29 237 Afrika-beleid

Nr. 181 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 26 april 2023

Recentelijk bent u geïnformeerd over de door Nederland uitgevoerde evacuatie vanuit Soedan (Kamerstuk 29 237, nr. 180). Met deze brief informeer ik uw Kamer, mede namens de Minister van Defensie, over de actuele stand van zaken betreffende de evacuatie uit Soedan en het kabinetsbesluit om de actieve Nederlandse inbreng in de internationale luchtbrug gefaseerd af te bouwen nu verreweg de meeste Nederlandse paspoorthouders, voor zover bij ons bekend, door onze inzet of die van partners het land verlaten hebben. De afgelopen dagen is een onophoudelijke inzet gepleegd door Defensie en Buitenlandse Zaken om de in Soedan verblijvende Nederlanders, de Nederlandse diplomaten, lokale ambassadestaf en onderdanen van internationale partners in veiligheid te brengen.

De meest recente ontwikkelingen tot en met vandaag, 26 april, zijn in deze brief zoveel mogelijk meegenomen. Vanwege de snelle ontwikkelingen kan informatie, in het bijzonder de aantallen evacués, alweer achterhaald zijn wanneer uw Kamer deze brief ontvangt. Wij vragen hiervoor uw begrip.

Stand van zaken evacuatie

De evacuatie uit Soedan is tot dusver voorspoedig verlopen. Tot nu toe heeft Nederland 6 evacuatievluchten uitgevoerd tussen Soedan en Jordanië. In totaal zijn tenminste 150 Nederlanders geëvacueerd, van wie circa 70 via Nederlandse evacuatievluchten. Ten minste 80 Nederlanders zijn via vluchten van internationale partners geëvacueerd of hebben op eigen gelegenheid het land verlaten. Nederland heeft tevens ruim 100 onderdanen van andere landen geëvacueerd. Het gehele uitgezonden ambassadepersoneel is geëvacueerd. Ook heeft een deel van het lokale personeel gebruik gemaakt van de mogelijkheid om met hun kerngezinnen te vertrekken.

In de nacht van 23 op 24 april vertrok de eerste Nederlandse militaire vlucht vanuit Soedan naar Jordanië. Hierna zijn nog 5 vluchten op dezelfde route uitgevoerd. De evacuatie is ter plaatse uitgevoerd door Nederlandse militairen, de BSB en het Snel Consulair Ondersteuningsteam (SCOT) van Buitenlandse Zaken. Op 25 april is de eerste militaire vlucht met evacués, afkomstig uit Jordanië, geland in Eindhoven. Op de vlucht zaten Nederlanders, twee lokale medewerkers met hun kerngezinsleden en mensen uit andere landen.

Vooruitblik

Momenteel staan er nog enkele tientallen Nederlanders geregistreerd in Soedan. Een aantal heeft aangegeven niet geëvacueerd willen te worden, bijvoorbeeld omdat ze familie niet willen achterlaten in Soedan, of niet bij het vliegveld kunnen komen omdat ze geen vervoer hebben. Ook de slechte veiligheidssituatie in de hoofdstad Khartoum is voor een aantal Nederlanders die zich elders in Soedan bevinden reden om zich niet te verplaatsen. Een klein aantal Nederlanders bevindt zich in Port Soedan en kan het land verlaten via vluchten naar Amman of de ferry naar Jeddah. Verder is van sommigen onbekend of zij nog behoefte hebben aan bijstand en/of het land reeds via andere wijze hebben verlaten. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken blijft zich inzetten om contact te krijgen met deze groep.

Vanavond vindt een zevende en laatste Nederlandse vlucht van Soedan naar Jordanië plaats, uitgevoerd door Defensie. Er zullen enkele militairen achterblijven op het vliegveld in Soedan ten behoeve van de coördinatie met internationale partners om eventuele Nederlanders daar op te vangen en op vluchten van andere landen mee te krijgen. Vanaf donderdag 27 april 2023 tot en met zaterdag 29 april 2023 zal één C130 toestel met een aantal militairen in Jordanië stand-by staan om indien nodig nog evacuatievluchten uit te voeren. Ook blijven internationale partners in de komende dagen nog evacuatievluchten uitvoeren, waar Nederlanders eveneens op mee kunnen.

Het crisisteam van het Ministerie van Buitenlandse Zaken houdt de Nederlanders die mogelijk nog in Soedan zijn intensief op de hoogte via email, Whatsapp en sms. Tegelijkertijd probeert het crisisteam om in contact te komen met de Nederlanders die zich geregistreerd hebben, maar met wie daarna geen contact mogelijk is gebleken. De problemen met de telefoon- en internetverbindingen in het land maken het lastig om Nederlanders te bereiken.

Onder de evacués bevinden zich ook personen die niet de Nederlandse nationaliteit bezitten en een andere bestemming hebben dan Nederland. Er is contact met de verschillende vertegenwoordigingen van de betrokken landen om deze mensen zo snel mogelijk door te laten reizen naar het land van bestemming. Andersom spant Nederland zich in om personen die nu in andere landen zijn en Nederland als bestemming hebben, naar Nederland te halen.

In de periode na deze evacuatiefase zullen achtergebleven Nederlanders in Soedan reguliere consulaire bijstand ontvangen via het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Zij zullen actief worden gewezen op mogelijkheden om Soedan te verlaten waar deze beschikbaar zijn en Buitenlandse Zaken zal hen zo goed mogelijk terzijde staan.

De Minister van Buitenlandse Zaken, W.B. Hoekstra