31 865 Verbetering verantwoording en begroting

Nr. 227 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 30 mei 2023

Op Verantwoordingsdag rapporteerde de Algemene Rekenkamer over de resultaten van haar onderzoek naar de verantwoording van het kabinet over het jaar 2022 (Kamerstuk 36 360, nr. 3). Naast de conclusie dat er het afgelopen jaar veel meer publiek geld rechtmatig werd uitgegeven en goed verantwoord, heeft de Algemene Rekenkamer ook gesteld dat bij 10 van de 12 ministeries tekortkomingen zijn in het financieel beheer. Afgelopen jaar stelde ik een Taskforce in voor de verbetering van het Financieel beheer (hierna Taskforce). Op Verantwoordingsdag heb ik u ook via een brief (Kamerstuk 31 865, nr. 226) geïnformeerd over de voortgang van de Taskforce en heb ik aangekondigd dat de Taskforce ook het komende jaar voortgezet zal worden. Ten behoeve van het Verantwoordingsdebat deel ik hierbij de hoofdlijnen van het actieplan dat u in meer detail in september van mij zult ontvangen.

Actieplan Taskforce

De Algemene Rekenkamer geeft aan dat er bij het financieel beheer van 10 van de 12 departementen werk aan de winkel is. Daarom ga ik onverminderd door met de Taskforce via de vier bekende lijnen, namelijk het vergroten van de aandacht voor financieel beheer, het doorlichten van de rijksbrede regelgeving, het versnellen van het inzicht in de tekortkomingen en het versterken van de expertise en informatie-uitwisseling. Het belang van het vergroten van de aandacht voor financieel beheer is de belangrijkste lijn in de aanpak van de Taskforce, zoals ook toegelicht in de technische briefing aan uw Kamer van 12 april 2023. De inhoudelijke prioriteiten van de Taskforce zullen in het actieplan voor 2023–2024 wijzigen, want een aantal problemen is opgelost en een aantal heeft meer aandacht nodig. Deze nieuwe prioriteiten staan in het actieplan in de bijlage bij deze brief. Deze inhoudelijke prioriteiten dienen ter verbetering van het rijksbrede financieel beheer.

In de bijlage bij deze brief schets ik op hoofdlijnen het actieplan van de Taskforce voor de komende periode. Dat bestaat uit een aantal generieke acties en meer specifieke acties voor met name het Ministerie van VWS. In het actieplan in de bijlage staan de vier lijnen waarlangs de Taskforce werkt aan de inhoudelijke prioriteiten: 1) het vergroten van aandacht voor financieel beheer; 2) het doorlichten van rijksbrede regelgeving; 3) versnellen van inzicht in tekortkomingen; en 4) het versterken van expertise en informatie-uitwisseling.

Generieke acties

Tot Verantwoordingsdag 2023 heeft de Taskforce een aantal inhoudelijk prioriteiten opgepakt, zoals het gebruik van incidentele suppletoire begrotingen, verplichtingenbeheer, risicomanagement, proefafsluitingen en het rechtmatigheidsdashboard. Voor het komende jaar zal de focus op nieuwe inhoudelijke prioriteiten liggen, te weten het financieel beheer van inkoop en aanbestedingen, prestatieverklaringen en het financieel beheer van subsidies. De Taskforce blijft zich inzetten op verder ontwikkelen van instrumenten en handreikingen op gebied van rechtmatigheid (rechtmatigheidsdashboard), data-analyse, verplichtingenbeheer en risicomanagement. Het vergroten van kennis en expertise door middel van opleidingen, inhoudelijke expertsessies, kennisgroepen en leerwerkateliers wordt zeer gewaardeerd en als behulpzaam ervaren door de departementen. Dit maakt dat ik de Taskforce heb gevraagd hier ook een invulling aan te blijven geven. Ook kunnen departementen een beroep doen op de kennis en ervaring van zowel de Taskforce als mijn ambtenaren waar zij dat nuttig achten. Dit wordt vanuit het Ministerie van Financiën proactief aangeboden.

Specifieke acties ter ondersteuning van VWS

De Algemene Rekenkamer oordeelt voor het derde jaar op rij dat het financieel beheer van het Ministerie van VWS tekort schiet. Het Ministerie van VWS heeft een groot aantal acties lopen ter verbetering van het financieel beheer, waarover de Minister van VWS uw Kamer periodiek informeert. De Taskforce heeft daarbij ondersteuning geboden, zoals op het gebied van het versterken van kennis over verplichtingen, subsidies en financieel beheer in den brede. Voorafgaand aan het wetgevingsoverleg over het jaarverslag VWS (Kamerstuk 36 360 XVI, nr. 1) met de commissie VWS komt de Minister van VWS met een verbeterplan voor 2023 voor het financieel beheer bij zijn departement waar mijn departement actief bij betrokken zal zijn. Voor de hulp aan VWS geldt dat de Taskforce dit doet op verzoek van VWS zelf. Mijn ministerie ondersteunt bijvoorbeeld door kritisch mee te kijken op de acties ter verbetering van het financieel beheer en levert expertise op verschillende onderwerpen. Op dit moment steunt de Taskforce bijvoorbeeld de afdeling FEZ van VWS door inzet van een medewerker van de Taskforce bij de implementatie van de verbeteracties financieel beheer. Voor de komende periode is de Taskforce gevraagd door VWS een kennissessie financieel beheer te organiseren en een workshop te faciliteren om tot verbetering te komen van het jaarverslagproces en het verplichtingenbeheer.

Vooruitkijkend

De verbetering die te zien is in het financieel beheer is het resultaat van de inzet van de departementen. Vakministers zijn zelf verantwoordelijk voor het financieel beheer en als systeemverantwoordelijke ondersteun ik hen in deze taak. Dat doe ik door middel van de Taskforce en door de inzet van ambtenaren van mijn ministerie. In zijn algemeenheid geldt dat de verbetering van het financieel beheer inzet vraagt van velen en geen gemakkelijke snelle oplossingen kent. Vanuit het Ministerie van Financiën blijven we de departementen ondersteunen en stimuleren om de regels rond financieel beheer te kennen en te handhaven. Op deze manier wordt gewerkt aan robuuste verbeteringen op de departementen zelf, waarbij degenen die werken aan de verbetering van het financieel beheer dit nu en in de toekomst kunnen blijven doen.

Het verbeteren van financieel beheer vraagt tijd en met name veel aandacht, waarover ik u periodiek op de hoogte zal houden. In september informeer ik u over het actieplan van de Taskforce Verbetering Financieel beheer door meer in detail in te gaan op de geschetste hoofdlijnen in deze brief. Mijn verwachting is dat met de inzet van de departementen, de Taskforce en de ambtenaren van mijn ministerie het financieel beheer rijksbreed voor de toekomst verder verbetert.

De Minister van Financiën, S.A.M. Kaag