24 587 Justitiële Inrichtingen

Nr. 862 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR RECHTSBESCHERMING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 oktober 2022

Middels deze brief wil ik uw Kamer informeren over de wijze van uitvoering van de op 8 juni jl. aangenomen moties inzake eMates (Handelingen II 2021/22, nr. 88, item 26) en het aanbieden van een incidentele subsidie aan eMates.

Overwegingen bij de motie

Tijdens het tweeminutendebat op 2 juni 2022 (Handelingen II 2021/22, nr. 87, item 5) zijn drie moties van de leden Ellian en Knops aangenomen. Twee moties verzoeken de regering eMates per direct te verbieden in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) en Terroristen Afdeling (TA) en voor gedetineerden met een vlucht- en/of maatschappelijk risico (GVM-gedetineerden).¹ Opgemerkt dient te worden dat als gevolg van de opschorting van het gebruik van eMates er op dit moment door niemand gebruik kan worden gemaakt van eMates en er geen risico is op voortgezet crimineel handelen tijdens detentie (VCHD) met behulp van eMates. Zoals eerder aan uw Kamer gemeld doet de Auditdienst Rijk (ADR) momenteel onderzoek naar de risico’s van de werkwijze van en met eMates.² Dit onderzoek is naar verwachting in oktober van dit jaar gereed. Tot die tijd is de service opgeschort en is er geen gevaar op voortgezet crimineel handelen via eMates.

Zodra het onderzoek is afgerond besluit ik of en zo ja onder welke voorwaarden een elektronische berichtenservice mogelijk is. Dat kan eMates zijn, maar dat kan ook een ander(e) (vorm van) elektronisch berichtenverkeer zijn. Daarbij heb ik reeds aangegeven tijdens het debat op 2 juni 2022 dat ik voor de hoge risicogroep, gedetineerden in de EBI en Terroristen Afdeling TA, het gebruik van een elektronische berichtenservice niet meer toe sta.

Alleen op deze wijze kan ik tot een bestendig besluit komen waarbij ik alle factoren kan meewegen. Ik zal daar ook de motie bij betrekken in hoeverre artificial intelligence kan worden ingezet om sneller en efficiënter de bulk aan berichtenverkeer met gedetineerden te controleren op signalen van VCHD.³

Incidentele subsidie

De berichtenservice eMates is vanaf 28 maart 2022 opgeschort. Het bedrijf eMates is voor haar inkomsten voor een groot deel afhankelijk van de abonnementen die worden afgesloten om e-mails te versturen/ontvangen en van advertentie-inkomsten. Deze derving van inkomsten leidt in 2022 naar verwachting tot een negatief exploitatieresultaat. In afwachting van de uitkomsten van het ADR onderzoek en een te nemen besluit inzake het al dan niet continueren van een e-mailberichtenservice wordt een incidentele subsidie aangeboden om dit verwachte negatieve exploitatieresultaat over de periode 28 maart 2022 tot en met de dag dat er een beslissing is genomen te compenseren. Van de overheid mag verwacht worden – daar waar het een private onderneming de facto stillegt, stil te staan bij de financiële consequenties die dat heeft voor betrokkene. Disproportionele financiële gevolgen dienen te worden vermeden. Door het verstrekken van een incidentele subsidie kan eMates de infrastructuur in stand houden in afwachting van nadere besluitvorming. Hiermee worden disproportionele financiële gevolgen als gevolg van de opschorting vermeden. Voordat de bijdrage daadwerkelijk wordt verstrekt wordt een screening uitgevoerd op grond van de Wet Bibob.

Het gaat om een voorwaardelijke incidentele subsidie van € 536,– per dag aan omzetverlies. Ook wordt het bedrag vergoed dat is gemoeid met het terugbetalen van tegoeden van de familieleden die in deze periode geen gebruik meer kunnen maken van eMates. Daarbij gaat het om € 594,17.

Uw Kamer wordt geïnformeerd zodra er nieuwe ontwikkelingen zijn.

De Minister voor Rechtsbescherming, F.M. Weerwind

---

1 Kamerstuk 24 587, nrs. 835 en 836.

2 Kamerstuk 24 587, nr. 834.

3 Kamerstuk 24 587, nr. 840.