19 637 Vreemdelingenbeleid

Nr. 1391 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR IMMIGRATIE EN ASIEL

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 januari 2011

Op 7 januari 2011 heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens een gemotiveerde Rule 39 opgelegd teneinde de dreigende uitzetting van twee Somaliërs (afkomstig uit respectievelijk Marca en Kismaayo) stop te zetten¹. Met deze brief informeer ik u over deze gemotiveerde Rule 39 en de daaruit voortvloeiende tijdelijke opschorting van uitzettingen van personen afkomstig uit Zuid- en Centraal-Somalië.

Van belang is dat de door het EHRM te Straatsburg opgelegde en gemotiveerde Rule 39 (interim measure) een tijdelijke maatregel is, die behelst dat de klagers tijdens hun klachtprocedure bij het Hof niet mogen worden uitgezet naar Somalië. De maatregel is een zogenoemde bevriezingsmaatregel, en geeft geen uitsluitsel over het definitieve oordeel in de onderliggende zaak. In de gemotiveerde Rule 39 geeft het Hof aan dat de beslissing om de tijdelijke maatregel te treffen is ingegeven door een samenspel van argumenten:

«[…] the President had regard to the information currently available concerning the situation in south and central Somalia and in Mogadishu in particular, as well as to the fact that the Court is currently considering in a number or [of] cases the compatibility of Article 3 of the Convention of forced returns to Mogadishu.»

Evenzeer is van belang dat de opgelegde en gemotiveerde Rule 39 juridisch bindend is (EHRM, 4 februari 2005, Mamatkulov vs. Turkije, appl. nos. 46807/99 en 46951/99; NJB 2005). Gezien de juridische strekking en de motivering van de opgelegde Rule 39 werkt deze ook door in overige zaken en moeten meer algemene consequenties worden getrokken uit deze maatregel. De door het Hof gegeven motivering verwijst uitdrukkelijk naar de situatie in Zuid- en Centraal-Somalië, inclusief Mogadishu. Bovendien zijn de gemotiveerde interim measures door het Hof opgelegd in individuele gevallen van personen die niet afkomstig zijn uit Mogadishu, maar uit respectievelijk Marca en Kismaayo. Om deze redenen werkt deze gemotiveerde Rule 39 door ten aanzien van alle gedwongen uitzettingen naar Somalië van personen die afkomstig zijn uit Zuid- en Centraal-Somalië. Bijgevolg moet, in afwachting van een inhoudelijke beslissing van het Hof, van iedere Somaliër afkomstig uit Zuid- of Centraal-Somalië de uitzetting worden opgeschort.

Ten aanzien van Mogadishu wordt een situatie aangenomen als bedoeld in artikel 15c van de Kwalificatierichtlijn. Hierover bent u onlangs geïnformeerd.² Ten aanzien van Somalische asielzoekers afkomstig uit Mogadishu, en ten aanzien van wie individueel beoordeeld is dat er geen sprake is van een vestigingsalternatief in een ander deel van Somalië, is reeds besloten dat deze personen op dit moment niet worden teruggestuurd naar Somalië en in beginsel in bezit worden gesteld van een verblijfsvergunning op de b-grond van artikel 29 Vreemdelingenwet 2000.

Bezien zal worden welke consequenties deze gemotiveerde interim measures hebben voor de hier te lande verblijvende Somalische vreemdelingen.

De minister voor Immigratie en Asiel,

G. B. M. Leers

---

1 Deze zijn geanonimiseerd bijgevoegd. Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.

2 Hierover bent u op 22 november 2010 geïnformeerd in antwoord op Kamervragen van het lid Spekman (PvdA), zie Aanhangsel van de Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 556.