31 953
Vaststelling van overgangsrecht en wijziging van diverse wetten ten behoeve van de invoering van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Invoeringswet Wet algemene bepalingen omgevingsrecht)

nr. 28
BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSHUISVESTING, RUIMTELIJKE ORDENING EN MILIEUBEHEER

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 1 december 2009

Tijdens het algemeen overleg over Wabo en Omgevingsdiensten op 12 november 2009 heb ik toegezegd uw Kamer te informeren over de maatregelen die zijn genomen naar aanleiding van de door het bureau Verdonck, Klooster & Associates B.V. (VKA) geconstateerde risico’s betreffende de ICT-voorziening van de Wabo en de kosten die hieraan verbonden zijn.

Hieronder zal op de risico’s die zijn geconstateerd door VKA en de daarbij behorende maatregelen worden ingegaan.

Wat betreft de kosten wil ik het volgende opmerken. De maatregelen die noodzakelijk zijn, betreffen vooral aandacht voor communicatie en afstemming met uitvoerende overheden. Dit heeft geen extra dan de reeds voorziene kosten tot gevolg, maar leidt tot een scherpere focus op de communicatie en ondersteuning van overheden. Waar het de kosten van de beheerorganisatie betreft, zijn de maatregelen reeds voorzien en genereert de risicoanalyse dus geen extra kosten.

Stand van zaken voorbereiding uitvoerende overheden op het Omgevingsloket online (risico 1, 2, en 3 VKA)

De analyse van VKA was nog gebaseerd op een invoeringsdatum van 1 januari 2010. Het uitstel van deze invoeringsdatum naar 3 maanden na publicatie in het Staatsblad (waarschijnlijk 1 juli 2010) is mede ingegeven door de noodzaak om overheden meer tijd te geven voor het inregelen van en het oefenen met Omgevingsloket online.

VROM peilt periodiek de voortgang van zowel het aansluiten als het inregelen van het Omgevingsloket. Indien de uitkomsten van deze peiling daartoe aanleiding geven, wordt de ondersteuning van gemeenten, provincies, milieudiensten en adviesorganisaties bijgestuurd. Op dit moment zijn er slechts minder dan 10 gemeenten nog niet aangesloten op het Omgevingsloket.

Om de kennis over Omgevingsloket online te verbeteren wordt in het voorjaar van 2010 een verdiepingsopleiding Wabo door VROM aangeboden. Eén module van deze opleiding wordt besteed aan het werken met het Omgevingsloket online. Dit biedt bevoegd gezag en/of adviseurs die achterblijven in de aansluiting en daarmee onvoldoende hebben kunnen profiteren van de opleidingen die op dit moment plaatsvinden, de gelegenheid om alsnog hun kennis te verdiepen.

Met het uitstel van invoering wordt de voorbereidingstijd belangrijk vergroot. Cruciaal voor het ondervangen van genoemd risico is hoe deze extra tijd gebruikt wordt. VROM hecht er daarbij aan dat, naast de individuele voorbereiding van overheden, de voorbereiding op het gebruik van het Omgevingsloket in de keten van vergunningverlening en handhaving wordt voorbereid. VROM ontwikkelt daarvoor oefencasussen die zowel door overheden als adviseurs kunnen worden gebruikt. Naar aanleiding van de in het najaar van 2009 georganiseerde inloopspreekuren voor het gebruik van Omgevingsloket online, stimuleert VROM de provincies om deze spreekuren in 2010 te organiseren voor hun ketenpartners. VROM zal deskundigen beschikbaar stellen om vragen te beantwoorden.

Omgevingsloket online niet tijdig en volledig in productie per 1 januari 2010 (risico 4 VKA)

Om te zorgen dat Omgevingsloket online nog dit jaar wordt opgeleverd, is begin 2009 gekozen voor een strakkere sturing op de releaseplanning. Dit heeft onder andere geresulteerd in een extra stuurgroep voor de Bouw, het gestructureerder organiseren van gebruikerstesten met provincies en gemeenten en het maken van goede afspraken hoe om te gaan met bevindingen.

Omgaan met gebruikers (risico 5 en 6 VKA)

Er is een gestructureerd testproces met IPO en VNG (gebruikersacceptatietesten) waarbij afspraken gemaakt zijn hoe met bevindingen om te gaan. Op basis van uitgevoerde testen en de afspraken over bevindingen hebben VNG en IPO aangegeven voldoende vertrouwen te hebben in het opleveren van een werkend loket nog dit jaar. De oplevering verloopt conform de afspraken met VNG en IPO. Naast de testen met IPO en VNG vinden er performancetesten plaats.

Het ministerie zal richting gebruikers intensiever gaan communiceren welke onderdelen wel en niet in het loket zitten en hoe ze werken. Daarmee is in de tweede helft van 2009 gestart door het per release uitbrengen van release notes waarin precies wordt aangegeven welke functionaliteiten nieuw zijn en welke functionaliteiten in volgende releases aangeboden zullen worden.

Informatiebeveiliging (risico 7, 10 en 11 VKA)

De risicoanalyse signaleert dat de informatie van burgers en bedrijven die publiek wordt gemaakt, vraagt om een goede informatiebeveiliging. Zoals ook geconstateerd, heeft mijn ministerie door de Rijksauditdienst (RAD) een audit laten doen op de beveiliging van het systeem. Dat is van groot belang omdat vergunningaanvragen informatie bevatten die zowel privacy (burgers) of concurrentiegevoelig (bedrijven) kunnen zijn. De RAD heeft een eerste analyse uitgevoerd die positief, maar nog niet volledig is. Begin 2010 wordt deze analyse verder uitgevoerd door de RAD. Het College Bescherming Persoonsgegevens heeft al eerder ingestemd met de door VROM gekozen aanpak.

Omgaan met operationele incidenten (risico 8 VKA)

Zoals in de brief van 27 oktober 2009 (Kamerstukken II 2009/10, 31 953, nr. 26) al aan de Kamer is aangegeven, is in 2009 hard gewerkt aan de beheerorganisatie. Het oordeel van VKA daarover is ook zeer positief. Door VROM is daarbij met name ingezet op die onderdelen van de beheerorganisatie die ten doel hebben gebruikers te ondersteunen (opleiding, helpdesk, handleidingen) en problemen in de praktijk efficiënt te kunnen verhelpen. Deze beheeronderdelen zijn voldoende zodat met de ICT-tool per 1 januari 2010 geoefend kan worden.

Onderhoud Omgevingsloket online (risico 9 VKA)

VKA doelt hierbij met name op het belang van een goede strategische beheerorganisatie waarin de belangen van alle overheden van wie regelgeving in het loket gebruikt wordt kunnen meebeslissen en ook mede verantwoordelijkheid nemen voor het beheer. In de loop van 2010 zal het strategisch beheer definitief worden ingericht. Tot die tijd vindt aansturing plaats vanuit de programmadirectie en de stuurgroep waarin alle overheden zitting hebben.

Afsluitend kan uit het bovenstaande worden afgeleid dat, zoals ik ook in de brief van 27 oktober jl. heb aangegeven, de risico’s die door VKA in beeld zijn gebracht, zijn onderkend en de nodige maatregelen zijn genomen.

De minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer,

J. M. Cramer