26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT)

32 813 Kabinetsaanpak Klimaatbeleid

Nr. 1097 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 28 november 2023

Hierbij bied ik u twee onderzoeken aan die zijn verricht ten behoeve van het integraal plan voor duurzame digitalisering. Het gaat om een onderzoek naar de bijdrage van de digitale sector aan nationale broeikasgasemissies en een onderzoek naar hoe in Nederland digitalisering benut kan worden voor de verduurzamingsopgave. De onderzoeken zijn uitgevoerd door de onderzoeksbureaus SEO en Dialogic en recent beschikbaar gekomen.

Deze onderzoeken heb ik u reeds toegezegd in een reactie¹ op het verzoek van de Commissie Digitale Zaken over de uitvoering van de motie van het lid Kathmann c.s. over een integraal plan voor duurzame digitalisering.²

Het onderzoek «Duurzamer door digitalisering. Bijdrage van digitalisering aan emissiereductie» door SEO Economisch Onderzoek beschrijft de complexe relatie tussen digitalisering en duurzaamheid. Het doel van dit onderzoek is om inzicht te verschaffen in de impact van digitalisering op milieuvraagstukken en duurzame ontwikkeling, en om beleidsmaatregelen te identificeren die kunnen bijdragen aan emissiereductie en energiebesparing.

Uit het onderzoek blijkt dat de digitale sector invloed heeft op alle economische sectoren en bijdraagt aan emissiereductie via verschillende kernmechanismen. In het onderzoek worden vier mechanismen genoemd: besluitvorming, meten, faciliteren en het fundament vormen voor technologische ontwikkelingen. Elk van deze mechanismen heeft het potentieel om op zijn eigen manier bij te dragen aan emissiereductie binnen de Nederlandse sectoren. Het onderzoek doet verschillende beleidsaanbevelingen om in de sectoren mobiliteit, elektriciteit en industrie emissiereductie te bewerkstelligen. In de komende tijd zal bekeken worden hoe de aanbevelingen in het integraal plan kunnen worden meegenomen.

Het andere onderzoek «De digitale voetafdruk. Emissies van de digitale sector in Nederland in (toekomst)perspectief» van Dialogic analyseert de CO₂-uitstoot van de digitale sector. Bij de CO₂-uitstoot wordt onderscheid gemaakt in scope 1 (uitstoot in het eigen productieproces) en scope 2 (alle uitstoot die is vrijgekomen bij het produceren van de ingekochte energie). De hoeveelheid CO₂ die hierbij wordt uitgestoten is weer afhankelijk van de energiemix waarbij de verwachting is dat het aandeel duurzaam opgewekte elektriciteit zal toenemen en het aandeel met fossiele energie opgewekte elektriciteit zal afnemen. In dit onderzoek is gekeken naar het energieverbruik van eindgebruikersapparaten (zoals smartphones, tablets, desktops en TV’s), vaste en mobiele netwerken, datacenters en servers.

Ook is gekeken naar dit energieverbruik in de toekomst. In de toekomst hangt de uitstoot van de digitale sector als gevolg van energieverbruik af van een aantal factoren. Er zijn algemene trends zoals bevolkingsgroei. Daarnaast is een belangrijke factor of de vraag naar digitale diensten blijft groeien, en hoe deze groei zich verhoudt tot het voortdurend efficiënter worden van digitale technologieën.

Tenslotte is van groot belang in welk tempo het aandeel duurzaam opgewekte elektriciteit toeneemt. Voor de analyse zijn op basis van deze factoren verschillende scenario’s geschetst. In het onderzoek worden twee routes genoemd voor het terugdringen van het stroomverbruik, en daarmee emissies, van de digitale sector: het beïnvloeden van de vraag en het verhogen van de efficiëntie van digitale technologie. Met de sector zal besproken worden hoe de emissies verder terug gebracht zullen worden. In het integraal plan zal worden uitgewerkt hoe hier op gehandeld kan worden.

Het door u gevraagde integraal plan voor duurzame digitalisering vraagt keuzes die ik over laat aan het nieuwe kabinet. De voorbereidingen hiervoor en de gesprekken met externe stakeholders, waaronder de Nationale Coalitie Duurzame Digitalisering, zullen gelet op het belang van dit onderwerp wel doorgang blijven vinden. De bijgevoegde onderzoeken worden uiteraard bij deze voorbereiding mee genomen.

De Minister van Economische Zaken en Klimaat, M.A.M. Adriaansens

---

1 Kamerstukken 26 643 en 32 813, nr. 1005.

2 Kamerstuk 36 200 VII, nr. 71.