27 565 Alcoholbeleid

Nr. 124 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 21 januari 2014

Hierbij stuur ik u het rapport «Alcoholverkoop aan jongeren 2013, ontwikkeling in de landelijke naleving van de leeftijdsgrenzen¹.» Dit rapport is een vervolg op het onderzoek dat in 2011 is uitgevoerd door de universiteit Twente.²

In het najaar van 2013 is in opdracht van VWS een landelijk representatief onderzoek uitgevoerd naar de naleving van de leeftijdsgrenzen bij de verkoop van alcoholhoudende drank binnen vijf verschillende sectoren. Het betrof de naleving van de leeftijdgrenzen in de supermarkten, de slijterijen, de sportkantines, de horeca en het thuisbezorgkanaal (verkoop via internet). Het onderzoek is uitgevoerd met 15-jarige «mystery shoppers» die in totaal 1.410 aankooppogingen hebben gedaan. Deze «mystery shoppers» zijn ingezet in het kader van onderzoek en monitoring. De informatie is niet doorgegeven aan gemeenten en de resultaten van het onderzoek zijn niet gebruikt ten behoeve van toezicht en opsporing.

Gemiddeld is in 47% van het totaal aantal aankooppogingen een correcte naleving van artikel 20 van de Drank- en Horecawet geconstateerd. Dat is een verbetering in vergelijking met 2011, toen een gemiddeld nalevingspercentage van 28% werd geconstateerd. Het gemiddelde resultaat is beter dan twee jaar geleden, maar er zijn grote verschillen tussen de verschillende sectoren.

In 2013 bleek de naleving van de leeftijdsgrenzen het hoogst bij de slijterijen (63% bij de verkoop van zwakalcoholhoudende drank en 73% bij de verkoop van sterke drank) en de supermarkten (55%), gevolgd door de horecagelegenheden (35%).³

In 2013 was de naleving bij de sportkantines met 15% iets beter dan in 2011 (4%), de cafetaria’s haalden net als in 2011 een naleving van 15% en bij de thuisbezorgkanalen was de naleving 0%, net als in 2011.

Hoewel sprake is van een verbetering van de naleving in vergelijking met 2011, is een gemiddelde naleving van 47% nog steeds onvoldoende. Het is voor minderjarigen nog steeds veel te eenvoudig om aan alcohol te komen.

De resultaten van het onderzoek zullen worden besproken met verschillende partijen, waaronder het Centraal Bureau Levensmiddelen, Koninklijke Horeca Nederland en NOC*NSF.

Verhoging van de leeftijdsgrens

Per 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voor zwakalcoholhoudende dranken verhoogd van 16 naar 18 jaar. Om de nieuwe sociale norm te ondersteunen is een landelijke campagne gestart, NIX18. Deze campagne wordt gesteund en gebruikt door o.a. de supermarkten, horeca en sportverenigingen. Vrijwel op alle plaatsten waar alcohol wordt verkocht wordt de campagne gebruikt. De invoering van de nieuwe leeftijdsgrens is niet onopgemerkt gebleven. Er is veel aandacht voor de (naleving van) de nieuwe leeftijdgrens bij betrokken partijen, ouders en jongeren.

Ik ben er van overtuigd dat de nieuwe leeftijdsgrens een bijdrage zal leveren aan het verminderen van het gebruik van alcoholhoudende drank door minderjarigen. Daarbij is van belang dat de naleving van de leeftijdsgrens verder wordt verbeterd en dat alle betrokken partijen zich bewust zijn van het maatschappelijk belang dat daarmee gediend is. Ik zal de ontwikkelingen op dit gebied dan ook nauwlettend blijven volgen en zal de naleving ook de komende jaren blijven monitoren.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, M.J. van Rijn

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer

2 Kamerstuk 27 565, nr. 108.

3 Bij de horeca wordt in het rapport de kanttekening gemaakt dat de verbetering bij de horeca vooral te danken was aan streng deurbeleid. Als de mystery shoppers eenmaal binnen waren, viel de naleving terug naar 14%.