21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken

Nr. 1306 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 28 augustus 2015

Hierbij zend ik u de geannoteerde agenda voor de Eurogroep en informele Ecofinraad van 11 en 12 september te Luxemburg.

Het is mogelijk dat nog punten worden toegevoegd aan de agenda of dat bepaalde onderwerpen worden afgevoerd of worden uitgesteld tot de volgende vergadering.

De Minister van Financiën, J.R.V.A. Dijsselbloem

Geannoteerde agenda ten behoeve van de Eurogroep en informele Ecofinraad van 11 en 12 september te Luxemburg

Eurogroep

1. Griekenland, stand van zaken

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal naar verwachting de stand van zaken rondom Griekenland bespreken. Op 19 augustus jl. hebben de Board of Directors en de Board of Governors van het ESM, na afronding van nationale parlementaire procedures, ingestemd met een ESM-programma voor Griekenland en de eerste tranche behorende bij het ESM-programma vastgesteld op 26 miljard euro. Als onderdeel van deze eerste tranche is, na een positieve beoordeling van de instituties over implementatie van de relevante prior actions, op 20 augustus jl.13 miljard verstrekt zodat o.a. de ECB en het EFSM terugbetaald konden worden. Voor de banken is in deze tranche 10 miljard gereserveerd, dit geld komt zo nodig beschikbaar voor herkapitalisatie of resolutie nadat er een Assest Quality Review en stress test hebben plaatsgevonden. De resterende drie miljard uit de eerste tranche kan aan Griekenland worden uitgekeerd als is vastgesteld dat voldaan is aan de implementatie van de benodigde prior actions.

Op donderdag 20 augustus heeft de Griekse Minister-President (mede namens de rest van de regering) zijn ontslag ingediend bij de Griekse president. Dit zal naar verwachting leiden tot nieuwe parlementsverkiezingen in september (zie Aanhangsel Handelingen II 2014/15, nr. 3180). De afspraken en verplichtingen behorende bij het ESM programma blijven staan, ongeacht de uitkomst van de politieke processen in Griekenland. Het derde steunpakket is met brede steun door het Griekse parlement aangenomen: 222 van de 300 parlementariërs stemden voor. Daarbij zijn al drie pakketten met hervormingsmaatregelen door het Griekse parlement aangenomen. Dit zijn tekenen dat het ESM programma op brede politieke steun in Griekenland kan rekenen. Niettemin zal Nederland zo nodig in de Eurogroep benadrukken dat er geen uitkering van programmageld mogelijk is zolang niet is vastgesteld dat voldaan is aan alle eisen die bij de betreffende uitkering horen. Hiermee wordt gewaarborgd dat eventuele vertraging in de implementatie van hervormingen als gevolg van de verkiezingen voor risico van Griekenland zelf is.

2. Zevende voortgangsmissie Cyprus

Document: nog niet beschikbaar

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: De Eurogroep zal van gedachten wisselen over de uitkomsten van de zevende voortgangsmissie van de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank, en het IMF betreffende het leningenprogramma van het ESM en het IMF aan Cyprus.

De zevende voortgangsmissie vond plaats van 14 juli t/m 24 juli jl. De voortgangsrapportage zelf is op dit moment nog niet beschikbaar; wel heeft de trojka een persbericht uitgegeven na afloop van de voortgangsmissie. Hieruit blijkt onder meer dat de financiële situatie van de banken geleidelijk verbetert en dat de budgettaire doelstellingen in de eerste helft van 2015 met ruime marges zijn gehaald. Het commitment aan het programma van de Cypriotische autoriteiten laat op verschillende gebieden resultaten zien. Sinds begin 2015 is er economisch herstel zichtbaar en ook de werkloosheid laat, hoewel het niveau nog steeds hoog is, een daling zien.

Het blijft prioriteit om het hoge aantal leningen waarop een achterstand berust (non-performing loans) te adresseren. Dat is ook een noodzakelijke voorwaarde voor houdbare stabiliteit in de Cypriotische bankensector. Ondersteunde wetgeving moet zo snel mogelijk worden geïmplementeerd, aldus de Trojka. Er wordt vooruitgang geboekt met de structurele hervormingen. De Trojka moedigt de Cypriotische autoriteiten aan om hiermee verdere vooruitgang te boeken, waaronder met het privatiseringsproces en hervormingen van de publieke sector. Dit is noodzakelijk om verbeteringen in de overheidsfinanciën en de economische groei te bestendigen.

Pas na afronding van de voortgangsrapportage met een positief oordeel van de Trojka zal de Board of Directors van het ESM uiteindelijk een besluit nemen over de uitkering van de bijbehorende achtste leningentranche. Zodra de voortgangsrapportage beschikbaar is, zal de Tweede Kamer uitgebreider geïnformeerd worden over de uitkomst van de zevende voortgangsrapportage.

3. Thematische discussie over de hoge belastingdruk op arbeid

Document: niet openbaar

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Gedurende de Eurogroep zullen de lidstaten de thematische discussie voortzetten over de mogelijkheden om via hervormingen van nationale fiscale stelsels de hoge belastingdruk op arbeidsinkomsten te verlagen. Achtergrond hiervan is onder andere dat verlaging van de lastendruk op arbeid bij kan dragen aan de economische groei, werkgelegenheid en concurrentiepositie van individuele lidstaten en van de eurozone als geheel.

De belastingdruk op arbeid in landen van de eurozone behoort tot de hoogste ter wereld. In september 2014 heeft de Eurogroep op basis van door de Commissie geïnventariseerde «common principles» gesproken over gemeenschappelijke uitgangspunten om de belastingdruk op arbeid te verminderen. Gedurende de bespreking in juli zal gekeken worden naar mogelijkheden om de belastingdruk van de landen in de Eurogroep te vergelijken met een objectief referentiepunt en zodoende te kijken voor welke landen verdere verbetering wenselijk is. Dit zogenoemde «benchmarken» van hervormingsterreinen wordt ook in het op 22 juni jl. gepubliceerde 5-Presidentenrapport benoemd als één van de mogelijkheden voor het beter coördineren van economisch beleid binnen de eurozone (zie ook kabinetsappreciatie, Kamerstuk 21 501–20, nr. 996).

Nederland zal zich gezien het grote belang van een lagere belastingdruk op arbeidsinkomsten inzetten om gezamenlijk een ambitieuze doelstelling te formuleren.

4. Follow-up van de Europese Raad van juni

Document: Completing Europe’s Economic and Monetary Union, http://ec.europa.eu/priorities/economic-monetary-union/docs/5-presidents-report_en.pdf

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

Toelichting: Er zal vermoedelijk worden stilgestaan bij het 5 Presidentenrapport. De Kamer is eerder geïnformeerd over de appreciatie van het kabinet (Kamerstuk 21501–20, nr. 996).

In lijn met de Nederlandse inzet is het positief dat het rapport de focus heeft op de korte termijn en niet wordt voorgesteld nu besluiten te nemen ten aanzien van de lange termijn. Dit sluit aan bij de inbreng van de meerderheid van de lidstaten in het consultatieproces, waarin werd aangedrongen nu de aandacht uit te laten gaan naar verbeteringen aan de EMU die op korte termijn realiseerbaar zijn. De voorstellen op economisch terrein sluiten wat de korte termijn betreft ook grotendeels aan bij de speerpunten van het kabinet.

Het kabinet is meer gereserveerd over een aantal denkrichtingen die in het rapport worden beschreven voor de lange termijn. Eerst moet immers bezien worden hoe de EMU binnen de huidige kaders kan worden versterkt voordat nut en noodzaak van verdergaande stappen op de lange termijn nader wordt bezien. Het kabinet verwelkomt de notie uit het rapport dat reële convergentie naar een hoog niveau een voorwaarde is voor uitwerking van stappen ten aanzien van de langere termijn en zal dat ook nadrukkelijk als beoordelingscriterium hanteren in de discussie over de uitwerking van het rapport.

Door de Europese Commissie is aangekondigd dat men de komende periode voorstellen zal presenteren op onderdelen van de eerste fase binnen het rapport. Het kabinet zal uw Kamer dan ook via de gebruikelijke kanalen blijven informeren over verdere ontwikkelingen en de nadere standpuntbepaling bij concrete voorstellen.

5. Bankenunie – eurozone-aspecten

Document: n.v.t.

Aard bespreking:

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal naar verwachting spreken over de voortgang van nationale implementatieprocedures en in het bijzonder de implementatie van de richtlijn voor herstel en afwikkeling van banken (BRRD) en de ratificatie van de intergouvernementele overeenkomst betreffende de overdracht en mutualisatie van de bijdragen aan het gemeenschappelijk afwikkelingsfonds (SRF). Met het oog op de volledige inwerkingtreding van het gemeenschappelijk afwikkelingsmechanisme (SRM) op 1 januari 2016 is het van groot belang dat lidstaten bovengenoemde regelgeving dan hebben geïmplementeerd. Nederland hecht hier ook veel belang aan en werkt hard om zowel de implementatie van de BRRD/SRM als de ratificatie van de IGA zo snel mogelijk af te ronden.

6. Thematische discussie over dienstenmarkten in de Eurozone

Document: Niet openbaar

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Eén van de thematische onderwerpen uit de Eurozone aanbeveling is gericht op de hervorming van de dienstenmarkt. In maart 2015 heeft de eerste thematische discussie in de Eurogroep reeds plaatsgevonden. Hierin werd aangegeven dat op het gebied van de interne markt voor diensten nog een groot onbenut economisch potentieel ligt. Na afloop is geconcludeerd dat het belangrijk is dat er later dit jaar teruggekomen wordt op deze discussie. Dit zal gebeuren tijdens de Eurogroep van september. De Commissie heeft aangegeven hier een verdere analyse te zullen presenteren. Deze follow-up kan bijdragen aan een brede overeenstemming over de belangrijkste uitdagingen voor de eurozone, stelt lidstaten in staat om van elkaar te leren en kan de «peer pressure» verhogen.

Ecofinraad

7. Deepening of the EMU

Document: Completing Europe’s Economic and Monetary Union, http://ec.europa.eu/priorities/economic-monetary-union/docs/5-presidents-report_en.pdf

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

Toelichting: Ook gedurende de Ecofin zal worden stilgestaan bij het 5 Presidentenrapport. Voor de Nederlandse inzet wordt verwezen naar de geannoteerde agenda voor de Eurogroep, agendapunt «follow-up van de Europese Raad van juni».

8. Actieplan van de Europese Commissie over bedrijfsbelastingen

Document: openbaar, hyperlink: http://ec.europa.eu/taxation_customs/resources/documents/taxation/company_tax/fairer_corporate_taxation/com_2015_302_en.pdf

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Op 17 juni 2015 presenteerde de Commissie haar mededeling «Actieplan voor een eerlijk en doeltreffend vennootschapsbelastingstelsel in de Europese Unie: vijf belangrijke actiegebieden». De kabinetsappreciatie van het actieplan is bij brief van 6 juli 2015 met uw Kamer gedeeld¹. Tijdens de informele Ecofinraad zal een sessie gewijd worden aan de bespreking van het actieplan. Tot nu toe hebben de lidstaten hier in de Raad nog niet uitgebreid over gesproken. Vooralsnog is niet duidelijk hoe de discussie in de informele Ecofinraad zal worden vormgegeven. De Nederlandse inzet in de discussie volgt de lijnen van de kabinetsappreciatie. Waarschijnlijk zullen de meeste lidstaten het voornemen van de Commissie om gefaseerd verder te werken aan de gemeenschappelijke geconsolideerde belastinggrondslag voor de vennootschapsbelasting (CCCTB) steunen. Tegelijkertijd zullen enkele lidstaten erop wijzen dat de CCCTB problematisch is in het licht van het subsidiariteitsbeginsel. Het kabinet is van mening dat in internationaal verband actief moet worden gewerkt aan het tegengaan van grondslagerosie, door op kritieke punten – daar waar verschillen tussen stelsels worden misbruikt – tot harmonisatie te komen, zonder dat daarmee een volledige grondslagharmonisatie wordt beoogd. Enkele grote lidstaten zullen naar verwachting aandringen op maatregelen in EU-verband die een minimum effectief belastingniveau verzekeren. Nederland zal pleiten voor meer duidelijkheid over wat die lidstaten hieronder verstaan en of dit betrekking heeft op de vennootschapsbelasting in de lidstaten of (tevens) op bronbelastingen. Mogelijke maatregelen in relatie tot minimum effectieve belastingen vereisen een grondige analyse en dienen wat Nederland betreft in lijn te zijn met de binnenkort te verwachten uitkomsten van het BEPS-project van G20/OESO.

9. Klimaatfinanciering

Document: Nog niet beschikbaar.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Van 30 november t/m 11 december 2015 vindt de internationale klimaattop in Parijs plaats. In Parijs zal een nieuw ambitieus en universeel geldend klimaatakkoord afgesloten moeten worden met als doel de uitstoot van broeikasgassen te beperken tot een niveau waarmee de opwarming van de aarde niet verder stijgt dan twee graden. Klimaatfinanciering vormt een belangrijk onderdeel van de onderhandelingen, waarbij afspraken gemaakt zullen worden over het bijeenbrengen van financiering door ontwikkelde landen voor klimaatacties in ontwikkelingslanden. De Ecofinraad is verantwoordelijk voor de financiële aspecten van de internationale klimaatonderhandelingen, gegeven de potentiële budgettaire en economische implicaties die de onderhandelingen kunnen hebben. Op 11 september zal de Ecofinraad informeel van gedachten wisselen over de Europese inzet tijdens de klimaatonderhandelingen op internationale klimaatfinanciering in het nieuwe akkoord. Tijdens de bijeenkomst wordt gesproken over het mobiliseren van meer private klimaatinvesteringen in ontwikkelingslanden, het beter inzichtelijk maken van klimaatfinanciering, het vergroten van inspanningen aan de collectieve inspanningsplicht om vanaf 2020 $ 100 mld. per jaar aan klimaatfinanciering te mobiliseren en welke afspraken over klimaatfinanciering in het nieuwe akkoord kunnen landen. Voor Nederland is van belang dat meer landen naar vermogen gaan bijdragen, in het akkoord een sterke nadruk wordt gelegd op het mobiliseren van private klimaatfinanciering en de financiering met name ten goede komt aan de meest kwetsbare en arme landen. Om de voorspelbaarheid van klimaatfinanciering te vergroten is het van belang dat er meer helderheid komt over wat als klimaatfinanciering wordt gezien om zo het vertrouwen te vergroten dat afspraken over klimaatfinanciering worden nagekomen. Nederland is geen voorstander van het formuleren van nieuwe kwantitatieve doelstellingen.

---

1 Kamerstuk 21 501-07, nr. 1281.