9 Zorgnorm SAR-helikopters en SAR-verbeterprogramma

Aan de orde is het tweeminutendebat Zorgnorm SAR-helikopters en SAR-verbeterprogramma (30490, nr. 36).

De voorzitter:

Aan de orde is het tweeminutendebat over zorgnorm SAR-helikopters en SAR-verbeterprogramma, Kamerstuk 30490, nr. 36. We hebben twee sprekers van de zijde van de Kamer. Een hartelijk woord van welkom aan de minister voor Infrastructuur et cetera. Fijn dat u bij ons bent. We hopen dat we het kort houden, zodat u zo weer buiten staat.

Ik geef graag het woord aan mevrouw Hagen van de fractie van D66, die twee minuten spreektijd heeft, maar het ongetwijfeld in kortere tijd kan. Het woord is aan haar.

Mevrouw Hagen (D66):

Voorzitter. Dat was een licht sturende opmerking, maar dat komt vast goed.

Een goed functionerende SAR-operatie kan het verschil betekenen tussen leven en dood. D66 is dan ook zeer tevreden dat na signalen dat de operatie niet goed op orde was, de minister deze kwestie voortvarend heeft opgepakt. Toch hebben we nog een punt van aandacht. Goed uitgeruste en goed voorbereide bemanningsleden zijn van groot belang voor een veilige operatie, daarover bestaat geen twijfel, maar we hebben signalen ontvangen dat in de nacht de korte uitruktijd in combinatie met vermoeidheid kan leiden tot gevoelens van druk en daardoor onveiligheid. Dit kwam ook naar voren in het ADSE-rapport.

Nu begrijpen we dat het safety-firstprincipe altijd gehanteerd kan worden om tegemoet te komen aan die zorgen. En natuurlijk is deze korte uitruktijd ook van groot belang. Maar we willen blijvend aandacht van het ministerie voor zorgen die bestaan over de veiligheid van bemanningsleden of de veiligheid van de operatie in de praktijk, en dat het ministerie hiervoor een open cultuur hanteert en een aanspreekpunt biedt. Kan de minister toezeggen dat in de voortgangsrapportage over het verbeterprogramma van de SAR zal worden meegenomen hoe tegemoet wordt gekomen aan deze zorgen?

En dan heb ik ook een motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat het van groot belang is voor de (vlieg)veiligheid van de SAR-operatie dat er goede afspraken zijn over de werk- en rusttijden van de SAR-crew;

overwegende dat in het ADSE-rapport de aanbeveling werd gedaan om een toetsbare werk- en rusttijdenregeling te hanteren;

constaterende dat op dit moment niet wordt voldaan aan het Arbeidstijdenbesluit in de werkzaamheden van de SAR-diensten en hiervoor de mogelijkheid wordt onderzocht om met een specifieke werk- en rusttijdenregeling te komen voor de SAR-operatie;

verzoekt de regering om in samenspraak met sectorpartijen en met inachtneming van de huidige stand van wetenschappelijk inzicht een specifieke regeling voor de werk- en rusttijden in de SAR-operatie onder het Arbeidstijdenbesluit vervoer te ontwikkelen en om zich in te spannen deze per ingang van het nieuwe SAR-contract in werking te laten treden,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Hagen.

Zij krijgt nr. 37 (30490).

U moet lachen om uw eigen motie, begrijp ik. Nou, dat mag.

Mevrouw Hagen (D66):

Ik moet lachen omdat ik alles zo binnen die twee minuten moet proppen, zodat je soms bijna geen adem meer kan halen.

Dat was het, voorzitter.

De voorzitter:

Het woord is aan de heer Rudmer Heerema.

De heer Rudmer Heerema (VVD):

Voorzitter, dank. Ik heb geen motie. Laat ik daar alvast mee beginnen.

Ik ben nu bijna 24 uur woordvoerder luchtvaart voor de VVD. Nu het over Search and Rescue gaat, wil ik mij deze kans niet laten ontnemen om er wel iets van te zeggen. De simpele reden is dat er op de school van mijn dochter, Bente, een schoolpleinvader is die piloot is voor Search and Rescue. Hij heeft mij de afgelopen jaren al geregeld aangesproken over datgene wat er speelt binnen Search and Rescue. Ik ben heel blij met de beantwoording van de minister van de schriftelijke vragenronde die er is geweest.

Eigenlijk gaat mijn vraag over een breder vraagstuk. We hebben nog voor de verkiezingen samen met de SP gekeken hoe wij een actor op een ander vlak, die ook waakt over de veiligheid van onze zee en onze wateren, namelijk de Reddingsbrigade, kunnen versterken om te zorgen dat de veiligheid op het water, de zee en de plassen, gegarandeerd kan blijven. We praten nu over Search and Rescue, waar wel wat uitdagingen liggen. We hebben ook de Kustwacht, waar ook af en toe complicaties spelen. Ik zat te denken aan die verschillende actoren die zowel bij Search and Rescue, als bij de Kustwacht als bij de Reddingsbrigade spelen. In hoeverre opereren zij in gezamenlijkheid? Is er een eensluidend beeld van of zij gezamenlijk optreden? Hoe wordt dat afgestemd? Is daar beleid voor? Ik heb het namelijk niet kunnen vinden. Als dat beleid er niet is, dan ben ik wel benieuwd hoe wij nu naar de samenhang van deze verschillende actoren kijken en een grotere waterveiligheid in Nederland kunnen bereiken, want elke verdrinking is er een te veel. Hoe meer we die kunnen voorkomen, hoe beter het is.

Voorzitter, dank u.

De voorzitter:

Prima, dank u wel. Is de minister reeds in staat om de motie te becommentariëren? De minister vraagt om één minuut. Dan schors ik een minuutje.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.

De voorzitter:

Het woord is aan de minister. Het mag kort en puntig.

Minister Van Nieuwenhuizen-Wijbenga:

Dank u wel, voorzitter. Sowieso dank aan de beide leden voor de belangstelling voor de Search-and-Rescue-operatie. Het is een heel belangrijk onderwerp; dat wordt nog weleens vergeten. Ik ben dus blij met de aandacht van de Kamer hiervoor. Ik zal eerst de gestelde vragen beantwoorden en tot slot de motie van een appreciatie voorzien.

Mevrouw Hagen vraagt eigenlijk aandacht voor de zorgen die bij de vliegers leven. Zoals zij zelf al aangaf, zijn er toch wat zorgen: kan het wel te allen tijde veilig gelet op vermoeidheid et cetera, en willen we met hen in gesprek blijven? Haar vraag was of ik dat mee kon nemen — hoe werkt het nou goed? — in de rapportage over SAR, in het verbeterprogramma. Nou, laat ik u dat gewoon toezeggen. Ik ben blij met de interesse van de Kamer hiervoor. Dit is belangrijk, want aan de ene kant worden mensen uit het water gered, maar tegelijkertijd moeten de piloten en hun crew die dat moeten doen, dat wel op een veilige manier kunnen doen. Beide kanten van die veiligheid moeten dus op orde zijn. Ik zal u daar graag over informeren.

De heer Heerema verbreedt het onderwerp nog door het hele samenspel met de Kustwacht et cetera erbij te betrekken. Hoe loopt die samenwerking, is zijn vraag. De verzoeken om hulp komen bij de Kustwacht binnen. De Kustwacht bepaalt dan ook of inzet nodig is en welke inzet nodig is. In een enkel geval kan dat bijvoorbeeld het inzetten van een reddingsboot van de KNRM zijn. Ik zeg "in een enkel geval", maar eigenlijk is dat zo in de meeste gevallen. Moet het wat sneller, dan kan inderdaad de SAR-helikopter worden ingezet, of een emergency response towing vessel als het echt om het wat grovere geschut gaat. In de praktijk werken ze dus heel goed samen. Je kunt niet zeggen dat het één organisatie is, maar ze opereren eigenlijk wel als één organisatie, zowel in voorbereidende zin als in operationele zin. Ik begrijp uw aandacht hiervoor. Ik zal dus kijken of wij dat aspect — ik heb het net toegezegd aan uw collega van D66 — ook in die rapportage nog even mee kunnen nemen. Op dit moment heb ik geen signalen die erop wijzen dat de samenwerking niet goed is, maar ik zal dat voor u nog even extra navragen.

Voorzitter. Dan kom ik op de motie van D66 op stuk nr. 37. Ik vind het zeer belangrijk dat er goede werk- en rusttijden zijn. Dat is van het grootste belang voor de veiligheid tijdens de SAR-operatie. Op dit moment werk ik aan een aanpassing van het Arbeidstijdenbesluit vervoer om daar een dergelijke regeling in op te nemen. Uw aandachtspunten zal ik daar graag bij meenemen. Ik kan deze motie daarom oordeel Kamer geven.

De voorzitter:

Prima, dank u wel. Tot zover dit debat. Dank aan de minister voor haar aanwezigheid.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

We stemmen dinsdag over de motie. Ik schors de vergadering tot 18.20 uur, twintig over zes, voor het avondprogramma. Dan gaan we praten over ondermijnende criminaliteit et cetera. Dank aan de minister. Wel thuis.

De vergadering wordt van 17.15 uur tot 18.22 uur geschorst.