31 289 Voortgezet Onderwijs

Nr. 566 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR PRIMAIR EN VOORTGEZET ONDERWIJS

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 januari 2024

Vandaag zijn de rapporten over de scholen van de Stichting Persoonlijk VO (hierna: Pvo) Utrecht, Amsterdam, Hoorn en Kapelle openbaargemaakt door de Inspectie van het Onderwijs (hierna: inspectie). Ondanks de inzet van alle betrokkenen is de kwaliteit van het onderwijs op deze scholen nog steeds niet voldoende. Dit heeft ertoe geleid dat een aantal scholen zal sluiten. Voor iedereen maar met name voor de leerlingen van deze scholen en hun ouders is dit een teleurstellende uitkomst. In alle gevallen wordt er hard gewerkt aan een passende oplossing voor de leerlingen zodat zij krijgen waar ze recht op hebben: goed onderwijs.

Achtergrond

De afgelopen jaren heeft er veel gespeeld bij Pvo (voorheen: SvPO). In 2021 stelde de inspectie vast dat er bij het bestuur sprake was van financieel wanbeheer. Dit raakte álle SvPO-scholen. Dat oordeel was de aanleiding om een aanwijzing op te stellen.¹ De toenmalige bestuurder heeft uiteindelijk voordat een aanwijzing daadwerkelijk opgelegd werd, zijn taken overgedragen aan een vanuit OCW voorgedragen interim bestuur.

Eind 2022 heeft een bestuurlijke fusie plaatsgevonden, als gevolg waarvan alle scholen één overkoepelend (landelijk) bestuur hebben. De scholenkoepel heeft sindsdien ook een nieuwe naam: Stichting Persoonlijk VO (PVO). In de zomer van 2023 heeft het interim bestuur haar taken overgedragen aan een nieuw bestuur.

Naast de zorgen op financieel vlak is ook de kwaliteit van het onderwijs op een deel van de Pvo-scholen al langere tijd niet op orde. Eind 2022 werden vier van de acht scholen zeer zwak verklaard.² De school in Utrecht is dat drie jaar op rij, de scholen in Amsterdam en Hoorn twee jaar. Ook de school in Kapelle werd eind 2022 zeer zwak verklaard, maar kreeg dat oordeel toen voor het eerst. Omdat de onderzoeken die tot de oordelen zeer zwak leidden hadden plaatsvonden onder het oude bestuur, is eind 2022 afgezien van (het doorzetten van) sancties. De inspectie heeft najaar 2023 op deze scholen herstelonderzoeken gedaan.

Naast het op orde brengen van de kwaliteit van het onderwijs en het financieel beheer speelt ook dat een deel van de scholen al langere tijd te klein is.

Uitkomsten en consequenties

De inspectie komt op basis van de herstelonderzoeken die in het najaar 2023 plaatsvonden, tot de volgende oordelen:

• Pvo Utrecht (Tjalling Koopmans College) heeft een gesplitst eindoordeel gekregen, waarbij het havo zeer zwak is en het vwo onvoldoende.

• Pvo Kapelle (Isaac Beeckman Academie) heeft het eindoordeel onvoldoende gekregen.

• Pvo Amsterdam (Tjalling Koopmans College) heeft het eindoordeel onvoldoende gekregen.

• Pvo Hoorn (Ida Gerhardt Academie) heeft het eindoordeel zeer zwak gekregen.

Afwegingskader

Als de leerresultaten ernstig en langdurig tekortschieten én er tekorten zijn in de naleving van een of meer bij of krachtens de wet gegeven voorschriften, dan stelt de inspectie vast dat er sprake is van zeer zwak onderwijs. Een school krijgt dan altijd de kans om zich te herstellen. Op het moment dat er niet aan de herstelopdracht is voldaan, kan de bekostiging beëindigd worden. In sommige gevallen kan er geen oordeel gegeven worden over de leerresultaten, dan kan de bekostiging niet beëindigd worden.

Zodra scholen voor voortgezet onderwijs alle leerjaren aanbieden, wordt nagegaan of ze boven de opheffingsnorm zitten. De bekostiging wordt beëindigd als op een volgroeide school drie achtereenvolgende schooljaren minder leerlingen zijn ingeschreven dan de opheffingsnorm vereist. In uitzonderlijke gevallen kan daar een uitzondering op gemaakt worden, bijvoorbeeld wanneer de school in een krimpregio staat en/of een regiofunctie vervult. Uiteraard moet in dergelijke gevallen de kwaliteit van het onderwijs voldoende zijn.

Pvo Utrecht

De school heeft een gesplitst eindoordeel gekregen, waarbij het havo zeer zwak is en het vwo onvoldoende. De bekostiging voor het havo van Pvo Utrecht wordt per 1 augustus 2024 beëindigd omdat niet aan de herstelopdrachten is voldaan. Het havo zal dus gesloten worden. Het bestuur verbindt daar ook consequenties aan voor het vwo omdat niet alleen de kwaliteit onvoldoende is maar ook de school als categoraal vwo niet boven de opheffingsnorm uit zal komen. Daarom is het bestuur voornemens het vwo af te bouwen per 1 augustus 2024. Samen met gemeente en andere besturen wordt onderzocht welke oplossing in het belang is van de leerlingen in Utrecht. De exacte invulling wordt nu verder uitgewerkt.

Pvo Kapelle

De school heeft het eindoordeel onvoldoende gekregen. Op 2 november heb ik uw Kamer geïnformeerd dat ik voor Pvo Kapelle een uitzondering zou willen maken op de opheffingsnorm.³ Daar heb ik wel een aantal voorwaarden aan verbonden, waaronder de voorwaarde dat de kwaliteit van het onderwijs in het eerstvolgende herstelonderzoek als voldoende beoordeeld moest worden. Omdat niet is voldaan aan die voorwaarde, wordt de bekostiging voor Pvo Kapelle eveneens beëindigd per 1 augustus 2024. De school zal dus sluiten per 1 augustus 2024.

Pvo Amsterdam

Voor Pvo Amsterdam is er geen juridische grondslag om de bekostiging te beëindigen omdat de school het eindoordeel onvoldoende heeft gekregen. De school zal echter naar verwachting niet aan de opheffingsnorm gaan voldoen. Daarom werkt het bestuur ook voor deze school aan een afbouwproces, waarbij de leerlingen per 1 augustus 2024 hun onderwijs kunnen voortzetten op een andere school.

Pvo Hoorn

Pvo Hoorn heeft het oordeel zeer zwak gekregen. Dit oordeel hangt echter niet samen met de leerresultaten. Daarom is er voor mij geen juridische grondslag om de bekostiging te beëindigen. Het bestuur is gelet op het oordeel van de inspectie echter ook voor deze school voornemens om een afbouwproces in te richten. Dat zal erop gericht zijn om de leerlingen of de school als geheel per 1 augustus 2024 over te dragen aan een ander onderwijsbestuur.

Pvo Hengelo

Het bestuur van Pvo heeft dit moment aangegrepen om ook kritisch te kijken naar het toekomstperspectief van de andere scholen waarbij de kwaliteit van het onderwijs voldoende is. Daarbij is het bestuur tot de conclusie gekomen dat Pvo Hengelo (Mezquita College) op termijn niet boven de opheffingsnorm zal uitkomen en daarom richt het bestuur zich ook voor deze school op afbouw.

Pvo Geldermalsen, Deventer en Hurdegaryp

Voor de scholen in Geldermalsen, Deventer en Hurdegaryp hebben de hierboven genoemde scenario’s geen consequenties. Op die scholen is de kwaliteit op orde. In Geldermalsen en Deventer zijn daarnaast voldoende leerlingen en in Hurdegaryp is er perspectief dat er op termijn ook voldoende leerlingen zijn. Het bestuur beraadt zicht op een passende inrichting van de stichting in de toekomst.

Belang van de leerlingen

Het bestuur van Pvo heeft leerlingen, ouders en personeel heel recent geïnformeerd over de besluiten en de consequenties daarvan. Pvo hecht, net als ik, sterk aan een goede overdracht van de leerlingen die door deze besluiten worden geraakt. De inspectie zal de overdracht van leerlingen uiteraard ook volgen. Het ministerie blijft het bestuur, samen met de betrokken gemeenten, daarbij zo goed mogelijk ondersteunen.

De afgelopen tijd is er intensief contact geweest met het bestuur van Pvo en de betrokken gemeenten. Er wordt in samenspraak met alle partijen gekeken naar de meest passende oplossing voor de leerlingen en het personeel. Het kan per school verschillen hoe die oplossing eruit komt te zien en daarom is maatwerk nodig. Ik ben het bestuur zeer erkentelijk voor hun slagvaardige en meewerkende houding. Alles overwegende ben ik er van overtuigd dat de besluiten die nu genomen worden in het belang van de leerlingen zijn. Zij hebben immers recht op goed onderwijs.

De Minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs, M.L.J. Paul

---

1 Kamerstukken II, 2021/22, 31 289, nr. 517.

2 Kamerstukken II, 2022/23, 31 289, nr. 524 en nr. 527.

3 Kamerstukken II, 2023/24, 31 289, nr. 561.