21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken

Nr. 1251 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 april 2015

Hierbij zend ik u de geannoteerde agenda voor de Eurogroep en informele Ecofinraad van 24 en 25 april te Riga.

Het is mogelijk dat nog punten worden toegevoegd aan de agenda of dat bepaalde onderwerpen worden afgevoerd of worden uitgesteld tot de volgende vergadering.

De Minister van Financiën, J.R.V.A. Dijsselbloem

GEANNOTEERDE AGENDA TEN BEHOEVE VAN DE EUROGROEP EN INFORMELE ECOFINRAAD VAN 24 EN 25 APRIL TE RIGA

Eurogroep

1. Griekenland

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal van gedachten wisselen over de stand van zaken van het leningenprogramma voor Griekenland. Op 27 februari jl. is het leningenprogramma van het EFSF met vier maanden verlengd, tot 1 juli aanstaande. Voorafgaand aan deze verlenging, heeft de Griekse regering aan de Eurogroep en de instituties een lijst gestuurd met daarin hervormingsmaatregelen, gebaseerd op het huidige programma. De instituties (ECB, IMF en Europese Commissie) hebben op 24 februari jl. de Eurogroep geïnformeerd over hun oordeel over de lijst met hervormingsmaatregelen en hebben geconcludeerd dat deze lijst voldoende omvattend is om te dienen als valide startpunt van een proces dat de komende maanden zal leiden tot een stapsgewijze succesvolle afronding van het programma.

De Griekse regering werkt momenteel aan een complete lijst met maatregelen en zal daarover met de instituties overeenstemming moeten bereiken. Dit is in lijn met de afspraak van de Eurogroep van 20 februari jl. dat de Griekse autoriteiten en de instituties een complete lijst met maatregelen uitwerken en in de vorm van een aangepaste overeenkomst aan de Eurogroep zullen voorleggen, voor eind april. Er wordt vooruitgang geboekt met het opstellen van deze lijst, maar er blijven nog duidelijke verschillen op sommige terreinen te overbruggen. Pas wanneer er overeenstemming is bereikt tussen de Griekse regering en de drie instituties over de lijst met maatregelen zal de lijst aan de Eurogroep worden voorgelegd. De Eurogroep heeft benadrukt dat de nog beschikbare tranche alleen uitgekeerd zal worden na een positief oordeel van de instituties over de implementatie van de vereiste maatregelen – op basis van een voortgangsmissie – en na finaal akkoord van de Eurogroep. Nederland wacht de volledige lijst en het oordeel van de instituties af alvorens een standpunt in te nemen.

2. Derde Post-Programma-Surveillance Spanje

Document: Er is geen rapport uitgebracht naar aanleiding van de derde post-programma-surveillance missie van de Europese Commissie, ECB en ESM naar Spanje.

Er is wel een persverklaring van de missie gepubliceerd:

http://ec.europa.eu/economy_finance/articles/eu_economic_situation/2015-03-23_spain_en.htm

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De hervormingen van de afgelopen jaren lijken zijn vruchten af te werpen. In 2014 was de economische groei in Spanje 1,4% en over 2015 wordt een economische groei van 2,4% verwacht. De Commissie en de ECB benadrukken echter ook dat de Spaanse economie nog steeds kampt met significante onevenwichtigheden, met name op het gebied van (jeugd)werkloosheid en een te hoge staatsschuld. Verdere hervormingen – van met name de arbeidsmarkt en dienstensector – zijn noodzakelijk om de dualiteit op de arbeidsmarkt terug te dringen en concurrentievermogen en werkgelegenheid te bevorderen. Nederland zal de bevindingen van de post-programma-surveillance missie naar Spanje ter kennis aannemen.

3. Thematische discussie over groei en banen

Document: Commission Staff Working Document – Report on the Euro Area: http://ec.europa.eu/europe2020/pdf/csr2015/cr2015_euroarea_en.pdf

Aard bespreking: presentatie

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal een thematische discussie houden over het bevorderen van groei en banen in de eurozone. De Commissie zal een rapport (Staff Working Document) presenteren dat zij op 26 februari jl. heeft gepubliceerd. Het rapport gaat onder andere in op de implementatie van de eurozoneaanbevelingen die de Raad op 8 juli 2014 op voorstel van de Commissie heeft vastgesteld.

Per aanbeveling wordt een oordeel gegeven over de vooruitgang die de eurozone heeft geboekt. Deze aanbevelingen zien op de implementatie van structurele hervormingen (oordeel: some progress), budgettair beleid (some progress), de financiële sector (substantial progress) en de verdieping van de EMU (some progress). Verdergaande implementatie op het gebied van structurele hervormingen blijft van groot belang, al verwelkomt Nederland de vooruitgang die is geboekt.

4. Follow-up ER

Document: Het analytisch paper in het kader van de discussie over het verbeteren van het economisch bestuur in de Eurozone is beschikbaar: http://ec.europa.eu/priorities/docs/analytical_note_en.pdf

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

Toelichting: In de Eurogroep zal mogelijk stil worden gestaan bij de discussie over het verbeteren van het economisch bestuur in de Eurozone. Tijdens de Eurozonetop van 24 oktober jl. is de Commissievoorzitter opgeroepen om, samen met de voorzitters van de Eurozonetop, de Eurogroep en de ECB, volgende stappen voor te bereiden op weg naar beter economisch bestuur in de Eurozone. Deze oproep is bij de Europese Raad van 18 december jl. herhaald. Een eerste discussie heeft plaats gevonden gedurende de informele Europese Raad op 12 februari, op die datum is ook een analytisch paper gepubliceerd. Dit analytisch paper beschrijft de tekortkomingen van het EMU governance raamwerk in aanloop naar de crisis en de maatregelen die zijn genomen om deze tekortkomingen weg te nemen.

Het eindrapport zal worden gepresenteerd aan de Europese Raad van juni. Nederland hecht er aan dat in het eindrapport onder meer aandacht wordt besteed aan moderne economieën door structurele hervormingen, verdere verdieping van de interne markt en het verbeteren van de betrouwbaarheid en kwaliteit van nationale overheden (better governance).

5. Terugkoppeling G7

Document: N.v.t.

Aard bespreking: Terugkoppeling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Tijdens de Eurogroep zal een korte terugkoppeling plaatsvinden van de G7-bijeenkomst, die en marge van de IMF-Voorjaarsvergadering wordt gehouden. De Minister neemt in zijn rol als Eurogroepvoorzitter deel aan deze bijeenkomst.

6. Bankenunie

Document: https://www.bankingsupervision.europa.eu/press/publications/annual-report/html/index.en.html

Aard bespreking: Presentatie

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: In het kader van verantwoording over haar toezichttaken stuurt de ECB jaarlijks een verslag van haar werkzaamheden aan de Raad, de Eurogroep, het Europees parlement en de Europese Commissie. De ECB heeft eind maart haar eerste verslag gepubliceerd waarin de ECB in gaat op de werkzaamheden in 2014 en een vooruitblik doet op de werkzaamheden en prioriteiten in 2015. Danièle Nouy, voorzitter van de Supervisory Board van de ECB, zal in de Eurogroep het verslag presenteren. Een van de prioriteiten van de ECB is de kwaliteit van het kapitaal dat banken in het SSM-gebied aanhouden, en de verschillen daartussen tussen banken in de verschillende deelnemende lidstaten. Deze verschillen in de kwaliteit van kapitaal kwamen ook naar voren in de uitkomsten van de Comprehensive Assessment (CA). Zoals ook aangegeven in antwoord op schriftelijke vragen naar aanleiding van de resultaten van de CA, zijn deze verschillen onder meer het gevolg van de ruimte die het Europese kapitaaleisenraamwerk aan toezichthouders geeft om – al dan niet tijdelijk- regels over de kwaliteit van het kapitaal niet uniform toe te passen.¹ Het kabinet vindt het belangrijk dat de ECB hieraan prioriteit geeft.

Informele Ecofinraad

1. EU-begroting

Document: niet openbaar

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Het voorzitterschap heeft een gedachtewisseling geagendeerd over de verwachtingen rondom de tussentijdse evaluatie van het Meerjarig Financieel Kader (MFK) in 2016. Hierbij kunnen de ervaringen met de begrotingsvoorbereiding voor 2014 en 2015 als basis worden gebruikt. De tussentijdse evaluatie is afgesproken tijdens de afsluitende onderhandelingen over het huidige MFK. Nederland vindt deze gedachtewisseling goed passen in de aanloop naar het Nederlandse EU-voorzitterschap, waarbij de EU-begrotingssystematiek als één van de prioriteiten is geïdentificeerd. Nederland kan dan ook het belang benadrukken van een meer transparante begrotingssystematiek en beter voorspelbare EU-afdrachten.

Tevens zal Eurocommissaris Georgieva ingaan op performance budgeting. De Eurocommissaris zal de lidstaten vragen om ervaringen op dit gebied in het nationale begrotingsproces te delen en mogelijke ideeën voor de toepassing van performance budgeting op de EU-begroting aan te dragen. Nederland heeft vele jaren ervaring op het gebied van performance budgeting. In Nederland heeft de introductie van performance budgeting vooral geleid tot verbeterde begrotingstransparantie, interne (her)allocatie binnen programma’s en het mogelijk maken van betere ex-post evaluatie van doelmatigheid en doeltreffendheid van uitgaven. Nederland kan deze ervaringen delen met Eurocommissaris Georgieva.

2. Economische situatie

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Presentatie

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Dit agendapunt is een presentatie, en volgt op publicaties van de European Systemic Risk Board (ESRB) en de European Supervisory Authorities (ESAs) over risico’s en kwetsbaarheden in het financiële systeem. De belangrijkste risico’s die geïdentificeerd worden in de publicaties zijn: i) een correctie op financiële markten, ii) de invloed van lage rentes op de financiële sector, iii) toename van de rol van de niet-gereguleerde sector, en iv) de hoge schuldniveau’s welke economisch herstel kunnen belemmeren. Op hoofdlijnen kan Nederland zich vinden in de analyses. Gegeven de huidige dynamiek op de markten is Nederland van mening dat de voorgenoemde risico’s op adequate wijze gemonitord moeten worden en verwelkomt in die context de analyses van de ESRB en de ESAs.

3. Groeipotentieel en structurele hervormingen

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Ecofinraad zal spreken over het groeipotentieel van de Europese Unie. Op dit moment zijn er nog geen stukken beschikbaar. De verwachting is dat de discussie zich zal toespitsen op twee thema’s: (1) belemmeringen tot investeringen en (2) de impact van structurele hervormingen op potentiële groei. Bij de vorige vergadering op 10 maart jl. heeft de Ecofinraad een Raadspositie ingenomen over de verordening voor het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI). Dit is wat Nederland betreft een belangrijke stap om belemmeringen tot investeringen, waar die bestaan, te overbruggen. Naast investeren is het van belang dat lidstaten hervormen. Een efficiënte, dynamische economische structuur met flexibele product- en arbeidsmarkten draagt bij aan een hoger potentieel bbp. Discussie op Europees niveau is van groot nut voor individuele lidstaten om van elkaar te leren en elkaar aan te sporen tot het overnemen van best practices. Een voorbeeld hiervan is de discussie over de belastingdruk op arbeid binnen de Eurogroep. Juist nu het economisch beeld lijkt te verbeteren is het van belang dat het hervormingsmomentum benut wordt.

4. Kapitaalmarktunie

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Ecofinraad zal van gedachten wisselen over de kapitaalmarktunie. De doelstelling van de kapitaalmarktunie is het scheppen van banen en zorgen voor economische groei. Onder de gemeenschappelijke noemer kapitaalmarktunie geeft de Europese Commissie prioriteit aan een aantal lopende korte termijn initiatieven en agendeert zij discussies voor de (middel-) lange termijn. Zoals aangegeven in de recente kabinetsreactie ondersteunt het kabinet de doelstelling van de Europese Commissie om te komen tot een verdere eenwording van de Europese kapitaalmarkt en staat in beginsel positief tegenover de algemene ideeën uit het groenboek en de beide consultatiedocumenten. Enkele korte termijn initiatieven, zoals een herziening van de prospectusrichtlijn en een voorstel voor de behandeling van simpele en transparante securitisaties, worden waarschijnlijk dit najaar gepresenteerd en zullen onderwerp van discussie zijn tijdens het Nederlandse voorzitterschap.

Belangrijke uitgangspunten voor een kapitaalmarktunie zijn volgens het kabinet: (i) het vergroten de beschikbaarheid van kapitaal, (ii) het verbeteren van toegang tot financiering en verbreding van de financieringsmogelijkheden, met name voor het mkb, en (iii) een stabiel en schokbestendig financieel en economisch systeem. Voor elk van deze uitgangspunten zijn een aantal specifieke onderdelen geïdentificeerd die voor Nederland van bijzonder belang zijn. Het gaat hier ondermeer om: (i) toegang van retail- en institutionele beleggers tot de kapitaalmarkt (ii) herziening van de prospectusrichtlijn (iii) het uitwerken van een nieuw prudentieel regime voor simpele en transparante securitisaties (iv) het aanmoedigen van alternatieve financieringsvormen, zoals kredietunies en crowdfunding (v) consistente toepassing van Europese wetgeving, waarbij een een belangrijke rol is weggelegd voor Europese toezichtsautoriteiten (ESAs) en (vi) herstel- en afwikkelplannen voor centrale tegenpartijen (CCPs).

5. Belastingontwijking door multinationals

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Tijdens de informele Ecofinraad zal ook worden gesproken over belastingontwijking door multinationals (BEPS). De discussie tijdens de informele Ecofinraad zal zich richten op de komende stappen die de EU in de strijd tegen belastingontwijking moet nemen. Zowel binnen de OESO als in EU-verband worden maatregelen uitgewerkt die belastingontwijking door multinationals moeten tegengaan. Nederland werkt actief in OESO- en EU-verband mee. Daarbij loopt Nederland voorop bij maatregelen die transparantie vergroten. Zo zet Nederland in op een snelle adoptie van het richtlijnvoorstel voor de automatische uitwisseling van informatie over rulings dat onlangs door de Commissie is ingediend. De Commissie heeft in haar Werkprogramma voor 2015 een Actieplan aangekondigd voor de inspanningen ter bestrijding van belastingontwijking en belastingfraude. In dit Actieplan dat in juni 2015 wordt verwacht, zal de Commissie aanvullende voorstellen doen om BEPS in de EU-context te bestrijden. Tevens zal de Commissie dan aangeven hoe zij verder wil werken aan een geharmoniseerde belastinggrondslag voor de vennootschapsbelasting (CCCTB). De Commissie zal tijdens de informele Ecofinraad input vragen van de lidstaten voor het Actieplan.

De informele Ecofinraad zal ook om sturing worden gevraagd met betrekking tot het mandaat en het bestuur van de Gedragscodegroep. Binnen de Gedragscodegroep worden potentieel schadelijke belastingmaatregelen getoetst aan de criteria van de Gedragscode inzake de belastingregeling voor ondernemingen (Code of Conduct). Gezien de actuele aandacht voor schadelijke belastingconcurrentie, zijn er stemmen opgegaan voor aanpassing van het mandaat en het bestuur (governance) van de Gedragscodegroep. Nederland vindt dat de kerntaak van de Gedragscodegroep niet in gevaar mag komen door uitbreiding van het mandaat en de daardoor toenemende werklast. Aanvullend kan de Gedragscodegroep richtsnoeren (guidance) ontwikkelen voor de lidstaten. Deze richtsnoeren kunnen bijvoorbeeld best practices beschrijven. Wanneer het echter de bedoeling is om bindende regels te stellen, dan kiest Nederland de weg van juridisch bindende instrumenten (richtlijnen), waarvoor de Commissie een voorstel moet doen. De naleving hiervan door alle lidstaten kan juridisch worden afgedwongen, waardoor een ongelijk speelveld kan worden tegengegaan. Nederland vindt dat maatregelen die belastingontwijking (BEPS) moeten tegengaan, in beginsel in een richtlijn moeten worden neergelegd.

---

1 Kamerstuk 21 501-07, nr. 1232