doggersbank;

• De stand van zaken met betrekking tot de KRM-gebieden Centrale Oestergronden en Friese Front (bodem).

Vervolg op het VIBEG-akkoord 2011

Het VIGEB-akkoord 2011, dat feitelijk in december 2016 tot stand is gekomen, is op 31 mei jl. ondertekend. Dit akkoord zal ik u met een separate brief doen toekomen (Kamerstuk 32 670, nr. 115). Het akkoord wordt geïmplementeerd door een toegangsbeperkingsbesluit (TBB) op basis van de wet Natuurbescherming. Om het besluit te kunnen toepassen op buitenlandse vaartuigen moet het genotificeerd worden onder art. 20 van het GVB (Vo. 1380/2013) aan de Europese Commissie. Deze procedure duurt 4 à 5 maanden. Op korte termijn worden hier geen onomkeerbare stappen gezet (productie van een ontwerpbesluit, notificatie Europese Commissie). Einddoel is om te komen tot een Europees akkoord van de Commissie. Naar thans bekend wordt deze notificatie niet door de Commissie in Europees recht omgezet, maar gaat men akkoord met het voorgestelde besluit van de lidstaat. Als de Europese Commissie geen bezwaar maakt tegen de voorgestelde regeling, kan Nederland het nieuwe TBB van kracht laten worden. Dat laatste besluit vergt een aparte handeling.

Consequenties van een mogelijk besluit van uw Kamer om de regering te verzoeken in de demissionaire periode geen onomkeerbare stappen te nemen

Er doen zich in dit traject pas onomkeerbare stappen voor na notificatie van het ontwerpbesluit bij de Europese Commissie, wanneer de bewindspersoon een besluit moet nemen over publicatie van het nieuwe TBB.

Doggersbank

De Doggersbanklanden (Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Nederland) hebben in de afgelopen maanden de informele procedure van de Scheveningen Groep met succes doorlopen. De Doggersbanklanden zitten al sinds 2011 in een proces van samenwerking om gezamenlijk maatregelen te nemen binnen hun respectieve gebieden. De volgende stap betreft de formele indiening van de voorstellen bij de Scheveningen Groep met als doel definitieve instemming te verkrijgen voor de voorgestelde maatregelen. Met deze overeenstemming kan het voorstel worden ingediend bij de Europese Commissie. De Europese Commissie zal het voorstel dan opnemen in Gemeenschapsrecht. Deze laatste stap is onomkeerbaar.

Consequenties van een mogelijk besluit van uw Kamer om de regering te verzoeken in de demissionaire periode geen onomkeerbare stappen te nemen

De consequenties van een besluit van de vaste commissie voor Economische Zaken om de regering te verzoeken in de demissionaire periode geen onomkeerbare stappen te nemen zijn aanzienlijk.

Op basis van art. 11 jo. 18 van de Europese basisverordening Gemeenschappelijk Visserijbeleid (1380/2013) dienen de lidstaten die het initiatief nemen om beschermingsmaatregelen in te stellen, voorgestelde maatregelen in te dienen binnen een periode van zes maanden nadat aan de lidstaten met visserijbelangen in de betreffende gebieden voldoende informatie is verstrekt. Als binnen deze zesmaandentermijn geen voorstel bij de Europese Commissie is ingediend, kan de Commissie zelf, op basis van het verdrag, een voorstel maken. Op deze manier geeft Nederland het proces uit handen, met als mogelijk gevolg een grote onzekerheid ten aanzien van het eindresultaat. Dit voorstel zal dan de codecisieprocedure doorlopen, en niet de in de verordening voorziene korte procedure die de Commissie drie maanden de tijd geeft om een besluit te nemen. Deze codecisieprocedure kan tot twee jaar duren. Bovendien wordt er dan een veelheid aan partijen betrokken, waardoor het eindresultaat onzeker is.

Als de vaste commissie voor Economische Zaken zou besluiten om de regering te verzoeken geen onomkeerbare stappen meer te zetten in het Doggersbankdossier, is dit het einde van die samenwerking. Ik acht de kans reëel dat dan het Verenigd Koninkrijk en Duitsland samen of gescheiden de procedure richting de Europese Commissie zullen voortzetten. De gevolgen voor de sluiting van gebieden zullen relatief gering zijn, omdat het Verenigd Koninkrijk en Duitsland dan toch hun beschermingsmaatregelen zullen nemen. Voor het Nederlandse beschermingsbeleid voor de Doggersbank zullen de consequenties echter zeer groot zijn. Naar alle waarschijnlijkheid zal het dan weer enkele jaren duren voordat het dossier weer zodanig op orde is dat internationale procedures kunnen worden afgewerkt. Tenslotte kan ik ook niet uitsluiten dat het opbreken van de internationale samenwerking door Nederland zal leiden tot verlies van draagvlak voor andere visserijdossiers, waar Nederland groot belang bij heeft. Gezien deze consequenties ontraad ik de vaste commissie voor Economische Zaken om te besluiten de regering te verzoeken om in de demissionaire periode van dit kabinet geen stappen te zetten in dit dossier.

Klaverbank/Friese Front (Vogelrichtlijngebied)

De voorgestelde visserijmaatregelen voor de Klaverbank en het Friese Front zijn gepresenteerd in de North Sea Advisory Council (NSAC) en in de informele procedure van de Scheveningen Groep. Het is waarschijnlijk dat eind juni de groep het groene licht zal geven voor de start van de formele procedure, leidende tot een voorstel aan de Europese Commissie. Als de Europese Commissie eenmaal een besluit heeft genomen, wordt dit opgenomen in gemeenschapsrecht en daarmee onomkeerbaar.

Consequenties van een mogelijk besluit van uw Kamer om de regering te verzoeken in de demissionaire periode geen onomkeerbare stappen te nemen

Als de vaste commissie voor Economische Zaken zou besluiten om de regering te verzoeken geen onomkeerbare stappen meer te zetten in het Klaverbank/Friese Frontdossier, zal dat geen onmiddellijke gevolgen hebben. Het afwerken van de procedure bij de Scheveningen Groep is niet onomkeerbaar en zou daarom kunnen worden voortgezet.

Kaderrichtlijn Mariene Strategie: Centrale Oestergronden en Friese Front (bodem)

De voorstellen van de Kamer opgenomen in de motie van het lid Visser (Kamerstuk 34 550 J, nr. 16), zullen worden ingebracht in de informele procedure van de Scheveningen Groep. Ook wordt de North Sea Advisory Council (NSAC) hierover geconsulteerd. Het is waarschijnlijk dat eind juni de Scheveningen Groep het groene licht zal geven voor de start van de formele procedure, leidende tot een voorstel aan de Europese Commissie. Als de Europese Commissie eenmaal een besluit heeft genomen, wordt dit opgenomen in gemeenschapsrecht en daarmee onomkeerbaar.

Consequenties van een mogelijk besluit van uw Kamer om de regering te verzoeken in de demissionaire periode geen onomkeerbare stappen te nemen

Als de vaste commissie voor Economische Zaken zou besluiten om de regering te verzoeken geen onomkeerbare stappen meer te zetten in het Centrale Oestergronden/Friese Frontdossier zal dat geen onmiddellijke gevolgen hebben. Het afwerken van de procedure bij de Scheveningen Groep is niet onomkeerbaar en zou kunnen worden voortgezet.

De Staatssecretaris van Economische Zaken, M.H.P. van Dam