Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 10 november 2023
De druk op de asielketen is al geruime tijd hoog. De uitdagingen voor gemeenten, provincies
en de migratieketen als geheel blijven als gevolg daarvan onverminderd groot. Dit
is met name zichtbaar in de asielopvang van COA en bij het doorplaatsen van statushouders
naar gemeenten. De uitdagingen bij de opvang van Oekraïense ontheemden versterken
deze problematiek. Het komt immers allemaal samen bij de gemeenten.
Vandaag stuur ik u een aantal brieven over de asielsituatie. Het gaat daarbij om de
prognoses van de instroom, productie en uitstroom, de capaciteitsbehoefte voor het
benodigd aantal opvangplekken en de verdeling over de provincies, en de taakstelling
voor het aantal te huisvesten statushouders.1
,
2 Uit deze cijfers blijkt opnieuw dat we voor een serieuze uitdaging staan. Ik deel
daarom ook welke acties worden ingezet om de meeste acute vraagstukken aan te pakken,
evenals de structurele aanpak. Voor de langere termijn zal een nieuw kabinet fundamentele
keuzes moeten maken om de opgave beheersbaar te maken en moeten toe werken naar grip
op (asiel)migratie.
Naast de hoge instroom is een deel van de opvangproblematiek gelegen in de achterblijvende
huisvesting van statushouders. De hoge instroom en stagnerende doorstroom vormen belangrijke
redenen voor de omvang van de door COA benodigde opvangcapaciteit. Hoe meer we gezamenlijk
zorgen dat de statushouders uitstromen, hoe sneller dat effect heeft op de benodigde
opvangplekken. Om tot normalisatie te komen in de asielketen en met name in Ter Apel,
is de reguliere uitstroom van statushouders op basis van de taakstelling een belangrijke
route.
Tijdens de Landelijke Regietafel hebben de Minister van BZK en ik met medeoverheden
en ketenpartners een aantal routes besproken om de druk op de asielopvang op korte
termijn te verlichten. Het Rijk gaat de gemeenten intensiever helpen door de ontwikkeling
van pilots voor doorstroomlocaties. Daarnaast zetten we een extra stap om de uitstroom
van statushouders op korte termijn te versnellen. Besproken is om, in afstemming met
gemeenten en provincies, statushouders in hotels of andere accommodaties onder te
brengen. Voor nadere toelichting verwijs ik u naar onderliggende brieven.
Daarnaast ga ik in een tweetal brieven specifiek in op een aantal moties en toezeggingen
i.r.t. tot de asielopvang,3 en op de voortgang van de maatregelen tegen overlastgevend en crimineel gedrag door
asielzoekers.4
Tot slot wil ik mijn grote waardering uitspreken naar alle betrokkenen voor hun inzet
bij bovengenoemde opgaven.
De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid,
C.A. van der Maat