33 552 Slachtofferbeleid

Nr. 15 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 november 2015

Dit kabinet verbetert de positie van slachtoffers voor, tijdens en na afloop van het strafproces. Daarom is in het regeerakkoord onder andere opgenomen dat er één loket komt voor slachtofferhulp. Bij dit loket moeten slachtoffers terecht kunnen met alle vragen en verzoeken om ondersteuning. Er komt één telefoonnummer en één website voor bijvoorbeeld vragen over psychosociale en juridische ondersteuning, financiële compensatie door de dader of aanvragen van een tegemoetkoming uit het Schadefonds Geweldsmisdrijven. Dit vergt een intensieve samenwerking tussen Slachtofferhulp Nederland en het Schadefonds Geweldsmisdrijven en een gezamenlijke presentatie van informatie op internet.

Daarenboven wil ik ervoor zorgen dat slachtoffers alle informatie over hun specifieke zaak via één overkoepelend portaal online kunnen raadplegen, ongeacht of deze informatie wordt aangeboden door de politie, het Openbaar Ministerie (OM), Slachtofferhulp Nederland of het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB).

Graag licht ik deze beleidsvoornemens toe.

Eén loket voor slachtofferhulp

De afspraak om te komen tot één loket voor slachtofferhulp heeft in eerste instantie geleid tot een verkenning naar een mogelijke organisatorische samenvoeging van het Schadefonds Geweldsmisdrijven, Slachtofferhulp Nederland, Slachtoffer in Beeld en de slachtoffergerichte taken van het CJIB.

Over de verschillende varianten is intensief en constructief gezamenlijk overleg gevoerd met deze organisaties. Alle partijen hebben unaniem de voorkeur uitgesproken voor het realiseren van één loket voor slachtofferhulp door een intensievere samenwerking tussen het Schadefonds Geweldsmisdrijven en Slachtofferhulp Nederland, met als doel: gezamenlijke bereikbaarheid via één telefoonnummer en één internetsite. Dit vereist intensieve scholing van medewerkers en afstemming van digitaliseringsprojecten. Daarnaast wordt voortgebouwd op de bestaande goede samenwerking tussen het Schadefonds en het CJIB in het verbeteren van de informatie-uitwisseling, zodat slachtoffers niet lastig gevallen hoeven te worden over het verrekenen van de tegemoetkoming van het Schadefonds met een eventueel aan de dader opgelegde schadevergoedingsmaatregel.

Samenvoeging van de bij het loket betrokken organisaties bleek niet opportuun, omdat dit voor het slachtoffer geen directe voordelen oplevert en tot organisatorische complicaties leidt door de verschillende rechtsvormen van de betrokken organisaties: publiek en privaat.

Inrichting één loket

Bij het vormgeven van één loket voor slachtofferhulp is het perspectief van slachtoffers leidend. Slachtoffers zullen snel en adequaat geholpen moeten worden door een laagdrempelig telefonisch en online loketwaar zij zelf kunnen aangeven van welke dienstverlening zij gebruik wensen te maken en in welke vorm. Dat wil zeggen dat zij online informatie kunnen opzoeken en vragen kunnen stellen, waarop zij online, telefonisch of in een persoonlijk gesprek antwoord kunnen krijgen. Bij wijze van voorbeeld: een slachtoffer moet op de site informatie kunnen vinden over mogelijkheden om schade vergoed te krijgen, via de chatfunctie bevestiging kunnen krijgen dat dit ook in zijn situatie van toepassing is en vervolgens een afspraak kunnen maken om samen met een medewerker van Slachtofferhulp Nederland een vordering benadeelde partij of een aanvraag bij het Schadefonds Geweldsmisdrijven op te stellen. Uiteraard moeten slachtoffers op de site ook uitleg kunnen vinden om de aanvraag verder zelf te doen.

Hiervoor is nodig dat:

• 1. Slachtofferhulp Nederland en het Schadefonds Geweldsmisdrijven de huidige dienstverlening moderniseren en ook digitaal toegankelijk maken;

• 2. Slachtofferhulp Nederland en het Schadefonds hun werkprocessen zodanig aanpassen en integreren dat ook verzoeken om een tegemoetkoming van het Schadefonds via dit ene loket gedaan kunnen worden.

Met mijn goedkeuring en steun is Slachtofferhulp Nederland een driejarig programma (2015 – 2017) gestart, dat gericht is op het uitbreiden van de bestaande dienstverlening met digitale vormen van contact en ondersteuning.

Het achterliggende doel is niet alleen om bestaande cliënten beter te bedienen, maar ook om substantieel méér slachtoffers te bereiken met het huidige structurele budget.

Het Schadefonds realiseert in 2016 al een digitaal loket waarmee aanvragen via DigiD ingediend kunnen worden en waar slachtoffers vervolgens de stand van zaken van hun aanvraag kunnen volgen. Beide trajecten zullen in elkaar opgaan, zodat één loket ontstaat.

Overkoepelend toegangsportaal voor slachtofferinformatie

Niet alleen Slachtofferhulp Nederland en het Schadefonds Geweldsmisdrijven staan aan het begin van een majeure digitalisering van de informatievoorziening en dienstverlening, ook andere organisaties die een schakel vormen in de strafrechtsketen zijn druk doende de informatievoorziening aan slachtoffers verder te verbeteren en informatie steeds meer (ook) digitaal aan te bieden. Zo kunnen slachtoffers waarvan de zaak in hoger beroep dient bij een gerechtshof zich nu al op de hoogte stellen via het digitaal slachtofferportaal van het OM; uitbreiding hiervan naar zaken die worden voorgelegd aan een rechtbank ligt in het verschiet. En ook de politie werkt aan de ontwikkeling van een digitale aangifte volgservice.

Ik vind dit belangrijke, positieve ontwikkelingen die recht doen aan slachtoffers. Maar dan moet er wel voor gezorgd worden dat het voor slachtoffers niet te ingewikkeld en onoverzichtelijk wordt waar zij de voor hun relevante informatie kunnen vinden. Daarom heb ik opdracht gegeven om parallel aan deze ontwikkelingen een voorziening te creëren die het mogelijk moet gaan maken dat al deze voor individuele slachtoffers bestemde informatie via één overkoepelend toegangsportaal bereikbaar is. Uiteraard moet deze toegang aan dezelfde beveiligingsvereisten voldoen als de achterliggende informatiebronnen.

Najaar 2016 moet duidelijk zijn hoe dit portaal er precies uit gaat zien. Ervan uitgaande dat de digitale informatievoorziening aan slachtoffers door de afzonderlijke organisaties hiervoor dan ook ver genoeg gevorderd is.

De Minister van Veiligheid en Justitie, G.A. van der Steur