29 911 Bestrijding georganiseerde criminaliteit

Nr. 136 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 29 november 2016

De aandacht en inzet van de overheid bij de aanpak van georganiseerde, ondermijnende criminaliteit is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Dat is terug te zien in de toename van het aantal gestarte strafrechtelijke onderzoeken en de activering van niet strafrechtelijke partijen, zoals het lokaal bestuur en de Belastingdienst. We zijn er echter nog niet. De ervaringen van de afgelopen jaren hebben uitgewezen dat ondermijnende criminaliteit omvangrijker is en dieper in de samenleving geworteld zit dan eerder gedacht.¹ Daarover bestaat een brede consensus onder onderzoekers, experts en uitvoeringsinstanties.

We zijn er als overheid – ondanks de steeds intensievere aanpak – nog niet in geslaagd om het gewenste duurzame maatschappelijke effect te bereiken. De problematiek is dusdanig dat de integrale aanpak een extra impuls vergt. In mijn ontwerpbegroting voor 2017 heb ik daar dan ook extra middelen voor vrij gemaakt. In het VAO Georganiseerde Criminaliteit van 27 september jl. (Handelingen II 2016/17, nr. 4, item 25) heb ik uw Kamer toegezegd om u voor de begrotingsbehandeling te informeren over de besteding van deze middelen, oplopend tot € 15,5 mln. Dat doe ik bij deze.

Versterking ondermijning:

In onderstaande tabel vindt u de bedragen die per post uit de ontwerpbegroting zijn gereserveerd en waarover ik u ook in de nota van wijziging voor mijn begroting heb geïnformeerd (Kamerstuk 34 550 VI, nr. 9). Daaronder wordt per post de besteding toegelicht.²

		2017	2018	2019	2020	2021
I.	Versterking aanpak ondermijning: Zuid-Nederland en overige regio’s	2	3	3	3	3
II.	Forensisch onderzoek	3	3	3	3	3
III.	Intensivering FIOD/OM	1	2	2	2	2
IV.	Bestrijding mensenhandel	1	2	2	2	2
V.	Versterken aanpak ondermijning door Openbaar Ministerie	2,2	3,8	5,5	5,5	5,5
	Totaal	9,2	13,8	15,5	15,5	15,5

Bedragen in miljoenen euro’s.

ad I: Versterking aanpak ondermijning in Zuid Nederland en overige regio’s

Binnen deze post zijn vier bestedingsplannen opgenomen:

• 1. Zuid-Nederland: Het grootste deel van dit bedrag is bestemd voor de aanpak van ondermijning in Zuid-Nederland (Zeeland, Noord-Brabant en Limburg): in totaal ruim € 1 mln. gereserveerd.

• 2. Regionale ondermijningsbeelden: de ondermijningsbeelden geven de regionaal partijen en gezagsdragers een scherp beeld van de ondermijningsproblematiek in hun regio en handelingsperspectief hoe deze aan te pakken: welke specifieke ondermijningsproblematiek doet zich voor in de regio, hoe uit deze zich op het lokale niveau, welke kwetsbare gelegenheidsstructuren zijn er per regio en welke barrières kunnen er worden opgeworpen. Hoe scherper dat beeld wordt, hoe beter kan worden bepaald welke aanpak effectief en doelmatig kan zijn. Ondermijningsbeelden bewerkstelligen een meer informatie gestuurde en evidence based aanpak van de georganiseerde criminaliteit. Ik heb € 1 mln. begroot voor de 10 regio’s voor het opstellen van regionale ondermijningsbeelden en een landelijk ondermijningsbeeld.

• 3. Versterken publiek-private samenwerking: de aanpak van ondermijning is pas effectief als bedrijven en maatschappelijke actoren daarbij worden betrokken. Om publiek-private-samenwerkingsprojecten te stimuleren heb ik jaarlijks circa € 0,5 mln. gereserveerd.

• 4. Toekomst aanpak ondermijning: de samenwerkende partners bij de geïntegreerde aanpak van georganiseerde criminaliteit³ zijn bezig een visie te vormen voor de versterking van de aanpak van georganiseerde, ondermijnende criminaliteit voor de komende jaren. Om deze brede beweging te faciliteren heb ik € 0,5 mln. gereserveerd.

ad II: Forensisch Onderzoek

Mede door de geïntensiveerde aanpak van georganiseerde, ondermijnende criminaliteit wordt steeds vaker een beroep gedaan op forensisch onderzoek. Daarom komt er meer ruimte voor het NFI en de private aanbieders van forensisch onderzoek om aan de toegenomen vraag te voldoen. In totaal heb ik hier een bedrag van € 3 mln. per jaar voor gereserveerd. Zoals gemeld in de brief die heden hierover naar uw Kamer is verzonden.

ad III: Intensivering FIOD/OM

Omdat misdaad niet mag lonen, wordt in vervolg op eerdere investeringen nogmaals € 2 mln. geïnvesteerd in de capaciteit van het OM en de FIOD, om meer crimineel vermogen af te pakken.

ad IV: Bestrijding mensenhandel

Door een intensivering op de aanpak van mensenhandel, oplopend tot € 2 mln., wordt uitvoering gegeven aan de motie Voordewind (ChristenUnie) (Kamerstuk 34 300 VI, nr. 49). Zie voor een verdere toelichting hierop mijn separate brief over de aanpak van mensenhandel die heden door uw Kamer is ontvangen (Kamerstuk 28 638, nr. 150).

ad V: Versterken aanpak ondermijning door Openbaar Ministerie

Met deze investering realiseert het OM onder meer:

• De inrichting, bouw en versterking van operationele «ondermijningsteams» op vier plekken in het land. In deze teams staat de samenwerking centraal tussen OM-onderdelen onderling en externe partners bij de aanpak van bovenregionale en landelijke ondermijnings-problematiek. De vier plekken zijn: Zuid, Noord-Oost, Randstad-Noord en Randstad-Zuid;

• De doorontwikkeling van de infobox Crimineel en Onverklaarbaar Vermogen. iCOV levert rapportages die richting en sturing geven aan opsporingsonderzoeken. Het Vermogen Volg Systeem is een binnen iCOV ontwikkelde IT-toepassing waarmee opvallende bewegingen in de hoogte van het directe en indirecte vermogen van een verdachte of veroordeelde kunnen worden gevolgd in de tijd. De extra middelen zullen worden aangewend voor de bemensing van het Vermogen Volg Systeem om systematische bevraging breed beschikbaar te maken;

• Structurele versterking van de informatiepositie van de rijksrecherche op het terrein van binnenlandse corruptie, onder meer door de verdere inrichting van het informatieknooppunt in opbouw en de verbeterde samenwerking met het anti corruptiecentrum van de FIOD.

De Minister van Veiligheid en Justitie, G.A. van der Steur

---

1 Zie bijvoorbeeld de jaarverslagen van de Taskforce Brabant-Zeeland en de Intensivering Zuid-Nederland, Kamerstuk 29 911, nr. 126.

2 Alle genoemde maatregelen zullen geëvalueerd worden.

3 Deze partners zijn onder andere: de Regioburgemeesters, het Openbaar Ministerie, de Nationale Politie, de Belastingdiensten en de Ministeries van Binnenslandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Veiligheid en Justitie.