22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie

Nr. 1019 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 4 mei 2010

Overeenkomstig de bestaande afspraken heb ik de eer u hierbij 5 fiches aan te bieden die werden opgesteld door de werkgroep Beoordeling Nieuwe Commissievoorstellen (BNC):

• 1. Richtlijn ter voorkoming en bestrijding van mensenhandel en de bescherming van slachtoffers; (kamerstuk 22 112, nr. 1017)

• 2. Mededeling inzake de Europese rol Humanitaire voedselhulp; (kamerstuk 22 112, nr. 1018)

• 3. Verordening inzake aanpassing financieel reglement en statuut met betrekking tot de Europese Dienst voor het Externe Optreden;

• 4. Mededeling inzake de Europese rol in wereldwijde gezondheid; (kamerstuk 22 112, nr. 1020)

• 5. Mededeling inzake een EU-beleidskader voor steun aan ontwikkelingslanden bij de aanpak van voedselzekerheidsproblemen. (kamerstuk 22112, nr. 1021)

De minister van Buitenlandse Zaken,

M. J. M. Verhagen

Fiche: Verordening inzake Aanpassing Financieel Reglement en Statuut met betrekking tot de Europese Dienst voor het Externe Optreden (EDEO)

1. Algemene gegevens

• 1. Verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG, Euratom) nr. 1605/2002 van de Raad houdende het Financieel Reglement van toepassing op de algemene begroting van de Europese Gemeenschappen, voor wat betreft de Europese dienst voor extern optreden

• 2. Verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van het Statuut van de ambtenaren van de Europese Gemeenschappen alsmede de regeling welke van toepassing is op de andere personeelsleden van deze Gemeenschappen

Deze voorstellen moeten worden gezien in samenhang met het voorstel van de Hoge Vertegenwoordiger van de EU voor buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid voor een Europese Dienst voor het Externe Optreden, waarover uw kamer op 19 april jl. is geïnformeerd.

Datum Commissiedocument:

• 1. 24 maart 2010

• 2. Nog niet officieel verschenen

Nr. Commissiedocument:

• 1. COM(2010) 85 definitief

• 2. nvt.

Prelex:

http://ec.europa.eu/prelex/detail_dossier_real.cfm?CL=en&DosId=199144

Nr. Impact-assessment Commissie en Opinie Impact-assessment Board

NVT

Behandelingstraject Raad

• 1. Het Financieel Reglement wordt besproken in het Begrotingscomité. Het besluit hierover zal moeten worden genomen voordat de EDEO van start kan gaan. Het is nog niet duidelijk welke Raad het besluit zal nemen en wanneer dit zal plaatsvinden;

• 2. Het Statuut wordt besproken in Antici en Coreper. Net als bij het FR zal een besluit hierover moeten woorden genomen voordat de EDEO van start kan gaan. Het is niet duidelijk welke Raad het besluit zal nemen en wanneer dit zal plaatsvinden.

Eerstverantwoordelijk ministerie

BZ in nauwe samenwerking met BZK

Rechtsbasis, stemwijze Raad, rol Europees Parlement en comitologie

• a) Rechtsbasis

  • 1. art. 322 VWEU

  • 2. art. 336 VWEU

• b) Stemwijze Raad en rol Europees Parlement

  • 1. gewone wetgevingsprocedure: gekwalificeerde meerderheid in de Raad, medebeslissing EP

  • 2. gewone wetgevingsprocedure: gekwalificeerde meerderheid in de Raad, medebeslissing EP

• c) Comitologie

  N.v.t.

2. Samenvatting BNC-fiche

Inhoud voorstel

• 1. Voor de Europese Dienst voor het Externe Optreden zijn wijzigingen noodzakelijk in het Financieel Reglement. Met de voorgestelde wijzigingen wordt geregeld dat de EDEO een instelling wordt in de zin van artikel 1 van het Financieel Reglement. Tevens wordt geregeld dat Commissiebudgetten door de EDEO kunnen worden uitgegeven.

• 2. Ook zijn voor de EDEO wijzigingen nodig in het Statuut. In afwijking van het Statuut moeten diplomaten van de lidstaten als agent temporaire kunnen gaan werken bij de EDEO en dan dezelfde rechten en plichten als andere medewerkers hebben.

Bevoegdheidsvaststelling en subsidiariteits- en proportionaliteitsoordeel

De voorstellen tot aanpassing van het Statuut en het Financieel Reglement zijn gebaseerd op de artikelen 322 en 336 VWEU. De onderhavige voorstellen zijn noodzakelijk voor het functioneren van de EDEO. Proportionaliteit is positief, omdat alleen datgene wordt gewijzigd, wat voor de EDEO noodzakelijk is.

Risico’s/implicaties/kansen

Geen

Nederlandse positie en eventuele acties

Nederland is positief over de voorstellen omdat zij de EDEO in staat zullen stellen van start te gaan. Deze wijzigingen zijn noodzakelijk voor het goed laten functioneren van deze Europese diplomatieke dienst. Nederland acht een zeker evenwicht in de bezetting vanuit Commissie, Raadsecretariaat en lidstaten gewenst om een zo breed mogelijk draagvlak te verkrijgen voor het functioneren van deze dienst. Daarom wil Nederland onder meer dat de lidstaten de verzekering krijgen dat, als de EDEO eenmaal volledig operationeel is, de lidstaten blijvend minimaal een derde van het aantal functies bekleden (zoals in de richtsnoeren van de ER van oktober 2009 werd bepaald).

3. Samenvatting voorstel

Inhoud voorstel

Voor de Europese Dienst voor het Externe Optreden (EDEO) is het noodzakelijk dat het Statuut en het Financieel Regelement worden aangepast. Daarbij is ervoor gekozen alleen die aanpassingen voor te stellen die minimaal nodig zijn om de EDEO van start te kunnen laten gaan.

• 1. De wijzigingen in het Financieel Reglement regelen dat de EDEO een instelling wordt in de zin van artikel 1 van het Financieel Reglement. Hierdoor krijgt het budgettaire autonomie, dwz een eigen begrotingsafdeling in de EU-begroting. De EDEO zal zijn eigen administratieve uitgaven uitvoeren en het Europees parlement zal hiervoor kwijting verlenen. Daarnaast worden met het voorstel de huidige Commissiedelegaties onder de EDEO gebracht en wordt geregeld dat de EDEO in het financiële beleidskader van de Commissie wordt gebracht voor die gevallen waarbij de EDEO betrokken is bij de uitgave van Commissiefondsen. Om dit te bereiken wordt voorgesteld dat de verantwoordelijke directeuren-generaal van de Commissie aan de hoofden van de delegaties gesubdelegeerde uitvoeringsbevoegdheden toekennen.

• 2. Ook het Personeelsstatuut en het CEOS (Conditions of Employment of Other Servants of those Communities) moeten worden aangepast. Daarbij moet vooral worden geregeld dat de drie constituerende delen van de EDEO (Commissie, Raadssecretariaat en lidstaten) volledig gelijkwaardig worden behandeld. Dit is onder meer van belang bij het aannemen van personeel, omdat in het huidige Statuut interne kandidaten en kandidaten uit andere instellingen voorrang hebben. Diplomaten uit de lidstaten zullen in de EDEO worden opgenomen als een aparte categorie agent temporaire.

Impact assessment Commissie

NVT

4. Bevoegdheidsvaststelling en subsidiariteits- en proportionaliteitsoordeel

• a) Bevoegdheid:

  Artt. 322 en 336 VWEU. Dit is in de ogen van Nederland de juiste rechtsbasis.

• b) Functionele toets:

  • Subsidiariteit: nvt.

  • Proportionaliteit: positief

  • Onderbouwing: in het voorstel wordt datgene gewijzigd wat minimaal nodig is voor het functioneren van de EDEO. Voor de financiering van de EDEO is het noodzakelijk dat zij een instelling wordt in de zin van het Financieel Reglement. Tevens dient in de regelingen voor de ambtenaren van de EU rekening te worden gehouden met de bijzondere samenstelling van het personeel van de EDEO. Dit kan niet op andere wijze geregeld worden.

• c) Nederlands oordeel: de wijzigingen zijn noodzakelijk voor het functioneren van de EDEO

5. Implicaties financieel

• a) Consequenties EG-begroting

  Er zijn nauwelijks financiële consequenties (het voorstel spreekt van een jaarlijkse besparing van 189.000 en een extra uitgave van 130.000)

• b) Financiële consequenties (incl. personele) voor rijksoverheid en/of decentrale overheden

  Geen, het betreft wijziging van regels. De eventuele personele gevolgen voor de rijksoverheid (detachering van ambtenaren) vloeien voort uit het te nemen Edeo besluit.

• c) Financiële consequenties (incl. personele) voor bedrijfsleven en burger

  Geen

• d) Administratieve lasten voor rijksoverheid, decentrale overheden

  Geen

• e) Administratieve lasten voor bedrijfsleven en burger

  Geen

6. Implicaties juridisch

• a) Consequenties voor nationale en decentrale regelgeving en/of sanctionering beleid

  Nvt

• b) Voorgestelde implementatietermijn (bij richtlijnen en kaderbesluiten), dan wel voorgestelde datum inwerkingtreding (bij verordeningen en beschikkingen) met commentaar t.a.v. Haalbaarheid

  Nvt

• c) Wenselijkheid evaluatie-/horizonbepaling

  Nvt

7. Implicaties voor uitvoering en handhaving

• a) Uitvoerbaarheid

  Geen

• b) Handhaafbaarheid

  Geen

8. Implicaties voor ontwikkelingslanden

Geen

9. Nederlandse positie

Op 19 april j.l. heeft het kabinet aan het parlement een kabinetsreactie gestuurd over het EDEO besluit. Nederland heeft waardering voor het conceptbesluit dat de HV heeft gepresenteerd, omdat het voorstel dicht bij de richtsnoeren van de Europese Raad van oktober jl. is gebleven. Niettemin zal, voordat Nederland met het besluit kan instemmen, duidelijkheid moeten bestaan over enkele essentiële aspecten, zoals de financiering en de personele invulling van de topstructuur van de EDEO.

Om de EDEO te laten functioneren, is de aanpassing van het personeelsstatuut en het financieel reglement nodig. Nederland kan de wijzigingsvoorstellen van het Statuut en het Financieel Reglement op hoofdlijnen steunen. Wel zal de verzekering moeten worden gegeven dat door lidstaten te detacheren diplomaten, wanneer de EDEO eenmaal volledig operationeel is, blijvend een derde van het aantal functies zullen bekleden. Deze wens is ook neergelegd in de richtsnoeren van de Europese Raad van 29 en 30 oktober 2009. Dit moet goed in het Statuut worden verwoord of zodanig in de wijzigingsverordening worden opgeschreven, dat er geen twijfels ontstaan over de juridische houdbaarheid.

Voor het Financieel Reglement geldt dat de zeggenschap van de Hoge Vertegenwoordiger over het GBVB-budget goed zal moeten worden geregeld. De discussie hierover loopt parallel met de discussie over het EDEO-besluit. Nederland gaat er daarbij vanuit dat er voor wat betreft de voorgestelde wijzigingen van het Financieel Reglement geen veranderingen zullen optreden in het Athena mechanisme (financiering militaire EU-missies door lidstaten).