21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken

Nr. 1387 HERDRUK¹ BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 4 juli 2016

Hierbij zend ik u de geannoteerde agenda voor de Eurogroep en Ecofinraad van 11 en 12 juli te Brussel.

Het is mogelijk dat nog punten worden toegevoegd aan de agenda of dat bepaalde onderwerpen worden afgevoerd of worden uitgesteld tot de volgende vergadering.

De Minister van Financiën, J.R.V.A. Dijsselbloem

Geannoteerde agenda t.b.v. de Eurogroep en Ecofinraad van 11 en 12 juli 2016 te Brussel

Eurogroep

Ierland vijfde post-programme surveillance missie

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal worden geïnformeerd over de uitkomsten van de vijfde post-programme surveillance missie van de Europese Commissie, ECB, IMF en het ESM naar Ierland die van 7 t/m 10 juni plaatsvond. Er wordt geen discussie verwacht in de Eurogroep. Het doel van post-programme surveillance is het verkleinen van het risico dat een land dat steun heeft ontvangen terugvalt op «oud beleid», wat risico’s voor de financiële stabiliteit met zich mee kan brengen en in het ergste geval de terugbetaalcapaciteit van een land in gevaar brengt. De bevoegde commissie van het Europees Parlement wordt over de missie geïnformeerd. Op dit moment is er nog geen rapport van de missie beschikbaar. Er is wel een persbericht gepubliceerd met de belangrijkste uitkomsten van de PPS-missie.² Nederland zal de presentatie van de instellingen aanhoren. De volgende PPS-missie zal in het najaar van 2016 plaatsvinden.

De economische groei in Ierland was met 5,2% in 2014 en 7,8% in 2015 uitzonderlijk hoog. Voor 2016 is de verwachting dat de groei rond de 5% bbp zal uitkomen. Risico’s voor de groei die werden gesignaleerd zijn een uittreden van het VK uit de EU en een terugval in wereldwijde economische groei. De EMU-schuld zal naar verwachting verder dalen. In 2015 was de schuld 93,8% bbp. Door de economische groei daalt de schuld verder naar 86,6% bbp in 2017. Ten opzichte van de piek van 120% in 2012–2013 is de schuld de afgelopen jaren flink afgenomen, met name door de hoge economische groei. Ierland is ontslagen uit de buitensporigtekortprocedure, omdat Ierland het tekort in 2015 onder de 3%-norm heeft gebracht. Het tekort in 2015 kwam uit op 2,3% bbp en zal in 2016 verder dalen naar circa 1,1% bbp. Volgens de instellingen zou de Ierse regering het belastingstelsel efficiënter en groeivriendelijker kunnen maken. Ook is er ruimte voor een verbreding van de belastinggrondslag met als doel om volatiliteit in de inkomsten te verminderen. De instellingen zien een uitdaging in het verbeteren van de kosteneffectiviteit in de gezondheidszorg, met name in ziekenhuizen en de farmaceutische industrie. De Ierse banken hebben het aantal non-performing loans in 2015 verder afgebouwd van de piek van 27,1% in 2013 naar 16,1% eind 2015 van het totaal aantal leningen. Ondanks de afbouw van de NPL’s, hebben de Ierse banken nog relatief veel leningen met een betaalachterstand op de balans staan. De instituties geven aan dat het voor Ierland van belang is om door te gaan met de herstructurering van de leningen en een duurzame oplossing hiervoor te vinden.

In het algemeen zijn de instituties positief over de voortgang die Ierland heeft geboekt. Met name de hoge economische groei en de lage rente hebben bijgedragen aan het terugdringen van het EMU-tekort en het afbouwen van de staatsschuld. Het is van belang dat de regering het momentum vasthoudt en de Europese begrotingsregels naleeft, zodat procyclisch beleid uit het verleden voorkomen kan worden. Wel geven de instellingen aan dat om ook groei te realiseren op de middellange termijn investeringen in de huizenmarkt en het oplossen van mogelijke knelpunten in de infrastructuur van belang zijn. Ook geven de instituties aan dat de huidige hoogconjunctuur en de verkoop van de aandelen van de overheid in de Ierse banken kunnen bijdragen aan het versneld afbouwen van de overheidsschuld.

Portugal vierde post-programme surveillance missie

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal worden geïnformeerd over de uitkomsten van de vierde post-programme surveillance missie van de Europese Commissie, ECB, IMF en het ESM naar Portugal die van 15 t/m 22 juni plaatsvond. Er wordt op dit agendapunt geen discussie verwacht in de Eurogroep. In zowel de Eurogroep als de Ecofinraad zal als apart agendapunt worden gesproken over de budgettaire situatie van Portugal en het missen van de deadline om het buitensporig tekort te beëindigen.

Het doel van post-programme surveillance is het verkleinen van het risico dat een land dat steun heeft ontvangen terugvalt op «oud beleid», wat risico’s voor de financiële stabiliteit met zich mee kan brengen en in het ergste geval de terugbetaalcapaciteit van een land in gevaar brengt. De bevoegde commissie van het EP wordt over de missie geïnformeerd. Op dit moment is er nog geen rapport van de missie beschikbaar. Er is wel een persbericht gepubliceerd met de belangrijkste uitkomsten van de PPS-missie.³ Nederland zal de presentatie van de instellingen aanhoren.

De instellingen concluderen dat sinds de afloop van de derde post programme surveillance missie in februari 2016 het herstel iets achterblijft bij de ramingen waardoor de budgettaire vooruitzichten en de kosten van financiering zijn verslechterd. Het herstel van de economie wordt nog steeds belemmerd door de hoge schulden van alle sectoren in de economie en de rigiditeiten in de arbeids- en productmarkten. De economische groei in het eerste kwartaal van 2016 viel tegen o.a. door lagere groei in de tweede helft van 2015. Particuliere consumptie bleef op peil, maar de exportgroei verslechterde doordat in belangrijke partnerlanden de vraag afnam naar producten. Ook bleven investeringen uit, doordat bedrijven te maken hebben met hoge schulden en het overheidsbeleid lange tijd onzeker was. Door recente beleidsmaatregelen zal de groei met name moeten komen van de particuliere consumptie, al waarschuwen de instellingen dat deze maatregelen geen langdurig effect hebben en de particuliere consumptie op middellange termijn ook weer zal afnemen. De instellingen geven aan dat daarom voor de middellange termijn verdere hervormingen nodig zijn om de potentiële groei te stimuleren en daarnaast zijn extra consolidatie inspanningen nodig om de overheidsschuld op een neerwaarts pad te brengen. Volgens de Europese Commissie heeft Portugal de deadline van 2015 om het buitensporig tekort te beëindigen niet gehaald. De Commissie zal naar verwachting daarom voorstellen doen voor een beslissing in het kader van de buitensporigtekortprocedure. Nederland zal de onderliggende analyse van een mogelijk Commissievoorstel afwachten alvorens een oordeel te vellen. Zodra de voorstellen van de Commissie bekend zijn, wordt de Tweede Kamer geïnformeerd.

De instellingen benadrukken het belang van verdere consolidatie in de Portugese bankensector en erkennen dat tegelijkertijd de omstandigheden in de financiële sector moeilijk zijn. Zo kampen banken met een hoog aantal niet-presterende leningen wat flinke druk zet op de winstgevendheid en het kapitaal van Portugese banken. Daarom benadrukken de instellingen het belang van blijvende inspanningen van banken om hun winstgevendheid, kwaliteit van activa en governance te verbeteren. Ook geven de instellingen aan dat een ambitieuze aanpak nodig is om de hoge schuldenlast van het bedrijfsleven te verbeteren. Nadat deze PPS-missie was afgerond presenteerde de Portugese Minister van Financiën, Mário Centeno nieuwe plannen omtrent de governance, het bedrijfsmodel en kapitaal van Caixa Geral de Depósitos, de grootste en tevens staatsbank van Portugal.⁴ Parallel hieraan wordt in Portugal ook nog gewerkt aan de verkoop van Novo Banco waarover ik u op 11 februari 2016 berichtte.⁵

Thematische discussie investeringen

Document: n.v.t.

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: In de Eurogroep wordt een thematische discussie gevoerd over barrières en belemmeringen voor investeringen in het eurogebied. Aanleiding voor deze discussie zijn de landenspecifieke aanbevelingen voor de eurozone over investeringen in 2015.

Het wegnemen van investeringsbarrières is een gezamenlijke uitdaging voor lidstaten in het eurogebied. Naar verwachting zal in de eurogroep een constructieve discussie plaatsvinden over het wegnemen van deze barrières op nationaal niveau en worden ervaringen uit verschillende lidstaten gedeeld. Er zal naar verwachting worden stilgestaan bij het huidige investeringsniveau in de eurolanden. De belangrijkste uitdaging ligt op het gebied van private investeringen. Oorzaken voor het lagere investeringsniveau kunnen onder meer zijn slechte leningen op bankbalansen en economische en politieke onzekerheid. Daarnaast hebben overbodige regelgeving en toetredingsbarrières een negatieve weerslag op investeringen. In de discussie zullen uitdagingen op het gebied van investeringen aan de orde komen. Hierbij kan onder andere gedacht worden aan complexe of excessieve regelgeving, efficiëntie en transparantie van publiek beleid en toegang tot financiering.

De thematische discussie over investeringen is de eerste over dit onderwerp en is daarom verkennend van aard. Doel van de discussie is om draagvlak te creëren met als doel het opheffen van investeringsbelemmeringen in de eurolanden.

Fiscal Stance

Document: het is niet bekend of er een document zal voorliggen

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal spreken over de fiscal stance in de eurozone. In Europees verband wordt met enige regelmaat gesproken over dit concept. Zo stellen de eurozone-aanbevelingen die vorig jaar zijn opgesteld in het kader van het Europees semester dat de eurozone een «broadly neutral fiscal stance» zou moeten handhaven. Dit wil zeggen dat het gemiddelde structurele saldo in de eurozone ongeveer gelijk zou moeten blijven. De naleving van het Stabiliteits- en Groeipact door individuele lidstaten is de beste garantie voor een prudent begrotingsbeleid ook op geaggregeerd niveau. Tegelijk is Nederland het eens dat het bij een grote relatief gesloten economie als de eurozone passend is om de fiscal stance te bespreken, wat de individuele verplichtingen van lidstaten onder het SGP onverlet laat. Het kabinet wil daarbij dat lidstaten zijn gebonden aan transparante en voorspelbare begrotingsvereisten.

Implementatie SGP

Document: Nog niet beschikbaar

Aard bespreking: Mogelijke besluitvorming buitensporigtekortprocedure

Besluitvormingsprocedure: EDP-stappen worden genomen op basis van gekwalificeerde meerderheid⁶.

Toelichting: In zowel de Eurogroep als de Ecofinraad zal gesproken worden over de situatie in Spanje en Portugal. De Commissie heeft bij de presentatie van de landenspecifieke aanbevelingen aangekondigd om begin juli terug te komen op deze twee lidstaten. Portugal heeft de deadline van 2015 om het buitensporig tekort te beëindigen niet gehaald, de verwachting ten aanzien van Spanje is dat het de deadline van 2016 niet zal halen. De Commissie zal naar verwachting daarom voorstellen doen voor een beslissing in het kader van de buitensporigtekortprocedure. De Commissie kan dan, na nadere analyse, vaststellen of deze lidstaten al dan niet effectief gevolg hebben gegeven aan de bestaande aanbevelingen. Indien de Raad een eventueel oordeel van de Commissie dat geen effectief gevolg is gegeven bevestigt, kan een sanctie volgen. Nederland zal de onderliggende analyse van een mogelijk Commissievoorstel afwachten alvorens een oordeel te vellen. Zodra de voorstellen van de Commissie bekend zijn, zal de Kamer geïnformeerd worden.

Ecofinraad

Werkprogramma Slowaaks voorzitterschap

Document: Werkprogramma Slowaaks voorzitterschap, nog niet beschikbaar

Aard bespreking: Presentatie

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Dit is de eerste Ecofinraad onder Slowaaks voorzitterschap. Het voorzitterschap zal een presentatie geven van zijn prioriteiten binnen de Ecofinraad voor de aankomende zes maanden. Het Slowaakse voorzitterschap wil onder meer inzetten op verdieping van de EMU. Er wordt geen discussie verwacht.

Implementatie SGP

Document: Nog niet beschikbaar

Aard bespreking: Mogelijke besluitvorming buitensporigtekortprocedure

Besluitvormingsprocedure: EDP-stappen worden genomen op basis van gekwalificeerde meerderheid⁷.

Toelichting: Zie hiervoor

Anti-Money Laundering (Anti-witwassen)

Document: nog niet beschikbaar

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Toelichting: De Raad zal spreken over voorstellen van Commissie met om de 4^e Anti-witwasrichtlijn (Rl 2015/849) te wijzigen. De Commissie heeft in het Actieplan terrorisme financiering aangekondigd dat ze een wetgevingsvoorstel zal doen om de vierde anti-witwasrichtlijn (AMLD4) op de volgende punten te wijzigen:

• verscherpte maatregelen met betrekking tot derde landen met een hoog risico op het vlak van terrorismefinanciering en witwassen;

• virtuele valuta platforms (bedrijven / organisaties waar virtuele valuta kunnen worden omgewisseld in reguliere valuta) onder het bereik van de richtlijn brengen;

• strengere normen inzake het cliëntenonderzoek ten aanzien van prepaid cards;

• centrale registers van bank- en betaalrekeningen of centrale systemen voor gegevensontsluiting;

• toegang door Financiële Inlichtingen Eenheden (FIU’s) tot de gegevens uit de in het vorige punt genoemde centrale registers of systemen en de uitwisseling tussen FIU’s van deze gegevens.

Daarnaast is aangekondigd dat ook de Panama Papers aanleiding zijn tot wijziging van de richtlijn. Het is op dit moment nog niet duidelijk welke wijzigingen de Commissie in dit verband precies gaat voorstellen. Naar verwachting zullen deze betrekking hebben op:

• verdergaande openbaarheid van UBO-gegevens;

• koppeling van de Europese UBO-registers;

• automatische uitwisseling tussen Europese autoriteiten van UBO-informatie;

• duidelijker verplichtingen met betrekking tot UBO-registers voor trust.

Het kabinet is van mening dat uitwisselingsplatforms voor virtuele valuta onder de 4^e witwasrichtlijn moeten gaan vallen om zo eventueel misbruik van virtuele valuta voor terrorismefinanciering of witwassen beter tegen te kunnen gaan. Voor prepaidcards staat het kabinet het vastleggen van afdoende ken-uw-client-processen voor. Het is een goede ontwikkeling dat er een Europese grondslag komt voor bankrekeningenregisters (Nederland ontwikkelt op dit moment een dergelijk register). Inzake een betere informatie-uitwisseling tussen Financiële Intelligence Eenheden (FIE’s) is het kabinet van mening dat er niet zozeer nieuwe voorstellen nodig zijn voor een effectievere uitwisseling maar veel meer een helder guidance. De huidige tekst van de richtlijn biedt voldoende handvatten voor een effectieve informatieuitwisseling tussen de FIE’s van lidstaten. Voorstellen voor verdergaande openbaarheid van UBO-gegevens, koppeling van de UBO-registers van de LS, automatische uitwisseling van UBO-informatie en verduidelijking van de UBO-register-verplichtingen voor trusts worden door het kabinet onderschreven.

Follow up ER

Document: Europese Raad (28 juni 2016) – Conclusies http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-26–2016-INIT/en/pdf

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Mogelijk zal in de Ecofinraad een aantal follow-up punten worden besproken naar aanleiding van de Europese Raad. U bent via de geannoteerde agenda voor de Europese Raad van 28-29 juni geïnformeerd over de bespreekpunten en de inzet van het kabinet daarbij. Uitgebreide appreciatie van de relevante Mededelingen van de commissie zijn vervat in de BNC-fiches «Externe dimensie migratie» (Kamerstuk 22 112, nr. 2157) en «Europa investeert weer, balans van het Investeringsplan (EFSI)» (Kamerstuk 22 112, nr. 2156).

Europees Fonds voor Strategische Investeringen

Tijdens de Europese Raad van 28-29 juni is op basis van een mededeling van de Commissie kort de stand van zaken en toekomst van het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI) besproken (Kamerstuk 21 501-20, nr. 1129). De mededeling behelst de voortgang van EFSI in het eerste jaar van haar bestaan, alsmede een aantal voorstellen van de Commissie wat betreft prioriteiten rond de huidige werking en de toekomst van het EFSI. Uw Kamer heeft voorafgaand aan de Europese Raad een BNC-fiche ontvangen met de standpuntbepaling van het kabinet ten aanzien van deze mededeling.

De Europese Raad juichte daarbij de voortgang van EFSI en de concrete resultaten ervan bij het mobiliseren van private investeringen en het daarbij gebruikmaken van de schaarse budgettaire middelen toe en concludeerde dat de verwachte voorstellen van de Commissie door het EP en de Raad snel dienen te worden behandeld.

Voor de bespreking in de Europese Raad is de mededeling van de Commissie ook reeds besproken in de Ecofinraad van 17 juni. Terwijl de lidstaten daarbij de voortgang tot nu toe verwelkomden, vonden de meeste lidstaten dat een besluit een mogelijke verlenging van EFSI in deze fase nog prematuur is en dat er meer informatie over en een analyse van de tot nu toe verstrekte EFSI-financiering – in het bijzonder met betrekking tot de additionaliteit ervan – nodig is.

Extern investeringsplan en de EIB-migratieagenda

In de Europese Raad zijn twee initiatieven besproken met betrekking tot migratie: de Mededeling van de Commissie over de externe dimensie van migratie en de Migratiestrategie van de EIB. De ER heeft haar volle steun uitgesproken voor het EIB-intitiatief. Daarnaast zal de EU snel van start gaan met de door de Commissie voorgestelde partnerschappen met transit- en herkomstlanden van migranten en heeft de ER geconcludeerd dat voorstellen voor een Extern Investeringsplan met prioriteit moeten worden onderzocht. De Europese Raad heeft geconcludeerd dat complementariteit tussen alle bovengenoemde initiatieven dient te worden gewaarborgd. Voorstellen om de relevante instrumenten en financiering op een coherente manier te mobiliseren, zullen snel onderzocht worden door de Raad.

In de Ecofinraad van 17 juni zijn reeds de financiële en economische aspecten van beide initiatieven besproken (Kamerstuk 21 501-07, nr. 1384). Daarbij hebben de lidstaten beide initiatieven verwelkomd, aangezien deze een belangrijke rol kunnen spelen in het adresseren van het migratie-issue. Tegelijkertijd is naar voren gekomen dat het van belang is om het werk voort te zetten om de coherentie en complementariteit tussen deze initiatieven, maar ook met andere reeds bestaande instrumenten te waarborgen. Veel lidstaten waren terughoudend over additionele financiering, zij willen dat de bestaande instrumenten eerst effectiever worden ingezet.

Derde pijler investeringsplan voor Europa

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvorming: n.v.t.

Document: nog niet beschikbaar

Toelichting: De Ecofinraad spreekt over de derde pijler van het investeringsplan voor Europa. De derde pijler van het investeringsplan ziet op het wegnemen van investeringsbarrières in lidstaten en het verbeteren van het investeringsklimaat op EU-niveau. Onderwerpen die aan bod zijn gekomen in deze besprekingen zijn publiek-private samenwerking, investeringen in netwerkindustrieën, insolventieraamwerken en state-owned enterprises. Het kabinet is in het bijzonder voorstander van effectieve insolventieraamwerken in alle lidstaten.

Daarnaast spreekt de Ecofinraad over de verdere agenda voor de derde pijler van het investeringsplan voor Europa. De Europese Commissie heeft op 1 juni jl. een communicatie uitgebracht over de voortgang van het investeringsplan (com(2016) 359), waarin de Commissie onder andere wijst op de mogelijkheid voor hervormingen in lidstaten om regelgeving te vereenvoudigen en administratieve procedures te verkorten. Het kabinet is van mening dat het wegnemen van investeringsbarrières een belangrijke bijdrage kan leveren aan het stimuleren van groei en banen in de EU en zet daarom in op een ambitieuze agenda voor de derde pijler.

Voorbereiding G20 vergadering Ministers van Financiën en Centrale Bank Gouverneurs 23 en 24 juli in Chengdu

Document: EU Terms of Reference (niet openbaar)

Aard bespreking: aanname EU Terms of Reference.

Besluitvormingsprocedure: gekwalificeerde meerderheid

Toelichting: Op 23 en 24 juli vindt onder Chinees voorzitterschap in Chengdu de G20 vergadering voor Ministers van Financiën en Centrale Bank presidenten plaats. De voorbereiding van de EU-inbreng wordt vooraf gecoördineerd middels een Terms of Reference (ToR).

In de G20 ToR roept de EU de G20 op om de implementatie van de groeistrategieën die G20 leden onder het Australisch voorzitterschap overeen zijn gekomen te versnellen om oog te houden op de G20 ambitie van 2% additionele groei in 2018. Ook benadrukt de EU dat het van belang is om voortgang te boeken met de implementatie van financiële regelgeving. Bij internationale belastingen is het vooral van belang dat het onder het Turks voorzitterschap omarmde BEPS-raamwerk wordt geïmplementeerd. Daarnaast wordt aandacht gevraagd voor terrorismefinanciering en wordt opgeroepen tot de implementatie van FATF-standaarden, inclusief op het gebied van transparantie van «beneficial ownership».

Daarnaast onderschrijft de EU de belangrijke rol van het IMF binnen de Internationale Financiële Architectuur. Nederland kan zich goed vinden in deze EU-inzet.

Europees semester – landenspecifieke aanbevelingen

Document: http://ec.europa.eu/europe2020/making-it-happen/country-specific-recommendations/index_nl.htm

Aard bespreking: besluitvorming (gekwalificeerde meerderheid)

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De landenspecifieke aanbevelingen zijn door de Europese Raad van 28 en 29 juni bekrachtigd. De Ecofinraad van juli zal de aanbevelingen formeel aannemen waarmee de cyclus van de landenspecifieke aanbevelingen wordt afgerond. De Kamer is bij brief van 27 mei jl. (Kamerstuk 21 501-20, nr. 1125) geïnformeerd over de kabinetsappreciatie van de aanbevelingen. De Commissie heeft bij de presentatie van de landenspecifieke aanbevelingen aangekondigd om begin juli terug te komen op Spanje en Portugal. De Commissie zal naar verwachting voorstellen doen voor een beslissing in het kader van de buitensporigtekortprocedure (zie ook agendapunt SGP implementatie).

In haar voorstel voor de landenspecifieke aanbevelingen voor Spanje en Portugal heeft de Commissie reeds voorgesteld de deadlines om het buitensporig tekort terug te dringen met een jaar te verlengen. Dat voorstel van de Commissie is niet in lijn met de geldende procedures. De Ecofin heeft om die reden vooralsnog geen oordeel gegeven over de desbetreffende landenspecifieke aanbevelingen. De Ecofinraad zal in juli op basis van de dan beschikbare informatie beoordelen of de aanbevelingen aanpassing behoeven. Nederland zal de onderliggende analy

Convergentierapporten

Document:

Rapport door de ECB: https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/conrep/cr201606.nl.pdf?4ed5775fdd49b64146180ec1769bd7b5

Rapport door de Europese Commissie:

http://ec.europa.eu/economy_finance/publications/eeip/pdf/ip026_en.pdf

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Elke twee jaar publiceren de ECB en de Commissie convergentierapporten waarin zij aangeven in hoeverre de lidstaten zonder euro (buiten Denemarken en het VK) voldoen aan de convergentiecriteria voor toetreding tot de eurozone. Het gaat om de lidstaten Bulgarije, Tsjechië, Kroatië, Hongarije, Polen, Roemenië en Zweden. De rechtsbasis voor de rapporten en de bespreking is Artikel 140 VWEU. Indien geen van de lidstaten aan alle convergentiecriteria voldoet, wordt het Europees Parlement hier nog niet bij betrokken. Er wordt geen discussie verwacht.

De criteria voor adoptie van de euro zijn: juiste implementatie wetgeving, prijsstabiliteit, houdbare overheidsfinanciën, stabiele langetermijnrente en een wisselkoersstabiliteit. Geen van de betreffende lidstaten voldoet aan meer dan drie van de vijf criteria en de verwachting is ook niet dat dit in afzienbare tijd zal gebeuren. Ook participeren geen van de genoemde lidstaten in het vaste wisselkoersmechanisme ERM-II, tevens een vereiste voor toetreding tot de euro.

Voor Nederland is het van belang dat er door de Commissie en de ECB goed op de criteria wordt getoetst. In 2018 zijn de volgende convergentierapporten voorzien.

Implementatie Bankenunie

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Ecofinraad zal spreken over de stand van zaken met betrekking tot de nationale implementatie van diverse elementen van de Bankenunie. Bijna alle lidstaten hebben de Bank Recovery and Resolution Directive (BRRD) en de Deposit Guarantee Scheme Directive (DGSD) geïmplementeerd. Ten tijde van de Ecofin van juni jl. hadden België, Slovenië en Polen de BRRD nog niet volledig geïmplementeerd. Ten aanzien van de DGSD waren België, Polen en Zweden toen nog niet klaar. Daarnaast dient een aanzienlijke groep lidstaten de leenoverkomst ten behoeve van brugfinanciering aan het gemeenschappelijk afwikkelingsfonds (SRF) te ondertekenen. Nederland heeft de implementatie van zowel de BRRD als de DGSD in november 2015 volledig afgerond. De parlementaire goedkeuringsprocedure ten behoeve van de goedkeuring van de leenovereenkomst vindt momenteel plaats.

Stand van zaken bankenhervormingen Bazelse Comité

Document: geen

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: geen

Toelichting: De Ecofinraad zal spreken over bankenhervormingen die op dit moment spelen in het Bazelse Comité. Op dit moment worden in Bazelse Comité meerdere initiatieven geconsulteerd en/of uitgewerkt. Deze initiatieven zien onder meer op de harmonisatie van de interne modellenbenadering, die banken zelf gebruiken om kredietrisico’s in te schatten. Ook zouden aan de uitkomsten van deze modellen mogelijk ondergrenzen worden gesteld («kapitaalvloeren»). De Kamer is recentelijk over de voortgang van deze discussies geïnformeerd.⁸ Dit onderwerp is ook aan de orde gekomen tijdens het AO Nederlandse bankensector van 28 juni jl. waarbij de Minister van Financiën heeft toegezegd de Kamer op de hoogte te zullen houden van de ontwikkelingen in het Bazelse Comité.

De gedachtewisseling in de Ecofinraad zal alleen zien op de stand van zaken van de initiatieven. Het Bazelse Comité zal naar verwachting niet voor eind dit jaar afspraken maken over deze hervormingen. Vervolgens zullen nieuwe afspraken altijd nog moeten worden geïmplementeerd in Europese wet- en regelgeving, voordat de eisen van kracht worden voor Europese banken. De verwachting is op dit moment dat dit niet voor 2018 zal gebeuren.

Meerdere lidstaten vragen aandacht voor dit onderwerp, omdat de impact van deze herzieningen mogelijk groot zal zijn. In eerdere communicatie met de Kamer is aangegeven dat de eisen op bepaalde onderdelen steviger en verbeterd kunnen worden. Veel aandacht gaat uit naar het verder versterken van de voornoemde interne modellenbenadering, zodat de kredietrisico’s door banken die hier gebruik van maken niet worden onderschat en de resultaten tussen banken onderling beter vergelijkbaar worden. Dit zijn volgens het kabinet legitieme redenen dat het Bazelse Comité hiernaar kijkt. Tegelijkertijd is het wel wenselijk dat de eisen in redelijke mate blijven aansluiten bij de risico’s op de bankbalansen. In sommige varianten – bijvoorbeeld bij hele hoge kapitaalvloeren – kan deze balans worden verstoord, onder meer voor de hypotheekportefeuille van Nederlandse banken. Het is van belang dat hier aandacht voor is, zowel binnen het Bazelse Comité als in een later stadium bij de implementatie in Europese wet- en regelgeving.

Mededeling over verdere maatregelen ter verbetering van fiscale transparantie

Document: nog niet beschikbaar

Aard bespreking: presentatie

Besluitvormingsprocedure: nvt

Toelichting: De Commissie zal tijdens de Ecofinraad van 12 juli een presentatie houden over een (nog te publiceren) mededeling over verbetering van transparantie en van de aanpak van belastingontwijking en -ontduiking.

Hoewel de exacte inhoud van de mededeling op moment van schrijven nog niet bekend is, zal de Commissie waarschijnlijk een voorstel doen om de Richtlijn over administratieve samenwerking op het gebied van belastingen (voor de vierde keer) aan te passen om belastingdiensten toegang te verlenen tot het UBO register. Dit voorstel moet gezien worden als een aanvulling op de herziening van de anti witwas richtlijn (die ook tijdens deze Ecofinraad zal worden besproken).

Nederland is een voorstander van fiscale transparantie en steunt de koppeling van gegevens. Het geeft belastingdiensten meer mogelijkheden om vooral belastingontduiking en -fraude op te sporen.

Overig

Zoals toegezegd in de brief van 16 juni (Kamerstuk 21 501-07, nr. 1383) worden hierbij de Raadsconclusies van de Ecofinraad van 17 juni jl. (A-punt) over het rapport van de Europese Rekenkamer over de werking van de buitensporigtekortprocedure meegestuurd⁹.

---

1 I.v.m. een correctie in de titel.

2 http://ec.europa.eu/economy_finance/articles/eu_economic_situation/2016-06-10_statement_following_the_conclusion_of_the_fifth_post-programme_surveillance_mission_to_ireland_en.htm.

3 http://ec.europa.eu/economy_finance/articles/eu_economic_situation/2016-06-22-statement-portugal_en.htm.

4 http://www.portugal.gov.pt/media/20094158/20160622-mf-cgd.pdf.

5 Aanhangsel Handelingen II 2054/16, nr. 1503.

6 Op basis van artikel 126 VWEU worden stappen in het kader van de buitensporigtekortprocedure genomen op basis van gekwalificeerde meerderheid, waarbij de lidstaat in kwestie niet meestemt. Waar het een euroland betreft, stemmen alleen eurolanden mee (art. 139 VWEU). In het Fiscal Compact is vastgelegd dat eurolanden Commissievoorstellen in het kader van de EDP wanneer er sprake is van een buitensporig tekort zullen steunen, tenzij een gekwalificeerde meerderheid van hen tegen het voorstel is. Hiermee wordt er de facto gestemd op basis van omgekeerd gekwalificeerde meerderheid.

7 Op basis van artikel 126 VWEU worden stappen in het kader van de buitensporigtekortprocedure genomen op basis van gekwalificeerde meerderheid, waarbij de lidstaat in kwestie niet meestemt. Waar het een euroland betreft, stemmen alleen eurolanden mee (art. 139 VWEU). In het Fiscal Compact is vastgelegd dat eurolanden Commissievoorstellen in het kader van de EDP wanneer er sprake is van een buitensporig tekort zullen steunen, tenzij een gekwalificeerde meerderheid van hen tegen het voorstel is. Hiermee wordt er de facto gestemd op basis van omgekeerd gekwalificeerde meerderheid.

8 Zie onder meer Kamerstuk 32 013, nr. 123.

9 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl.