Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 2 december 2020
Op 2 juli 2020 heeft de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid verzocht om een
brief (Handelingen II 2019/20, nr. 91, item 94) over de aangenomen motie van de leden Van Toorenburg en Van Nispen over de aanbesteding
van de medische zorg in de penitentiaire inrichtingen (PI’s).1 Hierbij voldoe ik aan dit verzoek.
Deze motie verzoekt om een pas op de plaats te maken ten aanzien van de aanbesteding
van de medische zorg in de PI’s en met de directeuren van de PI’s in gesprek te gaan
over hoe de medische zorg het best kan worden ingericht, waarbij maatwerk mogelijk
wordt en de wensen van de vestigingsdirecteuren doorslaggevend.
In deze brief geef ik aan hoe ik invulling geef aan deze motie. Daarbij ga ik eerst
in op de manier waarop de aanbesteding van de medische zorg nu is geregeld. Vervolgens
zet ik uiteen tot welke inzichten het overleg met de vestigingsdirecteuren heeft geleid
en hoe de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) de procedure zodanig inricht dat deze
meer tegemoet komt aan de behoeften van de PI’s.
Aanbestedingsprocedure
Gedetineerden hebben als ieder ander recht op goede medische zorg. Daarom is het belangrijk
dat de medische zorg die in PI’s wordt aangeboden van goede kwaliteit is en dat de
levering van de zorg gegarandeerd is.
Aan de huisartsenzorg binnen de PI’s worden bijzondere eisen gesteld. Zo moet de huisartsenzorg
rond de klok en zeven dagen per week beschikbaar zijn en moet een huisarts bij spoed
snel ter plaatse kunnen zijn. De huisartsenzorg wordt om veiligheidsredenen binnen
de muren van de PI verleend. Het is daarom niet mogelijk die zorg aan slechts één
enkele huisarts toe te vertrouwen of voor deze zorg uit te wijken naar een dienstdoende
regionale huisartsenpost of een ziekenhuis in de buurt. Daarom wordt deze zorg ingekocht
bij zorgaanbieders die meerdere huisartsen onder contract hebben, zodat deze zorg
24 uur per dag en zeven dagen per week voor gedetineerden beschikbaar is. DJI is hierbij
sinds 2016 verplicht zich aan de Europese aanbestedingsregels te houden.
Als de PI ontevreden is over de kwaliteit van de geleverde dienstverlening door de
zorgaanbieder kunnen er binnen de huidige aanbestedingsprocedure stappen worden ondernomen.
In de eerste plaats kan de PI afspraken met de zorgaanbieder maken over het verbeteren
van de kwaliteit van de te leveren dienstverlening. Indien dit niet tot een bevredigende
situatie leidt, kunnen juridische procedures worden gevolgd. De zorgaanbieder kan
dan in gebreke worden gesteld, waarna om het opstellen en uitvoeren van een verbeterplan
kan worden verzocht. Indien desondanks gebreken blijven bestaan, kan dit uiteindelijk
resulteren in de ontbinding van het contract.
Uitkomsten overleg vestigingsdirecteuren
Op 28 oktober 2020 heeft een overleg over de inrichting van de medische zorg plaatsgevonden
met verschillende vestigingsdirecteuren. Uit dit overleg bleek dat zij behoefte hebben
aan een lokale aanbieder van huisartsenzorg die goed is ingebed in de lokale zorginfrastructuur.
Zo kunnen zij beter de continuïteit van zorg garanderen. Uit de praktijk blijkt echter
dat lokale zorgaanbieders niet altijd inschrijven op aanbestedingsprocedures. Dit
kan diverse oorzaken hebben. Kleinere aanbieders ervaren de huidige aanbestedingsprocedures
weleens als complex en tijdrovend. Interesse in de opdrachten binnen de gevangenissen
blijft echter ook nog eens uit als gevolg van de huidige druk op reguliere huisartsenzorg.
DJI maakt daarom de aanbestedingsprocedure voor de medische zorg toegankelijker om
een grotere diversiteit aan meedingende aanbieders te stimuleren. Dit gebeurt door
het vereenvoudigen van de aanbestedingsprocedure. Tevens zal DJI de PI’s begeleiden
om bestaande mogelijkheden tot maatwerk maximaal te benutten. Zo worden potentiële
zorgaanbieders beter in staat gesteld in te schrijven op een aanbestedingsprocedure.
Tot en met medio 2021 staan er geen nieuwe aanbestedingsprocedures voor de huisartsenzorg
in de PI’s op de planning. Deze tijd wordt gebruikt om de aanbestedingsprocedure langs
bovenstaande lijnen in te richten zodat deze meer recht doet aan de behoeften van
de vestigingsdirecteuren.
De Minister voor Rechtsbescherming,
S. Dekker