32 637 Bedrijfslevenbeleid

Nr. 103 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 januari 2014

Tijdens het Algemeen Overleg met de vaste commissie voor Economische Zaken over Ondernemen, Regeldruk en MVO van 9 oktober jl. (Handelingen II 2013/14, nr. 19, behandeling begroting Economische Zaken (Economie en Innovatie) heb ik een aantal toezeggingen gedaan. Met deze brief informeer ik u over drie daarvan, te weten nadere informatie over de achterstand in betalingen door overheden, toesturen van het meest recente evaluatierapport van de BMKB, en kwantitatieve informatie over de financiering van overnames door Qredits.

Zoals toegezegd wordt de Kamer voor de zomer van 2014 nader geïnformeerd over het programma «Goed Geregeld, een verantwoorde vermindering van regeldruk 2012–2017»¹, over de aanpak van regeldruk op decentraal niveau en over de fiscaliteit van bedrijfsoverdrachten.

Voorts heeft het lid Mulder (CDA) mij bij gelegenheid van de begrotingsbehandeling op 5 november jl. (Kamerstuk 32 637, nr. 89) gevraagd in deze brief in te gaan op de mogelijkheden om de tijdigheid van betalingen door de overheid verder te verbeteren.

Betalingen door overheden

Het betaalgedrag van overheden in brede zin ontstaat door gedragingen van verschillende bestuurslagen. De verantwoordelijkheid voor betalingen door die verschillende bestuursorganen is niet centraal, op één plaats, geregeld. De Rijksoverheid voert een rijksbreed afgestemd inkoopbeleid met consistente inkoopvoorwaarden. De mede-overheden zijn echter financieel autonoom en dit geldt bij uitstek voor de uitgaven krachtens privaatrechtelijke overeenkomsten die hier aan de orde zijn.

De Rijksoverheid beschikt alleen over gegevens omtrent het betaalgedrag van de organisaties die deel uitmaken van de rijksoverheid. Deze gegevens worden u jaarlijks rond 1 mei ter hand gesteld in de jaarrapportage bedrijfsvoering. De meest recente publicatie² bevat onderstaande tabel.

Percentage tijdige betalingen

Ministeries	2012	2011[1]
Algemene Zaken[2]	90,0%	93,5%
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties	91,0%	91,0%
Buitenlandse Zaken	92,6%	93,4%
Defensie	92,2%	90,2%
Economische Zaken	93,4%	83,3%
Financiën	95,7%	95,4%
Infrastructuur en Milieu	96,0%	95,4%
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap	93,9%	88,8%
Sociale Zaken en Werkgelegenheid	95,0%	91,1%
Veiligheid en Justitie[3]	84,0%	83,6%
Volksgezondheid, Welzijn en Sport	90,1%	95,2%

1 De gegevens van 2011 zijn ontleend aan de monitoring over de eerste 4 maanden van 2011 door de Rijksauditdienst.

2 De score van Algemene Zaken voor 2012 is niet gecorrigeerd voor facturen die buiten de 30 dagen termijn zijn betaald als gevolg van aan de leverancier toerekenbare tekortkomingen. Daardoor is de hier weergegeven score lager dan op basis van de prestatie gerechtvaardigd zou zijn.

3 De lage score bij Veiligheid en Justitie hangt samen met opstartproblematiek bij de (gefaseerde) uitrol van het nieuwe financiële systeem (Leonardo). Afgelopen jaar zijn verschillende sectoren van Veiligheid en Justitie gedurende het jaar overgestapt. Bij die sectoren is een dip in het betaalgedrag vastgesteld in de periode direct na de uitrol van het nieuwe systeem. In de maanden na implementatie ontstaat een stijgende lijn ten aanzien van het betaalgedrag. Op basis hiervan wordt verwacht dat Veiligheid en Justitie eind 2013 aan de norm van 90% zal voldoen.

Deze gegevens laten zien dat de Rijksoverheid er nagenoeg volledig in slaagt om ruim 90% van de betalingen binnen een termijn van 30 dagen af te handelen. Dit is bij de lagere overheden nog niet het geval. Onderzoek van Dun & Bradstreet in opdracht van MKB-Nederland waarbij een steekproef van 150.000 facturen aan gemeenten is onderzocht, toont dat in 2012 77,5% van de rekeningen door gemeenten tijdig is betaald. Dit is slechts een marginale verbetering ten opzichte van de score van 77,3% in 2011.

Verbetering van de betaalscore van de overheid in brede zin kan dus vooral worden bereikt door de score van de mede-overheden te verbeteren. Zoals ik u, mede naar aanleiding van de motie van het lid Schouten³, heb toegezegd zal ik daar samen met mijn collega van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ook met de Vereniging Nederlandse Gemeenten over spreken om haar te motiveren dat bespreekbaar te maken bij gemeenten en daar wat aan te gaan doen.

Daarnaast kan op termijn nog een versnelling van de betaalprocedure worden bereikt door intensiever gebruik van elektronisch factureren. Naar verwachting is het kerndepartement van Economische Zaken voor 31 januari a.s. aangesloten op de Digipoort. Daarmee bewerkstelligen wij dat de aangesloten leveranciers hun facturen digitaal kunnen indienen, waardoor het verwerkingsproces versneld zal worden.

Beleidsevaluatie Borgstelling MKB-kredieten (BMKB) 2005–2010

Bijgevoegd vindt u de meest recente beleidsevaluatie van de BMKB-regeling uit 2011, uitgevoerd door Carnegie Consult⁴. Op pagina’s 20 en 21 staat de volgende informatie over gebruik van de BMKB voor bedrijfsovername. In de onderzochte dossiers werd door de onderzoekers een relatief groot aantal overnamefinancieringen aangetroffen. Daarbij bleek dat meer dan 44% van de ondernemers die gebruik maken van het startersluik van de regeling de financiering gebruikte voor een overname van een bestaand bedrijf. Ook bij het reguliere luik werd een substantieel gedeelte (30%) van de verstrekte borgstellingskredieten door de ondernemers aangewend voor een overname. De overnames die werden aangetroffen in dossiers vonden veelal plaats als onderdeel van bedrijfsoverdrachten in de familiesfeer.

Overnamefinanciering door Qredits

Qredits heeft mij informatie gegeven over het aantal bedrijfsoverdrachten wat zij op dit moment financieren met een Microkrediet tot 50.000 euro. Dit zijn er in de periode januari t/m juni 2013 33 van de totaal 600 goedgekeurde aanvragen. Dat komt neer op ruim 5%. Dat zijn met name bedrijven in de detailhandel zoals winkels en snackbars. Qredits verstrekt sinds begin november MKB-krediet tot 150.000 euro aan (startende) ondernemers met een haalbaar plan, die bij de bank niet terecht kunnen. Dit kunnen ook bedrijfsoverdrachten zijn. Qredits verwacht dat met de introductie van het MKB-krediet tot 150.000 euro het aantal bedrijfsovernames dat gefinancierd wordt gaat stijgen en dat ook de overname van ondernemingen uit andere sectoren dan de detailhandel meer gefinancierd kan worden.

Qredits biedt daarnaast coaching en begeleidingsdiensten aan (startende) ondernemers in het mkb, die om uiteenlopende redenen geen toegang hebben tot verschillende diensten via het reguliere circuit, bijvoorbeeld omdat kleine startende ondernemers onvoldoende middelen hebben om coaching tegen het commerciële tarief af te nemen. Hiermee beoogt Qredits het starten van een eigen onderneming te stimuleren en (startende) ondernemers meer start- en overlevingskansen te bieden. Als het om (kleinere) bedrijfsoverdrachten gaat dan kunnen zij tot de doelgroep behoren en gebruik maken van de coaching en begeleidingsdiensten van Qredits.

De Minister van Economische Zaken, H.G.J. Kamp

---

1 Kamerstuk 29 362, nr. 212

2 Bijlage bij Kamerstuk 31 490, nr. 117

3 Kamerstuk 33 750 XIII, nr. 31

4 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer