29 684 Waddenzeebeleid

Nr. 215 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT EN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 10 maart 2021

Op 1 maart 2020 zijn de twee directeuren van de Beheerautoriteit Waddenzee benoemd. Daarmee is de Beheerautoriteit van start gegaan. Er is het afgelopen jaar door alle partijen ingezet op een transitie in denken en doen, waarbij de beheerders en opdrachtgevers meer gaan samenwerken vanuit het gezamenlijke belang de natuurkwaliteit van de Waddenzee te verbeteren.

In deze brief gaan we in op de strategie van de Beheerautoriteit Waddenzee en de route om te komen tot een Integraal Beheerplan voor de Waddenzee. Namens de opdrachtgevers van de Beheerautoriteit¹ bieden wij u hierbij tevens het eerste jaarplan van de BAW aan².

Beheerautoriteit Waddenzee

Als uitwerking van het Regeerakkoord «Vertrouwen in de toekomst» (2017) en in lijn met de uitgevoerde verkenning naar de inrichting van de nieuwe governance in het Waddengebied, wordt met de komst van de Beheerautoriteit gewerkt aan het bevorderen en versterken van de samenhang van natuur-, vis- en waterbeheer, met als doel de natuurkwaliteit van de Waddenzee te verbeteren. U bent hierover geïnformeerd met de Verzamelbrief Wadden van 20 juni 2019 (Kamerstuk 29 684, nr. 185).

De start van de Beheerautoriteit vormde de laatste stap in de realisering van de nieuwe governance van het Waddengebied. Naast de instelling van de Beheerautoriteit bestaat de nieuwe governance uit het Bestuurlijk Overleg Waddengebied en het Omgevingsberaad Waddengebied. Beide gremia zijn op 1 januari 2020 van start gegaan.

Agenda voor het Waddengebied 2050

De Beheerautoriteit zal vanuit haar opdracht een belangrijke bijdrage leveren aan het hoofddoel voor de Waddenzee; «een duurzame bescherming en ontwikkeling van de Waddenzee als natuurgebied en het behoud van het unieke open landschap». Dit hoofddoel is opgenomen in de Agenda voor het Waddengebied 2050 (Agenda) en in de Nationale Omgevingsvisie. De Agenda biedt een richtinggevend en integraal perspectief op de ontwikkeling van het Waddengebied. De Agenda is op 11 december 2020 met u gedeeld (Kamerstuk 29 684, nr. 210).

Een integraal beheerplan

De Beheerautoriteit is verantwoordelijk voor het opstellen van een Integraal Beheerplan voor de Waddenzee (IBP). Daarnaast heeft de Beheerautoriteit een coördinerende rol bij de vertaling van het IBP naar het operationeel beheer van de beheerders, passend bij de status van het UNESCO Werelderfgoed Waddenzee. Het beheer is breed gedefinieerd en bevat: fysiek beheer, natuurherstel, vergunningverlening, monitoring, toezicht en handhaving, gastheerschap, praktijkgericht onderzoek en taken voortvloeiend uit de status van de Waddenzee als UNESCO Werelderfgoed, zoals promotie, educatie en draagvlakvergroting. Voor elk van deze beheertaken zal een streefbeeld en/of gezamenlijk doel worden ontwikkeld, inclusief afspraken tussen beheerders en opdrachtgevers om tot dat streefbeeld te komen.

Het IBP wordt dynamisch en zal regelmatig worden bijgewerkt. Er is daarom de keuze gemaakt om het IBP vorm te geven als een website. Deze website zal in de loop van 2021 beschikbaar komen. Tot en met 2023 zal het IBP op inhoud stapsgewijs verder worden ingevuld en geoperationaliseerd. Het IBP wordt cyclisch van karakter, in de betekenis dat de verschillende onderdelen periodiek geactualiseerd worden. De voortgang van de verschillende onderwerpen wordt in een dashboard overzichtelijk in beeld gebracht. De Beheerautoriteit signaleert vervolgens benodigde beheer- en beleidsbeslissingen en eventuele (financiële) knelpunten en draagt zorg voor besluitvorming hierover.

Een verbeterde samenwerking tussen beheerders

De beheerders hebben gezamenlijk een beheerderscollectief ingericht: het Beheerderscollectief Waddenzee. Het Beheerderscollectief bevordert en versterkt de samenhang van natuur-, vis- en waterbeheer, met als doel de natuurkwaliteit van de Waddenzee te verbeteren. De beheerders operationaliseren afspraken in hun eigen (beheer)plannen. Het IBP is daarin een belangrijk instrument. Het Beheerderscollectief zal aan de hand van het IBP in de Waddenzee over de eigen (beheers)grenzen heen samenwerken. Vertrekpunt voor deze samenwerking is de Agenda voor het Waddengebied 2050 en geldende bevoegdheden van partijen. Binnen dit kader en de opdracht van de Beheerautoriteit zullen medegebruikers worden betrokken bij de uitwerking.

De beheeraspecten natuurherstel, toezicht & handhaving, gastheerschap en vergunningverlening en coördinatie van taken voortvloeiend uit de status van Werelderfgoed worden in 2021 met prioriteit opgepakt. De verschillende beheerders zullen deze onderwerpen ook in hun individuele activiteiten extra aandacht geven. Ook wordt er verder gewerkt aan een beheerplan met Duitsland en Denemarken («Single Integrated Managementplan»), voortvloeiend uit de opdracht van UNESCO aan de trilaterale Waddenzee samenwerking. Voor elk van deze prioritaire onderwerpen ligt er, in samenspraak met de beheerders, voor het eind dit jaar tenminste een opdracht vanuit de gezamenlijke opdrachtgevers. Aan het eind van het jaar is het IBP daarnaast een belangrijk richtinggevend kader voor gezamenlijk natuur-, vis- en waterbeheer in de Waddenzee waaraan alle beheerders zich committeren. Onderling vertrouwen is een belangrijke voorwaarde om dit te kunnen doen.

Tot slot

Met de Beheerautoriteit werken opdrachtgevers en beheerders in de Waddenzee op een nieuwe manier samen. Het collectieve doel van het bevorderen en versterken van de samenhang van natuur-, vis- en waterbeheer gericht op het verbeteren van de natuurkwaliteit in de Waddenzee staat centraal. In het kader van de Agenda voor het Waddengebied wordt gewerkt aan een eindbeeld voor 2050 van een robuust ecologisch systeem dat mogelijkheden biedt om economisch te «oogsten» en te genieten van een mooi landschap.

Het afgelopen jaar is gewerkt aan een gezamenlijke strategie met een focus op verbeterde samenwerking tussen de belangrijkste spelers. We hebben er vertrouwen in dat deze investering zich de komende jaren zal vertalen in een verbetering van de natuurkwaliteit in de Waddenzee. Het jaarplan 2021 van de Beheerautoriteit vormt daarvoor een robuuste basis.

Een brief met dezelfde inhoud is vanuit de gedeputeerde staten van de provincie Groningen, provincie Fryslân en provincie Noord-Holland verstuurd naar de respectievelijke provinciale staten.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, C. van Nieuwenhuizen Wijbenga

---

1 Ministeries van LNV, Ministerie van IenW, provincie Noord-Holland, provincie Fryslân en provincie Groningen.

2 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl