8 Afscheid van de heer Kox

Afscheid van de heer Kox

Aan de orde is het afscheid van het oud-Eerste Kamerlid M.J.M. Kox.

De heer Bruijn (VVD)

De voorzitter:

Collega's, wij nemen vandaag afscheid van de heer Kox.

Meneer Kox, sinds vannacht 00.00 uur bent u geen lid meer van deze Kamer. U regisseerde uw vertrek precies zo dat de SP geen dag zonder lege zetel zou komen te zitten. Want straks, na dit afscheid, zal de Kamer uw opvolger installeren.

(Hilariteit)

De heer Bruijn (VVD)

De voorzitter:

Geen hele dag, hè. Opletten.

Het toont maar weer eens aan dat u bij uitstek onze Kieswet kent, zoals u vele bestuurlijke wetten en parlementaire regels tot in de details beheerst. Het is een van de redenen waarom de collega's en ik de afgelopen jaren dan ook met regelmaat naar u keken als we advies nodig hadden of zeker wilden weten "hoe het nou ook alweer zat". Het past ook bij de rol van nestor van de Eerste Kamer, die u sinds de Kamerwisseling van 2019 vervulde.

"Van activist tot nestor" zou een passende omschrijving zijn van de ruim twintig jaar dat u lid bent geweest van de senaat. Voor alle zekerheid voeg ik daaraan toe, opdat er geen misverstanden over bestaan, dat u altijd activist bent gebleven, ook toen u het langstzittende Kamerlid was; u was activist buiten de Kamer en actief binnen de Kamer waarbij u zich bediende van alle instrumenten die Kamerleden ten dienste staan. Alle instrumenten.

Laat ik dat met twee voorbeelden illustreren. In 2008 interpelleerde u minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken over eventuele strijdigheid met de Grondwet van interne partijregels van de SP rond de Eerste Kamerverkiezingen van 2007. En ruim drie jaar geleden, in 2020, interpelleerde u opnieuw. Dit keer moest minister Ollongren naar de Kamer komen, de verre ambtsopvolger van Ter Horst op het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het leidde uiteindelijk tot een aangenomen motie van afkeuring over Ollongrens weigering om moties van de Eerste Kamer uit te voeren die vroegen om een tijdelijke huurstop vanwege betalingsproblemen bij huurders tijdens de coronacrisis.

Maar niet alleen binnen de muren van de Eerste Kamer was u actief, ook daarbuiten, in het bijzonder in de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa. De eerste vier jaar als plaatsvervangend lid en vanaf 2007 tot afgelopen maand als vast lid. De kroon op uw werk als lid van de PACE, zoals de afko luidt, waren de afgelopen twee jaar, waarin u als President van de Assemblee optrad. Vlak na uw aantreden in januari 2022 viel Rusland Oekraïne binnen en werd u geconfronteerd met een Raad van Europa waarin beide landen vertegenwoordigd waren. In maart van dat jaar heeft de Assemblee unaniem uw voorstel overgenomen om Rusland het lidmaatschap te ontnemen. Bij uw afscheid als President vorige maand kreeg u van de nieuwe, Griekse Voorzitter een prent van de oude agora in Athene cadeau omdat u de Assemblee regelmatig vergeleek met een agora, een plek voor vreedzame discussies.

Meneer Kox, beste Tiny, afgelopen vrijdag voorspelde je op de radio wat mijn laatste zinnen ter afscheid zouden zijn hier vandaag.

(Hilariteit)

De heer Bruijn (VVD)

De voorzitter:

Weer die regie! We zullen eens zien of dat klopt ...

Tiny, in alles wat je in en namens de Kamer hebt gedaan, komt een aantal elementen steeds terug: je vasthoudendheid, maar ook je realiteitszin. Je verstond de kunst van het haalbare. En je humor, geregeld ook licht ironisch, waarmee je menig debat — ook als voorzitter op dit rostrum — in goede banen leidde. We zullen je warmte en je betrokkenheid, en niet te vergeten je vriendschap over grenzen van fracties en partijen heen, gaan missen.

Het was een genoegen om je de afgelopen twintig jaar en acht maanden in ons midden te hebben. Ik wens jou, en ik weet zeker dat ik namens iedereen hier spreek en zeker ook namens mijn ambtsvoorgangers, alle goeds toe.

Collega's. Ik deel aan de Kamer mee dat het Zijne Majesteit de Koning heeft behaagd om de heer Kox te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Ik heb de eer die onderscheiding te mogen overhandigen. Daarom vraag ik de heer Kox om nu voor het rostrum plaats te nemen, zodat ik u de onderscheiding kan uitreiken en afscheid van u kan nemen. Daarna zal ik de vergadering schorsen zodat de overige leden u kunnen feliciteren en afscheid van u kunnen nemen in de Hall. Tevens kunnen de leden onze nieuwe collega, mevrouw Van Aelst, straks feliciteren hier voor het rostrum na de sluiting van deze vergadering. Het is een beetje complex, maar het gaat allemaal lukken.

Meneer Kox, ik vraag u nu om hier naar voren te komen.

(De heer Kox krijgt de versierselen behorend bij de benoeming tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau opgespeld.)

(Staande ovatie)

De heer Bruijn (VVD)

De voorzitter:

Hiermee zijn we gekomen aan het einde van de vergadering. Ik dank alle leden, de minister, de medewerkers die deze vergadering mogelijk hebben gemaakt en de aanwezigen op de publieke tribune voor hun komst naar de Kamer.