31 305 Mobiliteitsbeleid

32 813 Kabinetsaanpak Klimaatbeleid

Nr. 415 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 september 2023

De vaste commissie voor Financiën heeft mij op 6 juli jl. verzocht om een concreet tijdpad betreffende besluitvorming over de inrichting van Betalen naar Gebruik (BnG). Ook heeft ze verzocht de Kamer te informeren of, en op welk moment, de Kamer mogelijke aanvullende onderzoeken ontvangt die in het kader van BnG zijn uitgevoerd.

Vanuit de gezamenlijke verantwoordelijkheid binnen het kabinet voor het wetgevingstraject BnG is deze reactie mede namens de Minister van Infrastructuur en Waterstaat.

In aanvulling op de onderzoeken die uw Kamer reeds eerder heeft ontvangen¹ zend ik u hierbij de laatste twee externe onderzoeken toe die zijn uitgevoerd in het kader van het wetgevingstraject BnG. Het betreft ten eerste het onderzoek naar de gevolgen van BnG voor de verkeersveiligheid door het nationaal wetenschappelijk instituut voor verkeersveiligheidsonderzoek SWOV. Ten tweede betreft het een quickscan naar de voorziene grenseffecten van een mogelijk stelsel van Betalen naar Gebruik door onderzoeksbureau Ecorys. Ook heb ik een advies van de landsadvocaat bij deze brief gevoegd; de landsadvocaat gaat hierbij in op de vraag hoe het kabinetsvoornemen om ook buitenlandse kilometers onder de belastinggrondslag te brengen² zich verhoudt tot het EU- en internationaal recht.

Daarnaast is er een ambtelijke verkenning uitgevoerd naar de mogelijke vormgeving en bijbehorende beleidseffecten van de provinciale opcenten onder een systeem van Betalen naar Gebruik. Het ambtelijk rapport is geschreven in het kader van het overleg dat het kabinet met de provincies voerde over de vraag of en zo ja in welke vorm de opcenten zouden gaan uitmaken van de hervorming van de motorrijtuigenbelasting naar een systeem van BnG. De provincies hebben bij dat overleg aangegeven het essentieel te vinden dat bij het onderzoek naar een alternatief belastinggebied ter vervanging van het huidige belastinggebied wordt nagegaan welke andere belastinggebieden mogelijk zijn naast de aan de motorrijtuigenbelasting gekoppelde opcenten. Verder hebben zij aangegeven stabiliteit van de belastinginkomsten, lage uitvoeringslasten en het door provincies zelf kunnen bepalen van tarieven daarbij als essentiële criteria te beschouwen.

Tezamen met twee recente publicaties van het Kennisinstituut van Mobiliteitsbeleid³ bieden deze rapporten inzichten in de effecten van BnG zoals gevraagd in de motie van het lid Alkaya.⁴ Ook de motie van de leden De Hoop en Alkaya,⁵ die de regering verzoekt om te voorkomen dat inwoners van landelijke gebieden onevenredig hoge kosten moeten betalen ten opzichte van het huidige systeem en door de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat is geduid als de vraag om de effecten van betalen naar gebruik voor inwoners van landelijke gebieden in beeld te brengen, kan hierbij als afgedaan worden beschouwd.

Gelet op zijn demissionaire status, heeft het kabinet besloten nu geen verdere stappen te zetten op het dossier Betalen naar Gebruik.

De Staatssecretaris van Financiën, M.L.A. van Rij

---

1 In de bijlage bij deze Kamerbrief is een overzicht opgenomen van alle onderzoeken en adviezen die uw Kamer in het kader van het wetgevingstraject Betalen naar Gebruik eerder heeft ontvangen en met deze Kamerbrief ontvangt.

2 Zoals toegelicht in de Kamerbrief met hoofdlijnen over BnG (Kamerstuk 32 813, nr. 1081).

3 Het betreft de studies «Verwachte effecten van betalen naar gebruik» en «Verkenning van de gevolgen van betalen naar gebruik voor autoreizen naar het buitenland». Beide zijn te raadplegen via www.kimnet.nl.

4 Kamerstuk 36 100, nr. 7.

5 Kamerstuk 31 305, nr. 358.