21 501-31 Raad voor de Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken

Nr. 412 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Vastgesteld 13 juli 2016

De vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft een aantal vragen en opmerkingen voorgelegd aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de brief van 1 juli 2016 over de Geannoteerde Agenda Informele Raad Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken van 14-15 juli 2016 te Bratislava (Kamerstuk 21 501-31, nr. 411), over de brief van 29 juni 2016 over het Verslag Raad Werkgelegenheid en Sociaal Beleid 16 juni 2016 te Luxemburg (Kamerstuk 21 501-31, nr. 410), over de brief van 3 juni 2016 over het Fiche: Richtlijnvoorstel omzetting sociale partnersovereenkomst implementatie ILO Verdrag nr. 188 betreffende werk in de visserijsector (Kamerstuk 22 112, nr. 2149), over de brief van 27 mei over de kabinetsappreciatie en kabinetsreactie op consultatie Europese pijler van sociale rechten (Kamerstuk 22 112, nr. 2141) en over de brief van 24 juni 2016 over het Fiche: Voorstel wijziging richtlijn Carcinogene en Mutagene stoffen (kamerstuk 22 112, nr. 2159).

De vragen en opmerkingen zijn op 6 juli 2016 aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voorgelegd. Bij brief van 13 juli 2016 zijn de vragen beantwoord.

De voorzitter van de commissie, Van der Burg

De griffier van de commissie, Post

Inhoudsopgave		blz.
I	Vragen en opmerkingen vanuit de fracties	2
	Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie	2
	Vragen en opmerkingen van de leden van de PvdA-fractie	3
II	Antwoord/Reactie van de Minister	3

I Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

De leden van de VVD fractie danken de Minister voor de toegestuurde agenda, verslag en overige stukken. Wat de leden echter missen is de eerste voortgangsrapportage over de herziening van de Detacheringsrichtlijn. De leden willen de Minister herinneren aan de afspraken die met de Kamer zijn gemaakt naar aanleiding van het parlementair behandelvoorbehoud. Eén daarvan is dat de Minister de Kamer periodiek over de onderhandelingen informeert, in ieder geval in aanvulling op de geannoteerde agenda van de formele en informele Raad Werkgelegenheid en Sociaal Beleid (Raad WSB). De leden van de VVD fractie verzoeken de Minister deze voortgangsrapportage tezamen met het verslag van dit schriftelijk overleg alsnog toe te sturen, zoals afgesproken.

In het verslag van de Raad WSB van 16 juni jl. staat aangegeven dat er gesprekken plaatsvinden tussen de Commissie en de parlementen die de gele kaart hebben getrokken. Voldoende aanleiding om de Kamer over de voortgang van deze gesprekken actief te informeren, zoals afgesproken. De leden van de VVD-fractie hebben de volgende vragen en opmerkingen over de herziening van de detacheringsrichtlijn naar aanleiding van het verslag Raad WSB. Het verzoek is deze in de voortgangsrapportage te beantwoorden.

Wat is de stand van zaken ten aanzien van de analyse van de subsidiariteitsargumenten door de Commissie van de 11 nationale parlementen die de gele kaart hebben getrokken tegen de herziening van de detacheringsrichtlijn? Wat is de inzet van het gesprek van Commissaris Thyssen met de parlementariërs van de lidstaten die tegen de herziening zijn op 12 juli bij de COSAC? Zal Commissaris Thyssen op de Informele Raad op 14-15 juli aanstaande een terugkoppeling geven van het gesprek met de parlementariërs en dan aangeven of zij het voorstel intrekt, aanpast of handhaaft? Zo ja, wil de Minister de Kamer hierover informeren? Zo nee, wil de Minister de Kamer informeren zodra hij informatie heeft over de voortgang van deze gesprekken?

De Commissie heeft het Slowaaks voorzitterschap opgeroepen het voorstel met prioriteit te behandelen. Slowakije is één van de landen die de gele kaart hebben getrokken. Het voorstel staat echter niet geagendeerd voor de Informele Raad van 14–15 juli. Wat betekent dit volgens de Minister? Gaat Slowakije het voorstel behandelen tijdens haar voorzitterschap?

Geannoteerde agenda Informele Raad WSB 14–15 juli

De agenda gaat over de uitdagingen gepaard gaande met technologische ontwikkelingen op de sociale zekerheid. Mevrouw Lucas, lid van de VVD fractie heeft op 28 april jl. de Robotiseringsagenda uitgebracht, met een aantal concrete voorstellen om in te spelen op deze technologische ontwikkelingen. De agenda besteedt wederom de meeste aandacht aan de negatieve gevolgen van technologische ontwikkelingen. Zijn er voorstellen uit de Robotiseringsagenda van de VVD-fractie die de Minister aan zijn collega’s in de Raad zal aanbevelen om zo ook de kansen van robotisering te benadrukken?

Vragen en opmerkingen van de leden van de PvdA-fractie

De leden van de PvdA-fractie hebben met belangstelling kennis genomen van de geannoteerde agenda voor de Informele Raad WSB en de verschillende EU-fiches. Zij hebben hierover enkele vragen en opmerkingen. Bij de vorige Raad WSB is gesproken over de herziening van de detacheringsrichtlijn. De Commissie heeft het Slowaakse voorzitterschap opgeroepen met prioriteit te behandelen. In hoeverre lijkt het Slowaakse voorzitterschap hier gevolg aan te geven? Hoe staat de regering overigens tegenover het Franse voorstel om de detacheringsrichtlijn niet meer toe te passen? Behoort deze optie tot de mogelijkheden voor nationale maatregelen om uitbuiting, verdringing en oneerlijke concurrentie tegen te gaan die het kabinet momenteel onderzoekt?

Fiche: Voorstel wijziging richtlijn Carcinogene en Mutagene stoffen

De Europese Commissie is eindelijk gekomen met een voorstel ter wijziging van de richtlijn Carcinogene en Mutagene stoffen. Samen met de regering hebben de leden van de PvdA-fractie hier lange tijd op aangedrongen. De leden van de PvdA-fractie delen de mening van de regering dat verdere uitbreiding van het aantal stoffen met grenswaarden in de Europese Unie wenselijk is. Van de werkgerelateerde sterfgevallen in de Europese Unie komt 53% door kanker. Dit is een schrikbarend hoog percentage. Deelt de regering deze mening? Is uitbreiding van het aantal stoffen met grenswaarden voldoende om dit percentage substantieel omlaag te krijgen of is er meer actie nodig? Welke precieze wensen heeft de regering wat betreft de tweede uitbreidingsset? In hoeverre ligt het in de lijn der verwachting dat deze wensen gerealiseerd zullen worden? Waarom is er veel steun onder de lidstaten voor uitbreiding van het aantal grenswaarden maar is de Europese Commissie tot nu toe terughoudend?

II Antwoord/Reactie van de Minister

De leden van de fracties van de VVD en PvdA hebben vragen gesteld over de Detacheringsrichtlijn, robotisering en de Carcinogenenrichtlijn. Hieronder wordt ingegaan op de individuele vragen per thema.

Detacheringsrichtlijn

De leden van de VVD merken op dat er geen voortgangsrapportage bij de Geannoteerde Agenda van de Informele Raad WSBVC is toegevoegd. De leden vragen naar de stand van zaken ten aanzien van de analyse van de subsidiariteitsargumenten door de Commissie van de 11 nationale parlementen die de gele kaart hebben getrokken tegen de herziening van de detacheringsrichtlijn? Wat is de inzet van het gesprek van Commissaris Thyssen met de parlementariërs van de lidstaten die tegen de herziening zijn op 12 juli bij de COSAC? Zal Commissaris Thyssen op de Informele Raad op 14–15 juli aanstaande een terugkoppeling geven van het gesprek met de parlementariërs en dan aangeven of zij het voorstel intrekt, aanpast of handhaaft? Zo ja, wilt u de Kamer hierover informeren? Zo nee, wilt u De Kamer informeren zodra u informatie heeft over de voortgang van deze gesprekken? Daarnaast merkt de VVD op dat Slowakije is één van de landen is die de gele kaart heeft getrokken. Het voorstel staat echter niet geagendeerd voor de Informele Raad van 14–15 juli. Wat betekent dit volgens de Minister? Gaat Slowakije het voorstel behandelen tijdens haar voorzitterschap?

De leden van de PvdA-fractie hebben met belangstelling kennis genomen van de geannoteerde agenda voor de Informele Raad WSB en de verschillende EU-fiches. Zij hebben hierover enkele vragen en opmerkingen. Bij de vorige Raad WSB is gesproken over de herziening van de detacheringsrichtlijn. De Commissie heeft het Slowaakse voorzitterschap opgeroepen met prioriteit te behandelen. In hoeverre lijkt het Slowaakse voorzitterschap hier gevolg aan te geven? Hoe staat de regering overigens tegenover het Franse voorstel om de detacheringsrichtlijn niet meer toe te passen? Behoort deze optie tot de mogelijkheden voor nationale maatregelen om uitbuiting, verdringing en oneerlijke concurrentie tegen te gaan die het kabinet momenteel onderzoekt?

Antwoord

Wat betreft de Detacheringsrichtlijn kan ik u melden dat de laatste stand van zaken over de voortgang van de onderhandelingen middels het verslag van de Raad WBSVC van 16 juni aan uw Kamer is gerapporteerd. Zoals ik u eerder heb gemeld, is de Europese Commissie zich aan het beraden of het voorstel tot wijziging van de detacheringsrichtlijn wordt gehandhaafd, gewijzigd of ingetrokken. De inzet van Commissaris Thyssen, voor het gesprek met de parlementariërs van de lidstaten die tegen de herziening zijn bij de COSAC op 12 juli, is mij niet bekend. Dit is een gesprek tussen nationale parlementariërs en de Eurocommissaris.

Zoals u weet, betreft de vergadering in Bratislava een Informele bijeenkomst van ministers van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Dit betekent dat het voorzitterschap zelf invulling aan het programma van de bijeenkomst geeft. Het Slowaakse voorzitterschap heeft er niet voor gekozen om het voorstel voor wijziging van Detacheringsrichtlijn onderdeel van het programma te maken. Mogelijk zal Commissaris Thyssen wel een en ander over de stand van zaken van dit voorstel zeggen. Is dit het geval, dan zal ik uw kamer hierover informeren via het verslag van deze bijeenkomst. Daarnaast zal ik, zo gauw ik informatie van Commissaris Thyssen ontvang of zij het voorstel handhaaft, wijzigt of intrekt, uw Kamer informeren. Het Slowaaks voorzitterschap heeft aangegeven als honest broker op te treden en het voorstel- als dit gehandhaafd of gewijzigd wordt- te zullen gaan behandelen in de raadswerkgroepen.

Het kabinet is voorstander van gelijke behandeling van de gedetacheerde werknemer en zijn Nederlandse collega en dus voor een wijziging van de detacheringsrichtlijn. Ik steun daarom de Franse premier Valls in zijn pleidooi voor een snelle wijziging van deze richtlijn. Tegelijkertijd hebben elf parlementen een gele kaart getrokken tegen het wijzigingsvoorstel. Het is nu aan de Commissie om te bepalen of het voorstel tot wijzing wordt gehandhaafd, gewijzigd of ingetrokken. Hierover beslist de Commissie hopelijk snel. Het buiten toepassing verklaren van de detacheringsrichtlijn lijkt mij niet verstandig. Een dergelijke maatregel zou slechts symboolwaarde hebben, omdat deze door zijn strijdigheid met het Europese recht elke effectiviteit missen.

Robotisering

De leden van de VVD constateren dat de agenda van de Informele Raad gaat over de uitdagingen gepaard gaande met technologische ontwikkelingen op de sociale zekerheid. Mevrouw Lucas van de VVD fractie heeft op 28 april jl. de Robotiseringsagenda uitgebracht, met een aantal concrete voorstellen om in te spelen op deze technologische ontwikkelingen. De agenda besteedt naar de mening van de VVD wederom de meeste aandacht aan de negatieve gevolgen van technologische ontwikkelingen. De leden van de VVD informeren of er voorstellen zijn uit de Robotiseringsagenda van de VVD die ik aan mijn collega’s in de Raad zal aanbevelen om zo ook de kansen van robotisering te benadrukken?

Antwoord

Ik vind het zaak om naast de kansen ook oog te hebben voor de risico’s van trends als robotisering. Dit om juist te borgen dat risico’s zich zo minimaal mogelijk voordoen en kansen gepakt kunnen worden. De suggesties van de VVD om werknemers beter toe te rusten doormiddel van een APK voor werknemers, te experimenteren met innovatieve manieren om werknemers van werk naar werk te begeleiden en onderzoek te doen naar een nationaal scholingsfonds en scholingsvouchers vind ik sympathiek en sluiten aan op beleid dat reeds is ingezet.¹ Ik zal deze voorbeelden meenemen in mijn inbreng in de Raad.

Carcinogenenrichtlijn

De leden van de PvdA fractie zijn blij dat de Commissie een voorstel ter wijziging van de richtlijn Carcinogene en Mutagene stoffen heeft uitgebracht. Van de werkgerelateerde sterfgevallen in de Europese Unie komt 53% door kanker. Dit is voor de PvdA een schrikbarend hoog percentage en vraagt of de regering deze mening deelt? Is uitbreiding van het aantal stoffen met grenswaarden voldoende om dit percentage substantieel omlaag te krijgen of is er meer actie nodig? Welke precieze wensen heeft de regering wat betreft de tweede uitbreidingsset? In hoeverre ligt het in de lijn der verwachting dat deze wensen gerealiseerd zullen worden? Waarom is er veel steun onder de lidstaten voor uitbreiding van het aantal grenswaarden maar is de Europese Commissie tot nu toe terughoudend?

Antwoord

Ik deel de mening van de leden van de PvdA dat het percentage werkgerelateerde sterfgevallen door kanker schrikbarend hoog is. De bescherming van werknemers aan de blootstelling van carcinogene en mutagene stoffen moet dan ook verbeterd worden binnen de Europese Unie. Ik zet mij daarom al jaren op Europees niveau in voor een substantiële uitbreiding van het aantal stoffen met grenswaarden in de Europese richtlijn carcinogene en mutagene stoffen. Het voorstel dat de Commissie eerder dit jaar uitbracht is een begin van deze noodzakelijke uitbreiding, maar is nog niet voldoende. Ik ben dan ook blij dat de Commissie een tweede uitbreidingsset van stoffen met grenswaarden heeft aangekondigd voor dit najaar. Het is op dit moment nog niet duidelijk welke stoffen onder de nieuwe uitbreidingsset zullen vallen. Wat mij betreft wordt minimaal het advies van het Europese raadgevend comité veilig en gezond werken, over welke stoffen toegevoegd moeten worden, overgenomen.

Verder is duidelijk dat de Commissie, lidstaten, werkgevers-, en werknemersorganisaties in Europa positief tegenover dit onderwerp staan. Daarom is op initiatief van het Nederlands voorzitterschap op 25 mei jl. en marge van de Europese conferentie over preventie van werken met carcinogene stoffen gelanceerd de «Roadmap Amsterdam 2016-Vienna 2019». Ondermeer de Commissie, diverse lidstaten en sociale partners hebben zich al vrijwillig aangesloten bij de roadmap. Doel van de roadmap is het uitwisselen van goede praktijken en het bevorderen van kennis rond carcinogene stoffen. Door dit initiatief blijft er de komende jaren aandacht voor de preventie tegen de blootstelling van kankerverwekkende stoffen.

---

1 De introductie van een 2^e loopbaangesprek is deel van het Actieplan Werkloosheid onder vijftigplussers, Kamerstuk 29 544, nr. 724. Scholingsvouchers, pilots om de regionale samenwerking te verbeteren en de SER-pilots maken deel uit van de Doorstart naar nieuw werk, Kamerstuk 33 566, nr. 86, en dienen om te experimenteren met innovatieve manieren om werknemers van werk naar werk te begeleiden. Daarnaast wordt op dit moment een onderzoek uitgevoerd naar het nut en de mogelijkheden van nationaal scholingsfonds en een scholingspremie (Kamerstuk 30 012, nr. 70).