32 813 Kabinetsaanpak Klimaatbeleid

29 696 Structurele duurzame economische groei

Nr. 569 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 30 september 2020

Bijgaand treft u drie mede door mij geïnitieerde rapporten die betrekking hebben op de ontwikkeling van een markt voor duurzame waterstof en het daarvoor benodigde beleid¹. Deze recent verschenen rapporten sluiten aan bij de inzet van het kabinet op waterstof, in lijn met de eerder dit jaar gepubliceerde Kabinetsvisie waterstof (Kamerstukken 32 813 en 29 696, nr. 485).

Waterstofbalans in relatie tot energiestatistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en de Nederlandse Organisatie voor toegepast-onderzoek (TNO), in juli gepubliceerd)

Op dit moment is waterstof nog geen energiedrager in de nationale en internationale energiestatistieken. Met het oog op bredere inzet van waterstof was dit voor het CBS en TNO aanleiding om een eerste analyse te maken.

Het rapport beschrijft de huidige productie en het verbruik van waterstof in Nederland alsook de toekomstige mogelijkheden voor productie, transport en verbruik. Er worden daarnaast relaties gelegd tussen de waterstofproductie en elementen uit de energiebalans.

Daarna gaat het rapport in op de mogelijke toekomstige wijzen van produceren, transporteren en toepassen van waterstof en de mogelijke implicaties en methodologische uitzoekpunten voor de energiestatistieken.

Gezien de internationale kaders voor energiestatistieken zal het rapport door het CBS ook worden gebruikt voor internationaal overleg over hoe waterstof als energiedrager in energiestatistieken te verwerken.

Waterstof in de binnenvaart en short sea (Expertise en Innovatie Centrum Binnenvaart (EICB), in juli gepubliceerd)

Waterstof is een belangrijke optie voor zero-emissie scheepvaart. Mede in opdracht van mijn collega van Infrastructuur en Waterstaat beschrijft het EICB circa 20 projecten in Nederland met emissievrije aandrijving via waterstof van schepen en wordt een stand van zaken gegeven van de technologische ontwikkelingen. Uit het rapport blijkt dat de sector veel initiatief toont. Samen met Noorwegen loopt Nederland voorop in de internationale ontwikkelingen.

In de Green Deal Zeevaart Binnenvaart en Havens is de doelstelling vastgelegd van 150 zero-emissie schepen in 2030. In ogenschouw nemend dat er ook andere zero-emissie oplossingen zijn (zoals batterij-elektrische initiatieven) is de sector goed op weg om deze doelstelling al eerder te realiseren. Daarvoor moeten enkele belemmeringen voor de verdere ontwikkeling worden weggenomen.

Deze belemmeringen liggen o.a. bij de infrastructuur (bunkerlocaties), operationele kosten (brandstofprijs), investeringskosten (aanschaf brandstofcellen) en in regelgeving. In het rapport worden aanbevelingen gedaan voor het adresseren van deze belemmeringen. Bij de verdere uitvoering van de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens zullen deze zaken nadrukkelijk aan de orde komen. Dit sluit aan bij de ontwikkeling door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat van een strategie voor de toepassing van waterstof in mobiliteit en transport, met expliciete aandacht voor de scheepvaart.

Een waterstofbeurs voor het klimaat (Bert den Ouden, in september gepubliceerd)

Een handelsplatform kan bijdragen aan de ontwikkeling van een waterstofmarkt. Daarom heb ik laten onderzoeken wat er nodig is voor het realiseren van een waterstofhandelsplatform in Nederland, mede op basis van eerdere ervaringen met de oprichting van de elektriciteitsbeurs en de gasbeurs.

Het rapport stelt dat Nederland een goede uitgangspositie heeft voor een dergelijke beurs. Eerste stappen zijn het creëren van lokale handelspunten, starten van een handel in garanties van oorsprong en een waterstofprijsindex.

Een waterstofbeurs kan functioneren als katalysator in de opbouwfase van de markt, en als faciliteit voor een betere economische optimalisatie als de waterstofmarkt volgroeid is.

Een consortium van Nederlandse partijen wil verder gaan onderzoeken en uitwerken wat er nodig is voor een waterstofbeurs. Dit initiatief sluit goed aan bij de Nederlandse ambitie om een Europese waterstofhub te gaan worden.

Tot slot

De informatie uit deze drie rapporten vergroot het inzicht in de ontwikkelingen op het gebied van waterstof en draagt bij aan de vorming van beleid. Over de voortgang van de uitvoering van de beleidsagenda van de kabinetsvisie waterstof zal ik Uw Kamer voor het eind van dit jaar informeren.

De Minister van Economische Zaken en Klimaat, E.D. Wiebes

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl.