19 637 Vreemdelingenbeleid

Nr. 2475 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 april 2019

Hierbij stuur ik u mijn toelichting op het Europese asielagentschap, EASO Country Guidance rapport Nigeria van 25 februari 2019 en het algemeen ambtsbericht Nigeria van 27 juni 2018 dat het Ministerie van Buitenlandse Zaken op mijn verzoek heeft opgesteld.

De EASO Country Guidance is een niet bindend advies om binnen de EU harmonisatie van het landgebonden asielbeleid te stimuleren. Een wijziging ten opzichte van de Country Guidance Afghanistan is dat EASO de glijdende schaal van de beoordeling van artikel 15, onder c, van de Kwalificatierichtlijn heeft verduidelijkt. De glijdende schaal van EASO onderscheidt nu de volgende vijf categorieën:

• 1. gebieden waar de enkele aanwezigheid («mere presence») al leidt tot een situatie dat er een reëel risico op ernstige schade bestaat;

• 2. gebieden waar het willekeurig geweld een zodanig niveau heeft dat geringe indicaties («a lower level of individual element») voldoende zij om reëel risico op ernstige schade als bedoeld in artikel 15, onder c aannemelijk te maken;

• 3. gebieden waar willekeurig geweld plaatsvindt, maar niet op een zodanig niveau, waar meer indicaties («higher level of individual elements») nodig zijn om een risico op ernstige schade als bedoeld in artikel 15, onder c aan te nemen;

• 4. gebieden waar willekeurig geweld plaatsvindt op een zodanig laag niveau, dat er in zijn algemeenheid geen redenen zijn om aan te nemen dat er sprake is van een reëel risico op ernstige schade als bedoeld in artikel 15, onder c;

• 5. gebieden waarin geen sprake is van een gewapend conflict als bedoeld in artikel 15, onder c.

Nederland kent categorie 1 (en 5) voor de toepassing van artikel 15, onder c, van de Kwalificatierichtlijn. Categorie 2-4 worden betrokken bij de individuele toetsing van de asielaanvraag. Bij iedere beoordeling of individuele feiten en omstandigheden aanleiding vormen voor verblijf, speelt de veiligheidssituatie een rol. Hoe slechter de veiligheidssituatie, hoe sneller er sprake is van vervolging of een risico op ernstige schade of een schending van artikel 3 EVRM. Daarnaast kan de algemene situatie en met name de slechte situatie waarin bepaalde groepen zich kunnen bevinden, aanleiding vormen om risicogroepen en kwetsbare minderheidsgroepen aan te wijzen in het landgebonden asielbeleid. De vreemdelingen die daaronder vallen kunnen reeds met geringe indicaties hun vrees voor vervolging of ernstige schade/schending zoals bedoeld in artikel 3 EVRM aannemelijk maken.

Voor Nigeria geldt dat in de EASO Country Guidance geen enkel gebied in categorie 1 of 2 is ingedeeld.

In het ambtsbericht is opgenomen dat de algemene situatie voor LHBTI’s is verslechterd. Ook in de vorige verslagperiode werd door de Minister van Buitenlandse Zaken al gewezen op de wettelijke inperkingen van de rechten van leden van de LHBTI-gemeenschap, onder ander door de inwerkingtreding van de Same Sex Marriage Prohibition Act in 2014. Hoewel er geen aanwijzingen zijn dat individuen sinds de inwerkingtreding van deze wet ook daadwerkelijk zijn vervolgd of bestraft op grond van deze wet, heeft deze in de praktijk wel degelijk verstrekkende en ernstige gevolgen voor de LHBTI-gemeenschap gehad. Het verhitte debat en de toegenomen media-aandacht hebben homoseksualiteit nog zichtbaarder gemaakt en LHBTIs zijn daardoor nog kwetsbaarder geworden dan ze al waren. Er is sprake van een aanzienlijke toename van geweld en afpersing door zowel de politie als de bevolking. LHBTI’s die slachtoffer zijn van misdrijven hebben verklaard geen aangifte bij de politie te hebben gedaan, omdat zij vreesden vervolgens zelf als criminelen te worden bestempeld met alle gevolgen van dien. Gegeven de verslechtering van de situatie van LHBTI’s is er aanleiding om Nigeriaanse LHBTI’s als risicogroep aan te merken. De Vreemdelingencirculaire zal overeenkomstig worden aangepast. Dit is in lijn met hetgeen EASO in zijn Guidance hierover heeft opgenomen.

Ook zal de Vreemdelingencirculaire worden aangepast op het punt van genitale verminking en of een vrouw of een dochter zich kan onttrekken daaraan. Het begrip sociaal netwerk wordt iets aangepast en er wordt nader ingegaan op de vraag of een vrouw dan wel de ouders van een dochter zich zonder sociaal netwerk kunnen handhaven in Nigeria.

De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, M.G.J. Harbers