21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken

Nr. 950 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 2 oktober 2012

Hierbij zend ik u de geannoteerde agenda voor de Eurogroep en de Ecofin Raad van 8 en 9 oktober 2012 te Luxemburg.

Het is mogelijk dat nog punten worden toegevoegd aan de agenda of dat bepaalde onderwerpen worden afgevoerd of worden uitgesteld tot de volgende vergadering.

De minister van Financiën, J. C. de Jager

Geannoteerde Agenda ten behoeve van de Eurogroep en Ecofin Raad van 8 en 9 oktober 2012 te Luxemburg

1. Spanje

Document: n.v.t.

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Tijdens de Eurogroep zal gesproken worden over de situatie in Spanje. Tijdens de Eurogroep van 20 juli jl. is een steunprogramma van maximaal € 100 mrd. goedgekeurd voor de Spaanse banken. Vrijdag 28 september zijn de resultaten bekend gemaakt van het diepgaand onderzoek naar  de boekhoudkundige en economische waarde van de activa op de boeken van individuele banken. Dit diepgaande onderzoek, uitgevoegd door het onderzoeksbureau Oliver Wyman, kent twee varianten, een baseline scenario en een adverse scenario. In het adverse scenario wordt er in het onderzoek een kapitaaltekort van 59,3 miljard euro geconstateerd bij de 14 grootste banken van Spanje.

Naar aanleiding van deze uitkomsten stellen de Spaanse autoriteiten, in samenwerking met de Europese Commissie, plannen op voor herstructurering. Voor banken die niet levensvatbaar geacht worden zal een afwikkelplan worden opgesteld. Goedkeuring van de herstructureringplannen door de Europese Commissie, onder meer door toetsing aan de Europese regels voor staatsteun, is een voorwaarde voor uitkering van de tranches voor herkapitalisatie.

De beoordeling van de herstructureringplannen zal plaatsvinden in twee fases. In november 2012 beoordeelt de Europese Commissie de plannen voor de banken die reeds steun ontvangen van de Spaanse overheid. In december 2012 vindt de beoordeling plaats voor de overige banken die publieke steun nodig hebben. Voor de daadwerkelijke uitkering van de eerste tranche uit de bankenlening is onder het EFSF instrumentarium een beslissing van de Eurogroep of de ambtelijke werkgroep van de Eurogroep (EWG) vereist. De Tweede Kamer werd eerder over dit proces geïnformeerd in een Kamerbrief over het Spaanse programma voor bankensteun van 11 juli 2012 met kenmerk BFB2012–14526M.

Daarnaast presenteerde Spanje op 27 september een pakket aan maatregelen waaronder economische hervormingen en de begroting voor 2013. Nederland wacht het oordeel af van de Commissie over dit pakket aan maatregelen. De Commissie zal beoordelen of het pakket aan maatregelen in lijn is met de afspraken die gemaakt zijn in het kader van het Europees Semester.

2. Griekenland

Document: n.v.t.

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal spreken over de situatie in Griekenland. De Trojka is recent in Athene geweest voor de voortgangsmissie en heeft aangegeven na een korte onderbreking deze missie te voltooien. De verwachting is dat de volledige voortgangsrapportage pas na deze Eurogroep beschikbaar zal komen. Zonder een volledige voortgangsrapportage van de Trojka is besluitvorming over de uitkering van het volgende deel van de lening niet acceptabel. Zodra deze voortgangsrapportage beschikbaar is, zal de Tweede Kamer hierover geïnformeerd worden.

3. Portugal

Document: nog niet beschikbaar

Aard bespreking: besluitvorming over buitensporigtekortprocedure

Besluitvormingsprocedure: gekwalificeerde meerderheid in de Raad

Toelichting: De vijfde monitoringsmissie aan Portugal werd beëindigd op 11 september jl. De Eurogroep zal spreken over de vijfde voortgangsrapportage van het leningenprogramma aan Portugal. Op basis van dit rapport zal de Commissie besluiten over de uitkering van de volgende tranche uit het EFSM. Daarnaast zullen de conclusies van dit voortgangsrapport leidend zijn bij de beslissing van de lidstaten van het eurogebied om in te stemmen met de uitkering van een volgende EFSF tranche. Naar het oordeel van het IMF, de Europese Commissie en de ECB, voldoet Portugal aan de eisen die zijn gesteld voor vrijgave van een nieuwe leningentranche van in totaal 4,3 miljard euro, waarvan 2,8 miljard euro afkomstig van Europa (EFSF en EFSM) en circa 1,5 miljard euro van het IMF. Daarnaast heeft de Trojka voorgesteld om Portugal meer tijd te geven om aan de tekortdoelstellingen te voldoen. De beslissing om de tekortdoelstelling van 3% bbp in 2013 uit te stellen zal in kader van de buitensporigtekortprocedure op basis van een voorstel van de Commissie door de Raad moeten worden genomen. De verwachting is dat dit besluit tijdens de komende Raad voorligt. Zodra de volledige informatie beschikbaar is, zal ik een brief aan de Tweede Kamer sturen, waarin dieper zal worden ingegaan op de bevindingen van de Trojka naar aanleiding van deze recente voortgangsmissie. De volgende monitoringsmissie staat gepland voor november 2012.

4. Cyprus

Document: n.v.t.

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvorming: n.v.t.

Toelichting: Er liggen geen beslispunten voor. De Eurogroep zal spreken over de steunaanvraag van Cyprus op 25 juni jl. In juli en augustus jl. zijn twee missies van de Trojka naar Cyprus geweest. Er is op dit moment nog geen officiële documentatie vanuit de Trojka beschikbaar. Pas nadat de uitkomsten van deze missie bekend zijn, zal over de voorwaarden voor een steunprogramma gesproken worden en kan Nederland hierover een positie innemen. De uitkomsten van de missie zullen mogelijk in oktober bekend worden.

5. Follow-up Informele Ecofin: Financieel toezicht en een geïntegreerd financieel raamwerk

Document:

• EC-Voorstel voor een Verordening ter oprichting van een Europese bankentoezichthouder bij de ECB

• EC-Voorstel ter aanpassing van de bestaande Verordening voor de European Banking Authority (EBA) aan de nieuwe toezichtsituatie

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Bij dit agendapunt liggen geen beslispunten voor, maar wordt gesproken over de follow-up van de Informele Ecofin. Tijdens de Informele Ecofin is onder meer gesproken over het besluit van de Eurotop van 29 juni om Europees bankentoezicht op te richten. Als uitwerking van deze afspraken heeft de Europese Commissie (EC) op 12 september jl. voorstellen gepubliceerd ter oprichting van een Europese bankentoezichthouder bij de ECB. De komende maanden zal de Raad deze voorstellen met prioriteit behandelen.

Het Kabinet zal in een separate brief de Tweede Kamer informeren en een appreciatie van de voorstellen van de Commissie geven.

6. Toekomt EMU

Document: n.v.t.

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Tijdens de Ecofin Raad zullen de ministers spreken over de toekomst van de EMU. Het tussenrapport over de toekomst van de EMU, op te stellen door ER-voorzitter Van Rompuy, president van de Europese Centrale Bank Draghi, Eurogroepvoorzitter Juncker en Europese Commissievoorzitter Barroso, zal in oktober worden gepresenteerd. Het is niet de verwachting dat dit rapport al beschikbaar zal zijn op de Ecofin.

Tijdens deze bijeenkomst zal Nederland opnieuw de positie uitdragen zoals deze is neergelegd in de Kamerbrief ter zake van 7 september 2011 (Kamerstuk 21 501-07, nr. 839), de Kamerbrief over Europese economische stabiliteit en groeivermogen (Kamerstuk 21 501-07, nr. 847) en de appreciatie op hoofdlijnen van het juni-rapport over de toekomst van de EMU, die met uw Kamer is gedeeld in de geannoteerde agenda van de ER van juni jl. (Kamerstuk 21 501-20, nr. 641) en het verslag van de RAZ van 26 juni jl. (Kamerstuk 21 501-02, nr. 1163). Zie verder ook de geannoteerde agenda aan van de Raad Algemene Zaken (RAZ) d.d. 16 oktober 2012 met kenmerk DIE-1199/12.

De eerste bespreking van het tussenrapport op politiek niveau vindt plaats tijdens de Raad Algemene Zaken van 16 oktober a.s. Het kabinet zal het tussenrapport direct na verschijnen delen met uw Kamer. Nederland heeft meermaals aangedrongen op zo spoedig mogelijke verspreiding van het tussenrapport, opdat er in aanloop naar de ER gelegenheid is om met het parlement over de inhoud van dit rapport van gedachten te wisselen. Het plenaire debat met de Tweede Kamer voorafgaand aan de ER is geagendeerd voor 11 oktober a.s.

7. Financiële transactiebelasting

Document: Richtlijnvoorstel COM 2011/594

Aard bespreking: Stand van zaken

Besluitvormingsprocedure: unanimiteit

Toelichting:

Tijdens de Ecofin Raad van 22 juni jl. werd duidelijk dat het Commissie voorstel over de financiële transactiebelasting (hierna de FTT) niet op een brede steun van alle lidstaten kon rekenen. Om deze reden is besloten om de FTT op basis van nauwere samenwerking voort te zetten. Tijdens de Ecofin Raad van 9 oktober a.s. zullen de lidstaten geïnformeerd worden over de laatste stand van zaken.

Het proces ten aanzien van deze nauwere samenwerking is nog niet ver gevorderd. Er dient nog een formeel verzoek aan de Commissie gestuurd te worden om een FTT voorstel op te stellen voor een beperkte groep lidstaten.

8. Kapitaaleisenrichtlijn (CRD IV) en kapitaaleisenverordening (CRR)

Document: niet van toepassing

Aard bespreking: het voorzitterschap zal de Ecofin over de voortgang van de triloog onderhandelingen informeren.

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Naar verwachting zal tijdens de Ecofin Raad de voortgang van de triloog met betrekking tot de kapitaaleisenrichtlijn (CRD IV) en kapitaaleisenverordening (CRR) toegelicht worden. De Ecofin Raad van 2 mei jl. heeft reeds een uitvoerige discussie gehouden over dit onderwerp. De algemene inzet van de Ecofin Raad is tijdens de Ecofin Raad van 15 mei jl. vastgesteld. Het hoofddoel van CRD IV is de vertaling van de Basel III afspraken in Europese wet- en regelgeving. Nederland vindt het belangrijk dat de Basel III afspraken zo volledig mogelijk en uniform in de EU geïmplementeerd worden maar hecht tegelijkertijd aan voldoende ruimte om systeem- en macro-prudentiële risico’s nationaal te kunnen adresseren. Daarnaast hecht Nederland aan adequate vormgeving van eisen op het gebied van tegenpartijrisico en liquiditeit.

9. Europees semester

Document: niet van toepassing

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: niet van toepassing

Toelichting: De Ecofin Raad zal spreken het tweede Europees semester en de landenspecifieke aanbevelingen evalueren. De landenspecifieke aanbevelingen en het Europees semester hebben als doel het aanspreken van lidstaten op hun verantwoordelijkheden uit hoofde van het Stabiliteits- en Groeipact (budgettair) en de Europa 2020 strategie (structureel-economisch). Wat betreft de evaluatie van het tweede Europees semester, is Nederland in het algemeen tevreden met het verloop van de cyclus van het Europees semester. Lidstaten worden meer dan voorheen stevig door de Commissie aangespoord de nodige structurele hervormingen daadwerkelijk te implementeren. Nederland is van mening dat een aantal verbeteringen in het proces mogelijk zijn. Zo moet naar het tijdpad en de fasering worden gekeken om te bezien of het mogelijk is meer gelegenheid te bieden voor discussie over de aanbevelingen.

10. Follow-up G20 23 en 24 september en voorbereiding G20 3 en 4 november

Document: niet van toepassing

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: niet van toepassing

Toelichting: Op 23 en 24 september jl. vond een G20-vergadering voor Ministeries van Financien en Centrale Banken op deputiesniveau plaats in Mexico-Stad. De EU-inbreng was zoals gebruikelijk vooraf gecoördineerd middels een Terms of Reference (ToR). Bij dit punt wordt hierover teruggekoppeld. Verder wordt vooruitgekeken naar de volgende G20-vergadering op 3 en 4 november a.s.

De EU-inzet uit de ToR voor de G20-deputiesvergadering legt de nadruk op de inspanningen die de eurozone verricht om de crisis te bestrijden. Verder wordt aandacht gevraagd voor de «budgettaire klif» in de VS en de ratificatie van de IMF-quota- en governancehervorming. Ten aanzien van de quotaformule wordt benadrukt dat BBP en openheid de belangrijkste variabelen moeten blijven en dat een beweging richting volledig BBP niet acceptabel is. Verder wordt ingegaan op hervorming van de financiële sector. Nederland kon zich goed vinden in de EU-inzet. Voor de vergadering van 3 en 4 november zijn op dit moment nog geen bijzonderheden bekend.

11. Voorbereiding IMF/WB jaarvergadering 12-14 oktober

Document: Draft EU Presidency Statement to the International Monetary and Financial Committee

Aard bespreking: aannemen EU-inzet

Besluitvormingsprocedure: gekwalificeerde meerderheid

Toelichting: Van 12-14 oktober vindt de IMF/WB jaarvergadering plaats in Tokio, Japan. In de Ecofin Raad zal op hoofdlijnen de IMF inzet van de Europese landen worden afgestemd. Tijdens de jaarvergadering van het IMF zal met name gesproken worden over de internationale economische situatie, de versterking van de surveillance van het IMF en de quota- en governancehervomingen van het Fonds. Deze elementen komen terug in de EU Presidency statement to the International Monetary and Financial Committee (IMFC) dat voorligt tijdens dit agendapunt. Bij de economische situatie staat de eurozone centraal. Wat betreft IMF surveillance, benadrukt de EU-inzet dat het van belang is dat het lidmaatschap de 2010 quota- en governancehervormingen ratificeert waardoor de legitimiteit en effectiviteit van het IMF verder worden vergroot. Nederland heeft de benodigde stappen voor de ratificatie doorlopen en vraagt andere landen dit ook te doen. Het statement bespreekt tevens de lopende discussie over de herziening van de quotaformule. Nederland deelt de mening dat BBP en openheid de belangrijkste variabelen van de quotaformule moeten zijn en dat de uitkomst van de herziening acceptabel moet zijn voor het hele lidmaatschap. De EU-inzet benadrukt verder de stappen die zijn genomen om de multilaterale en bilaterale surveillance van het Fonds te verbeteren. Nederland verwelkomt het vernieuwde surveillanceraamwerk.

Tijdens het Developing Committee (WB) zal naar verwachting de meeste aandacht uitgaan naar de visie van de nieuwe president van de Wereldbank, Jim Yong Kim. Daarnaast zal de Wereldbank haar jaarlijkse World Development Report presenteren, dat dit jaar over banen en economische ontwikkeling gaat. Verder zal er, zoals gebruikelijk, in brede zin gesproken worden over de ontwikkelingsuitdagingen waar ontwikkelingslanden en opkomende economieën voor staan. Hierbij valt te denken aan voedselzekerheid en opereren in fragiele staten.

12. Strafrechtelijke bestrijding van fraude die de financiële belangen van de Europese Unie schaadt

Document: COM (2012) 363

http://ec.europa.eu/prelex/detail_dossier_real.cfm?CL=nl&DosId=201814

Aard bespreking: presentatie door de Commissie.

Besluitvormingsprocedure: gekwalificeerde meerderheid

Toelichting: De Europese Commissie zal in de Ecofin raad, ter informatie, haar nieuwe voorstel presenteren inzake bestrijding van fraude met EU-middelen door middel van het strafrecht. De Commissie heeft een richtlijn voorgesteld met maatregelen voor de strafrechtelijke bestrijding van fraude die de financiële belangen van de Europese Unie schaadt. Het voorstel bevat ondermeer definities van strafbare feiten, straffen en rechtsmacht, regels betreffende verjaring en samenwerking met de Commissie. Dit onderwerp wordt verder besproken in de Raad Justitie en Binnenlandse Zaken; in de Ecofin Raad wordt geen discussie verwacht. Meer informatie over het voorstel en de Nederlandse positie treft u aan in het BNC-fiche over dit onderwerp, dat u binnenkort zult ontvangen.