21 501-28 Defensieraad

Nr. 183 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 januari 2019

Inleiding

Met deze brief maak ik kenbaar dat het Coordinated Annual Review on Defence (CARD) Trial Run Report en het Capability Development Plan (CDP) 2018 aan uw Kamer beschikbaar zijn gesteld ter vertrouwelijke inzage¹. Hiermee voldoe ik aan de verzoeken van de vaste kamer commissie voor Defensie van 16 oktober jl. tijdens een technische briefing en 15 november jl. (Kamerstuk 21 501-28, nr. 182). De reden dat de stukken uw Kamer op deze wijze toekomen, is dat beide stukken vertrouwelijke nationale informatie van andere EU-lidstaten bevatten die Nederland niet publiekelijk bekend mag maken.

Graag maak ik van deze gelegenheid gebruik om beide documenten, die de basisstukken vormen voor defensiesamenwerking in EU-kader, nader toe te lichten.

Europese defensiesamenwerking

De EU Global Strategy en het EU Security and Defence Implementation Plan, beide uit 2016, legden de basis voor een intensivering van het Gemeenschappelijk Veiligheids- en Defensiebeleid (GVDB). Een cruciaal onderdeel van deze intensivering is een versterkte Europese inzet op het gezamenlijk ontwikkelen van capaciteiten met nieuwe instrumenten zoals de Permanent gestructureerde samenwerking (PESCO) en het Europees Defensiefonds (EDF). Nederland steunt deze inzet en ziet in het kader van verdere intensivering van de samenwerking op het gebied van het GVDB graag nog meer coördinatie in de planning rondom capaciteitsontwikkeling, meer gezamenlijk onderzoek, gezamenlijke capaciteitsontwikkeling en een gelijker speelveld voor de defensie-industrie, meer interoperabiliteit tussen Europese krijgsmachten en snellere verplaatsingsmogelijkheden door Europa (militaire mobiliteit). Dit moet leiden tot concrete resultaten in Europese defensiesamenwerking.

Het Coordinated Annual Review on Defence (CARD) Trial Run Report en het Capability Development Plan (CDP) zijn belangrijke basisdocumenten die richting geven aan deze Europese capaciteitsontwikkeling en samenwerking.

Coordinated Annual Review on Defence (CARD)

De Raad besloot op 14 november 2016 tot uitvoeren van een jaarlijkse, gecoördineerde beschouwing van defensieplanningscycli (CARD). In 2017 en 2018 is door het Europees Defensieagentschap (EDA), in samenwerking met het EU Militair Comité en de EU Militaire Staf, een eerste analyse uitgevoerd wat heeft geleid tot het nu aan uw Kamer aangeboden Trial Run Report. Als onderdeel hiervan hebben in alle landen, waaronder in Nederland, overleggen met het EDA plaatsgevonden. Het rapport is op 20 november 2018 tijdens de EDA Steering Board aangeboden aan de Ministers van Defensie.

Het CARD Trial Run Report geeft aan waar de verschillende EU lidstaten in hun defensieplanning op inzetten, toont voortgang in Europese defensiesamenwerking en identificeert samenwerkingsmogelijkheden voor de toekomst. CARD is daarmee een handvat om prioriteitsbepaling en capaciteitsontwikkeling in de EU beter te stroomlijnen. Door middel van de analyse van de defensie planningscycli van alle EU lidstaten wil het EDA in kaart brengen hoe het capaciteitenlandschap van de EU eruitziet. Zo krijgt Nederland inzicht in samenwerkingskansen en in de strategische keuzes van haar Europese partners, zowel op het gebied van research & development, research & technology als op het terrein van capaciteitsontwikkeling.

Het rapport bevat op hoofdlijnen informatie van alle EU-lidstaten. Lidstaten bepalen zelf welke informatie zij voor de evaluatie beschikbaar stellen en hoe er nationaal wordt omgegaan met de aanbevelingen uit het rapport.

Capability Development Plan (CDP)

Op 15 november 2016 heeft de EDA Steering Board de opdracht gegeven om de Europese prioriteiten op het gebied van capaciteitsontwikkeling, die voor de laatste keer in 2014 zijn vastgesteld, te herzien. Het herziene CDP is in juni 2018 aangeboden aan de EDA Steering Board. De lidstaten, het EU Militair Comité, de EU Militaire Staf en andere relevante stakeholders zijn nauw betrokken geweest bij deze herziening.

Het CDP geeft de Europese prioriteiten op het gebied van capaciteitsontwikkeling op de korte en lange termijn weer. Het CDP is gebaseerd op een analyse van de huidige Europese tekortkomingen, de defensieplannen van de lidstaten, de mogelijke toekomstige ontwikkelingen waar de EU het hoofd aan moet bieden en operationele input vanuit het EU Militair Comité. Voor de analyse van de capaciteitstekorten wordt gebruik gemaakt van de database die een land voor het NATO Defence Planning Process (NDPP) opstelt. Op basis van de gegevens uit deze database wordt een lijst van geprioriteerde samenwerkingsgebieden vastgesteld, die zich enerzijds richt op het oplossen van onderkende kritische capaciteitstekorten, en anderzijds op kansen voor samenwerking.

Het belangrijkste verschil tussen het NDPP en het CDP is dat de laatste primair Europese prioriteitsbepaling en defensiesamenwerking dient te bevorderen. De doelstellingen in het NDPP dienen om het ambitieniveau van het bondgenootschap te kunnen vervullen.

Appreciatie

Nederland acht de CARD-exercitie van groot belang omdat CARD samenwerkingsmogelijkheden identificeert wat op termijn kan leiden tot meer intensieve gezamenlijke capaciteitsontwikkeling en samenwerking, gericht op prioriteiten en tekortkomingen, in het kader van PESCO en het Europees Defensie Fonds (EDF). Nederland ziet in dat kader uit naar de eerste volledige CARD-cyclus waarvan het rapport in november 2020 wordt verwacht. Voorts ziet Nederland het CDP, evenals het NDPP, als het richtinggevend fundament voor de huidige en toekomstige Europese capaciteitsontwikkeling.

CARD en het CDP geven evenals het NDPP richting aan de Nederlandse defensieplannen. Het uitgangspunt bij investeringen die Nederland doet in relatie tot de genoemde analyses is dat iedere euro die Nederland hieraan besteedt, zowel ten goede komt aan de EU als de NAVO. Het uitgangspunt voor wat betreft de ontwikkeling en inzet van capaciteiten is dat datgene dat wordt ontwikkeld in EU-verband ook in NAVO-verband kan worden ingezet, en vice versa.

Voorts is de Nederlandse inzet dat zowel de CARD als het CDP in de toekomst in toenemende mate richting zouden moeten geven aan capaciteitsontwikkeling in het kader van PESCO en het EDF en daarmee aan de totstandkoming van nieuwe PESCO- en EDF-projecten.

Cybergezant

Ik wil u, in reactie op het verzoek van de vaste kamercommissie Defensie van 15 november jl. betreffende het onder de aandacht brengen van het voorstel voor een EU-cybergezant in de Raad, mededelen dat ik aan deze toezegging heb voldaan door de verschillende hoofdsteden hierover individueel te informeren.

De Minister van Defensie, A.Th.B. Bijleveld-Schouten

---

1 Ter vertrouwelijke inzage gelegd, alleen voor de leden, bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer