21 501-08 Milieuraad

Nr. 803 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 10 juni 2020

Hierbij stuur ik u de geannoteerde agenda voor de informele ministeriële videoconferentie over cohesiebeleid die op maandag 15 juni a.s. van 09:00 uur tot 12:30 uur zal plaatsvinden.

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, M.C.G. Keijzer

Geannoteerde agenda informele ministeriële videoconferentie cohesiebeleid

Uitwisseling van gedachten over REACT-EU en aanpassingen van het wetgevingspakket cohesiebeleid 2021–2027 (CPR, EFRO-Cohesiefonds, ESF+ en JTF)

Deze vergadering zal in het teken staan van de nieuwe voorstellen en herzieningen van bestaande voorstellen voor het cohesiebeleid die de Europese Commissie eind mei heeft gepresenteerd als onderdeel van het Europese herstelfonds en de herziening van het Meerjarig Financieel Kader (MFK) 2021 – 2027 naar aanleiding van de coronacrisis. Het gaat hier om het nieuwe voorstel voor REACT-EU en aanpassingen op de voorstellen voor de Algemene Bepalingen Verordening (ABV, Engels: CPR), de verordeningen voor het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en het Cohesiefonds, de het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+) en het Just Transition Fund (JTF). Er zijn vooralsnog geen discussievragen bekend.

Het kabinet beziet deze voorstellen in het licht van de bredere MFK-onderhandelingen en de onderhandelingen over het herstelplan. Uw Kamer is dinsdag geïnformeerd over de kabinetsappreciatie van de hoofdlijnen van het Commissievoorstel voor een aangepast MFK 2021–2027 en een Europees herstelfonds in reactie op de COVID-19-uitbraak (Kamerstukken 21 501–20 en 22 112, nr. 1543). Over de onderliggende sectorale verordeningen wordt uw Kamer separaat geïnformeerd in de komende weken.

Met het voorstel voor REACT-EU wil de Commissie delen van het huidige cohesiebeleid met twee jaar verlengen, tot en met 2022. Lidstaten zouden in staat moeten worden gesteld om via het huidige EFRO en ESF urgente maatregelen te nemen om de coronacrisis aan te pakken. De Commissie wil hiervoor 50 miljard euro uit het herstelfonds EU Next Generation en 5 miljard euro uit het huidige MFK (2014–2020) over de lidstaten verdelen op basis van de impact van de crisis en welvaartsniveau. Om lidstaten in staat te stellen deze maatregelen snel te nemen, zijn de uitvoeringsregels uit de ABV sterk versoepeld, zoals ook al is gedaan voor het Corona Response Investment Initiative (CRII), waar Nederland kanttekeningen bij heeft geplaatst.¹ Nederland zal tijdens de videoconferentie aangeven dat de hoogte van het budget, de allocatiecriteria en de uitvoeringsregels onderdeel moeten zijn van de algemene besprekingen over het herstelpakket en het MFK. Nederland zal ten aanzien van de uitvoeringsregels benadrukken dat snelle implementatie belangrijk is om in te kunnen spelen op de huidige crisis, maar dat het ook belangrijk is dat een doelmatige besteding is geborgd. Daarnaast is voor het kabinet van belang dat aanvullende financiering, die als onderdeel van dit pakket wordt voorgesteld, in het bijzonder terecht komt bij de lidstaten en regio’s die het hardst door COVID-19 geraakt zijn.

Met de aanpassingen in de nieuwe verordeningen voor de CPR, EFRO/Cohesiefonds, ESF+ en het JTF wil de Commissie lidstaten in staat stellen om in de looptijd van het nieuwe MFK (2021–2027) te investeren in duurzaam sociaaleconomisch herstel. Zo worden binnen EFRO de mogelijkheden om te investeren in zorg, toerisme en de culturele sector verruimd. Ook stelt de Commissie voor het budget van het JTF met 32,5 miljard euro te verhogen naar 40 miljard euro. Daarnaast wil de Commissie de mogelijkheid creëren om het cohesiebeleid in het geval van een nieuwe crisis van grote omvang snel om te kunnen zetten in een crisismechanisme, langs de lijnen van het REACT-EU-voorstel. Nederland zal er tijdens de videoconferentie op wijzen dat het cohesiebeleid bedoeld is voor sociaaleconomische investeringen op de middellange termijn, die bijdragen aan duurzame groei in met name minder ontwikkelde regio’s en sociaaleconomische convergentie tussen lidstaten versterken. Hierbij vindt Nederland de focus op innovatie, klimaat, menselijk kapitaal en sociale inclusie belangrijk. Nederland heeft daarom vragen bij de mogelijkheid om deze fondsen in te zetten als crisisinstrument. Ten aanzien van de voorgestelde ophoging van het budget van het JTF wijst het kabinet erop dit te zullen bezien in het licht van de bredere MFK-onderhandelingen.

---

1 Bijlage bij Kamerstuk 35 420, nr. 2.