Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 29 augustus 2016
Tijdens het VAO Vreemdelingen- en asielbeleid van 21 juni jl. (Handelingen II 2015/16,
nr. 98, item 31) heb ik toegezegd uw Kamer nader te informeren over het proces van staande houden
van gezinnen met minderjarige kinderen op de gezinslocaties. Met deze brief voldoe
ik aan die toezegging.
In situaties waarin een vreemdeling niet zelfstandig vertrekt kan gedwongen vertrek
aangewezen zijn. De overheid beschikt daartoe over verschillende bestuursrechtelijke
dwangmiddelen, waarvan vreemdelingenbewaring het meest vergaande is. Vreemdelingenbewaring
is een ultimum remedium en wordt zeer terughoudend toegepast. Dit geldt des te meer
bij gezinnen met minderjarige kinderen. Vreemdelingenbewaring wordt alleen opgelegd
als een lichter middel niet volstaat. In de maatregel tot inbewaringstelling moet
gemotiveerd worden dat de bewaring van het gezin niet onredelijk bezwarend is. Indien
aan alle voorwaarden voor inbewaringstelling voldaan is, wordt het gezin staande gehouden,
meestal op de gezinslocatie, en overgebracht naar de Gesloten Gezinsvoorziening (GGV)
in Zeist. Vanuit de GGV kunnen de laatste zaken voor vertrek worden geregeld en kan
het gezin zich op het vertrek voorbereiden. Het verblijf in de GGV duurt in beginsel
maximaal twee weken.
Bij de inbewaringstelling van gezinnen met minderjarige kinderen is altijd aandacht
voor de individuele situatie van het gezin en voor de gevolgen van de bewaring voor
met name de minderjarige kinderen. De Dienst Vervoer en Ondersteuning (DV&O) zorgt
voor vervoer van het gezin naar de GGV. Dit gebeurt in minimaal beveiligde, neutrale
voertuigen.
Om te voorkomen dat kinderen overdag uit hun klas gehaald moeten worden, wat voor
zowel het kind zelf als de rest van de klas ingrijpend is, is het gebruikelijk om
het gezin vroeg in de ochtend, meestal rond 7.00 uur, staande te houden. Daarnaast
is rond deze tijd de kans groter dat het gehele gezin samen wordt aangetroffen. Om
de eenheid van het gezin te waarborgen is het uitgangspunt bij de inbewaringstelling
om het gehele gezin gezamenlijk over te brengen naar de GGV.
In verband met de beleving door in het bijzonder de kinderen, zijn de bij de inbewaringstelling
betrokken ambtenaren zoveel mogelijk in burger gekleed, behalve de medewerkers van
DV&O. Afhankelijk van onder meer het aantal gezinsleden maakt DV&O een inschatting
hoeveel medewerkers er aanwezig moeten zijn bij het ophalen van een gezin. Uitgangspunt
is dat er zo min mogelijk medewerkers van DV&O, DT&V en COA aanwezig zijn. Daarbij
staat veiligheid van zowel het gezin als de medewerkers uiteraard voorop.
De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, K.H.D.M. Dijkhoff