31 289 Voortgezet Onderwijs

Nr. 590 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR PRIMAIR EN VOORTGEZET ONDERWIJS

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 19 juni 2024

Op 18 januari heeft de Inspectie van het Onderwijs (hierna: inspectie) de rapporten over de scholen van de Stichting Persoonlijk VO (hierna: Pvo) Utrecht, Amsterdam, Hoorn en Kapelle openbaargemaakt.¹ Uw Kamer is toen ingelicht over de voorgenomen sluitingen van vijf van de acht Pvo-scholen. Voor het nemen van de uiteindelijke definitieve besluiten heeft het bestuur conform de Wet medezeggenschap scholen (hierna de Wms) de medezeggenschapsraden op de scholen om advies gevraagd. Verder heeft het bestuur conform de Wms de regelingen voor de gevolgen voor leerlingen en personeel ter instemming aan de medezeggenschapsraden van de scholen voorgelegd. Dat proces is nog niet op iedere school van Pvo afgerond. Daarnaast heeft het bestuur per school een analyse gemaakt van de leerlingaantallen en -prognose, onderwijskwaliteit, het financiële perspectief en heeft het bestuur regelingen voor medewerkers vastgelegd in een sociaal plan. In deze brief informeer ik uw Kamer over de laatste stand van zaken.

Kapelle

Uw Kamer is eerder ingelicht dat per 1 augustus 2024 de bekostiging voor de Isaac Beeckman Academie (hierna IBA) van Pvo Kapelle wordt beëindigd, omdat de school niet voldeed aan de voorwaarden die waren gesteld aan de uitzondering op de opheffingsnorm: de kwaliteit van het onderwijs moest door de inspectie bij het eerstvolgende onderzoek worden beoordeeld als voldoende. Het bestuur heeft als gevolg daarvan besloten de school te sluiten met ingang van 1 augustus 2024. Het bestuur heeft nog onderzocht of er realistische mogelijkheden zijn voor het (tijdelijk) behoud of overname van de school, maar die waren er niet. De medezeggenschapsraad (MR) heeft geen instemming verleend aan de regelingen voor leerlingen en personeel. Het bestuur heeft nu de landelijke geschillencommissie gevraagd om vervangende instemming. Het is nog niet bekend wanneer de uitspraak volgt.

De sluiting van de IBA maakt een hoop los bij de leerlingen, hun ouders/verzorgers en het personeel van de IBA. Dat is begrijpelijk. Om het proces te ondersteunen, zet mijn ministerie zich in om de ontvangende scholen zo goed mogelijk te helpen bij de overstap van de leerlingen van de IBA. Ook financieel ondersteunt mijn ministerie de ontvangende scholen bij de overdracht van de leerlingen. Verder is er door het bestuur een overstapcoördinator naast de plaatsingscoördinator aangesteld die ouders en leerlingen concreet helpt bij het maken van een keuze voor een andere school, zodat alle leerlingen per 1 augustus 2024 op een andere school hun schoolloopbaan kunnen voortzetten. De meeste leerlingen hebben inmiddels een nieuwe plek gevonden op een school in de regio. Andere leerlingen zitten nog in het proces van inschrijving bij een nieuwe school.

Utrecht

Op 26 april 2024 heeft het bestuur van Pvo definitief besloten om Pvo Utrecht te sluiten per 1 augustus 2024, omdat de bekostiging van het havo per 1 augustus 2024 wordt beëindigd en geen goed onderwijs gegarandeerd kan worden voor de leerlingen. Inmiddels hebben nagenoeg alle leerlingen een plek gevonden waar zij hun schoolloopbaan na de zomer kunnen vervolgen. De MR heeft tevens ingestemd met de regelingen voor leerlingen en personeel.

Hengelo

In de vorige brief aan uw Kamer is aangegeven dat het bestuur van Pvo tot de conclusie was gekomen dat Pvo Hengelo naar alle verwachting niet boven de opheffingsnorm zal uitkomen. Daarom heeft het bestuur op 26 april jl. besloten om Pvo Hengelo met ingang van 1 augustus 2024 te sluiten. De MR sluit zich aan bij het voorgenomen besluit tot sluiting van Pvo Hengelo en heeft ingestemd met de regelingen voor leerlingen en personeel. De leerlingen van Pvo Hengelo hebben inmiddels bijna allemaal een plek op een andere school gevonden.

Amsterdam

Op 18 januari 2024 is in de brief aan uw Kamer gemeld dat Pvo Amsterdam het eindoordeel onvoldoende heeft gekregen en de school naar verwachting niet aan de opheffingsnorm zal gaan voldoen. Het bestuur werkte in januari 2024 aan een afbouwproces tot sluiting van de school. Op 23 april jl. heeft de Landelijke Commissie voor Geschillen WMS geoordeeld dat het bestuur niet in redelijkheid tot het sluitingsbesluit is gekomen, omdat de MR onvoldoende betrokken is geweest in het proces. Het bestuur is vervolgens in beroep gegaan bij de Ondernemingskamer. Hoewel de Ondernemingskamer het oordeel van de geschillencommissie onderschreef, oordeelde de Ondernemingskamer tegelijkertijd dat het openhouden van de school niet in het belang zou zijn van de leerlingen en de school. Het bestuur heeft daarop besloten Pvo Amsterdam te sluiten met ingang van 1 augustus 2024. Het gesprek tussen bestuur en MR over de regeling voor gevolgen voor leerlingen en personeel loopt nog. Voor alle leerlingen is er na de zomervakantie een plek op een andere school en er zijn al veel voorexamenleerlingen na de meivakantie overgestapt naar een andere school.

Hoorn

Ondanks het eerdere voornemen van het bestuur om Pvo Hoorn te sluiten per 1 augustus 2024, heeft het bestuur op 27 mei jl. besloten Pvo Hoorn nog een jaar langer open te houden. De reden daarvoor is dat de toekomst van Pvo Hoorn wordt onderzocht. Daarbij wordt extra capaciteit ingezet op het verbeteren van de onderwijskwaliteit en zullen gesprekken plaatsvinden met schoolbesturen in de regio over de mogelijkheden tot overname van de school. Er zijn twee uitkomsten mogelijk: rond de jaarwisseling moet duidelijk zijn of de school per 1 augustus 2025 wordt overgenomen of overgedragen aan een ander schoolbestuur, of wordt met een zorgvuldig proces gesloten. Voortzetting van Pvo Hoorn binnen Pvo is niet aan de orde.

Hoewel het bestuur de bevoegdheid heeft om dit besluit te nemen en daarvoor vanuit het perspectief van het bestuur navolgbare redenen voor zijn, is de situatie wel kwetsbaar. De inspectie heeft de kwaliteit van het onderwijs in 2021, 2022 en 2023 beoordeeld als Zeer Zwak. De school was tot op heden niet of nauwelijks in staat te voldoen aan herstelopdrachten en er is slechts beperkt gebruikgemaakt van de geboden ondersteuning door Leren Verbeteren. Daarnaast heeft mijn ministerie sinds januari 2024 ondersteuning aangeboden om de school te helpen bij een zorgvuldige overdracht van leerlingen. Het onderwijs aan deze leerlingen schiet dus langdurig tekort. De inspectie handhaaft het geïntensiveerd toezicht ook na 1 augustus 2024.

Formeel heb ik geen instrumentarium om hierop in te grijpen of om de bekostiging van de school te beëindigen omdat de leerresultaten geen onderdeel zijn van het eindoordeel. Het is echter niet in het belang van de leerlingen wanneer zij lange tijd onderwijs van onvoldoende kwaliteit krijgen. Aangezien ik dergelijke situaties in de toekomst wil voorkomen, zal ik onderzoeken hoe we hier in de toekomst wel op kunnen ingrijpen. De mogelijke opbrengsten van deze verkenning worden dit najaar gedeeld met uw Kamer.

Tot slot

Het sluiten van een school is voor leerlingen en personeel een ingrijpende gebeurtenis. De leerlingen van Pvo laten zien dat zij over de veerkracht beschikken om hiermee om te gaan, daar heb ik bewondering voor. Zoals ik al vaker heb aangegeven is mij er alles aan gelegen om de scholen te ondersteunen en zo nodig hulp te bieden.

De Minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs, M.L.J. Paul

---

1 Kamerstukken II, 2023/24, 31 289, nr. 566