De voorzitter:

Geachte medeleden, begin december 2003, de geboorte van een nieuwe prinses: saluutschoten, klokgelui en mensen die zich te Den Haag in blijdschap hebben verzameld. Honderdnegentig jaar geleden, in 1813: eveneens saluutschoten en klokgelui alsmede – volgens de overlevering – een hossende en zingende menigte die naar Den Haag toog. Dit, om de op 30 november in Scheveningen gelande zoon van de laatste stadhouder Willem V tegemoet te treden. Op 2 december werd geproclameerd: "Het is geen Willem de Zesde, het is Willem de Eerste, die als souverein Vorst, naar den wensch der Nederlanders, onder het volk optreedt."

Begin december 1813: de "geboorte" van een soeverein vorst. Honderdnegentig jaar later, begin december 2003: de geboorte van een kind dat tot de grondwettelijke taak kan worden geroepen het koningschap uit te oefenen.

Het was gisteren, 7 december, dat Prinses Máxima het leven schonk aan een dochter. Van deze blijde gebeurtenis is de Kamer vanochtend bij Koninklijke Boodschap in kennis gesteld met de volgende bewoordingen:

  • "Met vreugde kondigen Wij U hierbij aan dat Onze zoon Willem-Alexander en Onze schoondochter Máxima gistermiddag de ouders zijn geworden van een dochter. Wij delen in hun grote geluk en dankbaarheid.

En hiermede bevelen Wij U in Godes heilige bescherming.

's-Gravenhage, 8 december 2003".

(w.g.) Beatrix.

De Kamer deelt in de vreugde om dit nieuwe mensenleven en voelt zich verbonden met de trotse ouders, Prins Willem Alexander en Prinses Máxima. Onze welgemeende felicitaties gaan naar hen uit. Wij hopen van harte dat hun dochter een fijne, onbekommerde jeugd tegemoet gaat en volop van de liefde en warmte van haar ouders, familie en anderen die op haar weg komen, mag genieten. Ook spreken wij de hoop uit dat zij de eigenschappen mag ontwikkelen die nodig zijn om te zijner tijd haar bijzondere staatsrechtelijke taak te vervullen, op een dán eigentijdse wijze.

Een eventuele broer zal dit niet meer in de weg kunnen staan. De wijziging van de Grondwet in 1983 heeft immers de voorrang van zonen boven dochters bij de erfopvolging doen vervallen. In lijn daarmee heeft het kabinet onlangs besloten ook het aantal saluutschoten bij de geboorte van een zoon en die van een dochter gelijk te doen zijn. Bij de grondwetswijziging beschouwde de regering de gelijkstelling van zonen en dochters als een "uitvloeisel van de opvatting dat voor de vervulling van ambten in beginsel geen verschil moet worden gemaakt tussen mannen en vrouwen". Voor de juistheid van die opvatting kan de nieuwgeboren prinses zien op de vier vrouwen die haar zijn voorgegaan: Koningin-Regentes Emma, Koningin Wilhelmina, Koningin Juliana en onze huidige Koningin Beatrix.

H.M. de Koningin wensen wij – evenals Prinses Juliana, Prins Bernhard en de ouders van Prinses Máxima – ook van harte geluk met de geboorte van de nieuwe prinses. Het is bijzonder dat voor de derde achtereenvolgende maal sprake is van de geboorte van een kind van een troonopvolger. De nieuwgeborene is erfprinses, ook haar vader en haar grootmoeder waren erfprins respectievelijk erfprinses. Even bijzonder is het dat deze titel voordien voor het laatst gevoerd werd in het begin van de negentiende eeuw.

Geachte medeleden. Op 2 december 190 jaar geleden aanvaardde Willem I de soevereiniteit over de Verenigde Nederlanden. Hij typeerde die gebeurtenis bij besluit van 6 december 1813, no. 7, als: "een gebeurtenis, welke ons en onze kinderen en nakomelingen naauwer dan ooit aan het lot dezer gewesten verbindt". Moge de vreugde over de blijde gebeurtenis van gisteren worden ervaren als een uitdrukking van de wederzijdse historische verbondenheid tussen ons volk en het Koninklijk Huis. Overeenkomstig de traditie in dit huis verzoek ik u allen te gaan staan en een driewerf hoera aan te heffen: Leve de nieuwe prinses! Hoera, hoera, hoera!

Minister Balkenende:

Mevrouw de voorzitter. Vandaag heb ik het genoegen u te mogen toespreken over een bijzonder vreugdevolle gebeurtenis, de geboorte van het kind van de Prins van Oranje en Prinses Máxima. Wij zijn blij met de geboorte van de prinses, blij voor de trotse ouders. Ik weet dat ik namens allen spreek als ik Prins Willem-Alexander en Prinses Máxima van harte gelukwens. Als ouders hebben zij het wonder mogen ervaren van de geboorte van een kind. Dat wonder stemt tot intense vreugde.

Geluk wensen wij ook Hare Majesteit de Koningin en haar ouders, die vol verwachting naar de geboorte hebben uitgekeken. Een felicitatie ook voor de ouders van Prinses Máxima. Het krijgen van een kleinkind is voor grootouders en overgrootouders een heel blijde gebeurtenis.

Het is bijzonder dat het Huis van Oranje nu vier generaties telt die gemeen hebben dat zij in de rechte lijn van de grondwettelijke erfopvolging staan of hebben gestaan. De directe lijn van het Huis van Oranje zet zich nu voort in de volgende generatie. Daarmee staan wij ook oog in oog met onze eigen toekomst. De nieuwgeborene zal naar verwachting eens onze koningin zijn. Dat is zo in onze Grondwet vastgelegd. Die Grondwet is op haar beurt verankerd in onze overtuiging dat bepaalde zaken voor ons van bijzonder belang zijn. Vrijheid, menselijke waardigheid en grondrechten behoren daartoe, evenals de historische band die het Nederlandse volk heeft en ervaart met het Huis van Oranje. Die band biedt steun. Zij past zich aan aan de nieuwe tijden en verandert al naar gelang de eisen van de tijd. Maar tegelijkertijd biedt ze ook continuïteit en vertrouwen in een veranderende wereld waarin de korte termijn ons vaak het zicht op de lange termijn beneemt. Dankzij die verbondenheid is het geluk dat de Prins van Oranje en Prinses Máxima is geschonken ook ons geluk!

Op 2 september 1967, bij de doop van de toen vier maanden jonge Prins Willem-Alexander, zei dominee H.J. Kater dat niemand zo onvrij is als iemand die in een paleis of koninklijk kasteel wordt geboren. Dat geldt nu in nog sterkere mate dan 36 jaar geleden. De eisen die aan een troonopvolger worden gesteld, zijn hoog en zwaar. Daarvan dienen wij ons allemaal rekenschap te geven. Des te belangrijker is het dat de kleine prinses een jeugd en een leven vol liefde en warmte zal kennen. Dat wensen wij haar uit het diepst van ons hart toe.

Dominee Kater zei in 1967: "Wij zijn allemaal doopgetuigen, allemaal medeverantwoordelijk voor het geestelijk klimaat waarin een kind momenteel moet opgroeien." Die woorden hebben nog niets aan actualiteit ingeboet. Dat beseffen wij bij de geboorte van deze nieuwe prinses. Dat beseffen we steeds wéér als in onze omgeving een kind wordt geboren. Bij elk kind opnieuw.

Wij wensen de Prins van Oranje, Prinses Máxima en hun pasgeboren kind al het goede toe!

De voorzitter:

Ik schors de vergadering voor een koninklijk gebakje!

De vergadering wordt van 19.16 uur tot 19.45 uur geschorst.

Naar boven