nr. 22
BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 12 augustus 2008
Hierbij informeer ik u nader over de stand van zaken met betrekking tot
de kabinetsreactie op het rapport «Lesbisch ouderschap» van de
Commissie Kalsbeek. In mijn brief aan de Eerste Kamer van 11 april 2008
(30 551; nr. 21) heb ik aangegeven dat er een verband bestaat tussen
het wetsvoorstel tot verkorting van de adoptieprocedure en adoptie door echtgenoten
van gelijk geslacht tezamen (30 551) en deze kabinetsreactie. De aanbevelingen
van de Commissie Kalsbeek kunnen immers, zoals de Commissie ook aangeeft,
gevolgen hebben voor de wijze waarop de behandeling van het genoemde wetsvoorstel
wordt voortgezet.
Het kabinet heeft besloten om de adviezen van de commissie Kalsbeek op
hoofdlijnen uit te voeren. Een belangrijke overweging daarbij is geweest dat
het denken over het juridisch ouderschap zich in de loop der jaren heeft ontwikkeld
van een strikt op biologische verhoudingen gerichte rechtsfiguur – men
denke aan de aloude «wettiging» van kinderen – tot een meeromvattende
regeling waarin ook plaats is voor anderen dan de biologische ouders die bereid
zijn het juridisch ouderschap te aanvaarden. De wet heeft ruimte geboden voor
die ontwikkeling. De rechtsfiguur erkenning kan aldus worden toegepast in
gevallen waarbij wordt geabstraheerd van het biologische ouderschap.
In de uitwerking staat het belang van het kind centraal. Dat leidt tot
het volgende:
• Juridisch ouderschap zonder tussenkomst van de rechter wordt mogelijk
gemaakt voor de duomoeder. Bij de vormgeving zal uitdrukkelijk aandacht zijn
voor de positie van de biologische vader met family life als bedoeld in artikel 8 Europees Verdrag tot bescherming van de
rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) en het recht van het
kind op informatie over zijn afstamming. Daartoe zal ik in de voorbereidende
fase van het wetsvoorstel advies inwinnen van deskundigen op het gebied van
het EVRM, opdat de rechten van alle betrokkenen in een regeling zo evenwichtig
mogelijk kunnen worden beschermd;
• Voor gehuwde of geregistreerde lesbische paren die gebruik hebben
gemaakt van een donor in de zin van de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting,
wordt het ouderschap van rechtswege geïntroduceerd. Het punt van de biologische
vader met family life speelt dan niet, en afstammingsinformatie
is beschikbaar onder de voorwaarden van de Wet donorgegevens.
De Commissie Kalsbeek adviseerde de versoepeling van de adoptieregels
zoals voorzien in wetsvoorstel 30 551 terug te draaien in het geval de
erkenning voor de duomoeder mogelijk wordt. Mede gelet op de tijd die gemoeid
zal zijn met de voorbereidingen van een nieuw voorstel, acht ik het wenselijk
nu reeds een voorziening voor de duomoeders te treffen in de vorm van de versoepeling
van de adoptieregels. De behandeling van wetsvoorstel 30 551 zal daarom
met voortvarendheid worden voortgezet.
De minister van Justitie,
E. M. H. Hirsch Ballin