21 501-32 Landbouw- en Visserijraad

29 675 Zee- en kustvisserij

Nr. 1559 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 6 juli 2023

De visserijsector staat voor grote uitdagingen. Niet alleen vanwege de gevolgen van de Brexit en de hoge brandstofprijzen, maar ook omdat de visserij een transitie moet doormaken. De visserij verbruikt nu nog teveel brandstof om te kunnen voldoen aan de duurzaamheidseisen van de toekomst, maar ook teveel om een positief bedrijfsresultaat te realiseren. Visserij hoort bij Nederland, ik vind het daarom belangrijk om de sector te ondersteunen bij het verminderen van het brandstofverbruik en het verhogen van de energie-efficiëntie. Dat doe ik met de openstelling c.q. ophoging van een tweetal subsidiemodules. Het betreft de ophoging van de subsidiemodule Ondersteuning tijdelijk stopzetten van visserijactiviteiten (hierna: stilligregeling), over deze subsidiemodule heb ik de Kamer reeds eerder geïnformeerd (Kamerstukken 21 501-32 en 29 675, nr. 1521). Daarnaast stel ik de subsidiemodule open voor de verbetering van de energie-efficiëntie van vissersvaartuigen (hierna: energie-efficiëntie regeling). Hiermee kan de visserij de benodigde stappen zetten om verder te verduurzamen.

Met de blijvende vissers zou ik graag de weg zoeken naar een duurzame visserij voor de toekomst. De energie-efficientie regeling is de eerste stap op deze weg. Hierna zullen er nog meer regelingen volgen, want we zullen niet alleen zuiniger moeten vissen, maar ook anders. Hiervoor is innovatie nodig, daarom zal ik in het voorjaar van 2024 hiertoe ook innovatieregelingen openstellen. Daarnaast maak ik gebruik van de onderuitputting op de andere visserij BAR-regelingen om het plafond van de stilligregeling te verhogen.

Openstelling energie-efficiëntie regeling

De energie-efficiëntie regeling is bedoeld om eigenaren van vissersvaartuigen te ondersteunen in de verdere verduurzaming van hun vissersschip. De doelgroep van deze regeling zijn de vaartuigen die deel uit maken van het MFL1 en MFL2 segment, met name de kotters en garnalenkotters. Zij verbruiken veel brandstof, wat zowel vanuit een duurzaamheids- als een bedrijfsmatig oogpunt onwenselijk is. Met deze regeling kunnen ze een aanvraag indienen voor de investering in bijvoorbeeld een grotere schroef, een straalbuis, omschakeling naar een andere visserij die minder brandstof verbruikt en de installatie van een brandstofmeter. Allemaal maatregelen die leiden tot de verhoging van de energie-efficiëntie en daarmee tot brandstofbesparing.

Daarnaast kan er ook geïnvesteerd worden in een SCR-katalysator om de stikstofuitstoot te verminderen. De garnalenkotters zijn hiervan uitgesloten, zij kunnen op dit moment al gebruik maken van de hiervoor opengestelde EMFAF-subsidiemodule (Kamerstuk 21 501-32, nr. 1553).

Voor de energie-efficiëntie regeling is een budget beschikbaar van € 20 miljoen. Hierbij kan er maximaal € 1.250.000 aan subsidie per aanvrager worden ontvangen. Hierbij geldt een cofinancieringspercentage van 50%. Het vaartuig waarvoor steun is aangevraagd moet in de twee jaar voorafgaand aan de aanvraag minimaal 60 dagen per jaar visserijactiviteiten hebben verricht om in aanmerking te komen voor deze regeling.

De regeling biedt ruimte voor de aanvrager, binnen de staatssteunkaders, om zelf te bepalen welke maatregelen er getroffen moeten worden ten behoeve van de verhoging van de energie efficiëntie. Elke situatie en elk vaartuig is immers anders. De regeling zal worden opengesteld van 23 augustus 2023 tot en met 21 november en de aanvragen worden afgehandeld op volgorde van binnenkomst.

Ophoging stilligregeling

Van 13 april tot en met 30 juni stond de stilligregeling open. Met deze subsidieregeling wordt eigenaren van vissersvaartuigen die worden geraakt door de Brexit de gelegenheid geboden zich aan te passen aan de structurele afname van vismogelijkheden. Dit gebeurt door een subsidie voor het stilliggen van vissersvaartuigen. Een aantal dagen na de openstelling van deze regeling was deze reeds overtekend. Met de visserijsector is besproken dat er financieel ruimte zal worden gezocht om, indien het budget wordt overschreden, alle aanvragen te kunnen behandelen. Hier geef ik met deze ophoging gehoor aan.

Met de middelen die vanwege onderuitputting overblijven uit de andere twee modules van de Tijdelijke subsidieregeling vermindering gevolgen Brexit voor de visserij, namelijk de liquiditeitsregeling en saneringsregeling, kan het subsidieplafond van de stilligregeling worden opgehoogd.

Het budget van de stilligregeling zal met twintig procent worden opgehoogd. Dit betekent dat het initiële budget van € 33.000.000 met € 6.600.000 wordt verhoogd tot een totaalbedrag van € 39.600.000. Twintig procent is de maximale ophoging die kan worden doorgevoerd zonder dat het wordt gezien als een wijziging van bestaande steun. Dit houdt in dat een verhoging van het subsidieplafond met maximaal twintig procent mag worden doorgevoerd zonder dat de Europese Commissie hierover hoeft te beslissen.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, P. Adema