30 825 Ecologische hoofdstructuur

Nr. 77 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

Vastgesteld 20 april 2011

De vaste commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie¹ heeft een aantal vragen voorgelegd aan de staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie bij brief van 13 april 2011 inzake de doorlevering van gronden door de Dienst Landelijk Gebied in de Velperwaarden (2011Z07238/2011D19440).

De minister heeft deze vragen beantwoord bij brief van 19 april 2011. Vragen en antwoorden zijn hierna afgedrukt.

De voorzitter van de commissie,

Van der Ham

De griffier van de commissie,

Franke

1

Bent u bekend met het plan van Natuurmonumenten om de Velperwaarden om te zetten in natuur en in welke zin is de Dienst Landelijk Gebied hierbij betrokken?

Ja. Het is een initiatief van Natuurmonumenten dat financieel ondersteund wordt door de provincie Gelderland. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft het plan aangemerkt als voorbeeldproject integrale klimaatbuffers en daaraan een bijdrage verbonden.

De Dienst Landelijk Gebied (DLG) is daarbij betrokken door verkoop aan Natuurmonumenten van door Bureau Beheer Landbouwgronden (BBL) in de Velperwaarden verworven ruilgronden.

2

Klopt het dat Natuurmonumenten ongeveer 15 ha bezit van een gebied van ongeveer 130 ha dat voornamelijk in landbouwkundig gebruik is?

Natuurmonumenten bezit 17,7 ha grond in de Velperwaarden. De Velperwaarden zijn overwegend in landbouwkundig gebruik. Het gebied is begrensd als Natura 2000-gebied.

3

Klopt het dat DLG/BBL in de Velperwaarden 46 ha heeft verworven bij boeren die zijn vertrokken of gestopt? Vallen de verworven gronden onder de NURG-titel (Nadere Uitwerking Rivieren Gebied) en dus onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van EL&I?

DLG/BBL heeft in de Velperwaarden in totaal 46 ha grond verworven. Hiervan is 43,5 ha verworven op titel van en uit het budget voor Nadere Uitwerking Rivieren Gebied (NURG), het merendeel in 2003. Dit valt onder rijksverantwoordelijkheid. De betrokken agrariërs zetten hun bedrijf elders voort. De overige 2,5 ha is in 2010 onder verantwoordelijkheid van de provincie Gelderland verworven op titel van Ecologische Hoofdstructuur uit het ILG-budget.

4

Klopt het dat NURG (Nadere uitwerking Rivieren gebied) symbool was voor het realiseren van nieuwe natuur in de uiterwaarden van grote rivieren? In hoeverre is dit nog actueel?

Momenteel concentreren de uitvoeringswerkzaamheden zich op NURG-projecten met een nationale waterveiligheidstaakstelling en vormen inmiddels een vast onderdeel van de voortgangsrapportages over de PKB Ruimte voor de Rivier. Het programma Nadere Uitwerking Rivierengebied betreft een nadere uitwerking uit de Vierde Nota over de ruimtelijke ordening. Het programma is een gecombineerd programma met het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Beide departementen streven veiligheid én natuurdoelen na.

5

Is in het geval van Velperwaarden sprake van NURG-maatregelen welke randvoorwaardelijk zijn voor het halen van de doelstellingen die in de PKB Ruimte voor de Rivier vastgelegd zijn? Is in dit kader sprake van ontpoldering, vernatting en/of een hogere kans op overstromingen?

Het project Velperwaarden is niet randvoorwaardelijk voor het halen van de PKB Ruimte voor de Rivier doelstellingen. In die zin zijn de door u vermelde maatregelen ook niet aan de orde.

6

De uitvoering van het NURG-programma werd gezamenlijk gefinancierd (50/50) door het voormalig ministerie van V&W en het voormalig ministerie van LNV. Wat zijn de consequenties van de afspraken die zijn gemaakt in het regeerakkoord voor het NURG-programma en in het bijzonder voor de NURG-maatregelen in de Velperwaarden?

Het NURG-programma levert naast veiligheid ook EHS natuur op. Voor zover er geen relatie met veiligheid is, wordt ook de NURG EHS in lijn met het Regeerakkoord herijkt. Dit is inclusief de EHS in de Velperwaarden.

7

Klopt het dat het plan van Natuurmonumenten vernatting met zich meebrengt? Hoe staat dat in verhouding met het regeerakkoord «Vrijheid en verantwoordelijkheid» met als uitgangspunt «Er komen geen nieuwe besluiten tot ontpoldering, bestaande plannen worden heroverwogen»?

Het plan van Natuurmonumenten voor de Velperwaarden moet nog verder worden ingevuld.

8

Hoe staat de realisatie van de natuurwaarden in de Velperwaarden in verhouding met eerdere uitspraken over de Deltanatuurprojecten in relatie tot natte natuur realisatie waarbij u heeft aangegeven dat op grond van het regeerakkoord het kabinet niet langer de wens heeft deze te realiseren, en daarom geen medewerking in financiële of andere zin zal verlenen aan de uitvoering ervan?

Het betreft marktconforme overdracht van ongeveer 26 ha ruilgrond. Deze verkoop geschiedt volgens de daarvoor geldende regels. De overige 20 ha BBL bezit zijn begrensd als EHS nieuwe natuur. Over deze 20 ha valt pas een besluit na afronding van de herijking van de EHS. Indien dan blijkt dat er hier geen samenhang is met rivierveiligheid, zal het Rijk hier geen vernatting nastreven.

9

Is het juist dat de NURG-gronden in de Velperwaard tegen marktwaarde te koop zijn en op welke wijze is dit bekend gemaakt? Behoort DLG/BBL niet alleen Natuurmonumenten, maar ook anderen in de gelegenheid te stellen de NURG-gronden te verwerven, in het bijzonder de andere grondgebruikers in de Velperwaarden?

Ongeveer 26 ha NURG-gronden worden tegen marktwaarde (circa € 0,9 mln) verkocht aan Natuurmonumenten. Deze verkoop is niet specifiek gepubliceerd. Dit is in lijn met de procedure «maatschappelijke doelen niet zijnde natuur». Voor deze procedure is gekozen omdat Natuurmonumenten met deze aankoop klimaatdoelen wil realiseren waarvoor oud VROM subsidiegelden beschikbaar heeft gesteld. In een gesprek dat ik op vrijdag 8 april met betreffende agrariërs heb gehad, is overigens gebleken dat zij niet noodzakelijkerwijs de betreffende gronden aan willen kopen.

10

Bent u bekend met een alternatief projectidee dat gezamenlijk wordt aangedragen door de regio met onder andere de Geërfden van Velp en de Vereniging Streekbeheer Rijnstromen, waarbij de agrariërs (waaronder met name melkveehouders) kansen op ontwikkeling hebben? Bent u met ons van mening dat dergelijke alternatieven, met groot draagvlak in de regio, een reële kans moeten krijgen?

Ja.

In het in de vorige vraag vermelde gesprek gaven betrokkenen aan behoefte te hebben om de plannen van Natuurmonumenten te beïnvloeden. Inmiddels is de Dienst Landelijk Gebied in gesprek met de agrariërs om te bezien hoe invulling kan worden gegeven aan hun wensen. Ook benadert de Dienst Landelijk Gebied de Geërfden van Velp naar aanleiding van de door hen op 6 april gestuurde brief.

11

Wat is de stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van motie Lucas c.s. 32 500 A, nr. 46 over afwegingskader waterveiligheid?

Ik verwijs voor een reactie naar de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu.

---

1 Samenstelling:

Leden: Dijksma, S.A.M. (PvdA), Snijder-Hazelhoff, J.F. (VVD), Verburg, G. (CDA), Koopmans, G.P.J. (CDA), Ham, B. van der (D66), voorzitter, Smeets, P.E. (PvdA), Samsom, D.M. (PvdA), Jansen, P.F.C. (SP), ondervoorzitter, Jacobi, L. (PvdA), Koppejan, A.J. (CDA), Graus, D.J.G. (PVV), Thieme, M.L. (PvdD), Gesthuizen, S.M.J.G. (SP), Wiegman-van Meppelen Scheppink, E.E. (CU), Tongeren, L. van (GL), Ziengs, E. (VVD), Braakhuis, B.A.M. (GL), Gerbrands, K. (PVV), Lodders, W.J.H. (VVD), Vliet, R.A. van (PVV), Dijkgraaf, E. (SGP), Schaart, A.H.M. (VVD) en Verhoeven, K. (D66).

Plv. leden: Jadnanansing, T.M. (PvdA), Elias, T.M.Ch. (VVD), Ormel, H.J. (CDA), Blanksma-van den Heuvel, P.J.M.G. (CDA), Koolmees, W. (D66), Dikkers, S.W. (PvdA), Klijnsma, J. (PvdA), Irrgang, E. (SP), Groot, V.A. (PvdA), Werf, M.C.I. van der (CDA), Dijck, A.P.C. van (PVV), Ouwehand, E. (PvdD), Gerven, H.P.J. van (SP), Ortega-Martijn, C.A. (CU), Gent, W. van (GL), Leegte, R.W. (VVD), Grashoff, H.J. (GL), Mos, R. de (PVV), Taverne, J. (VVD), Bemmel, J.J.G. van (PVV), Staaij, C.G. van der (SGP), Houwers, J. (VVD) en Veldhoven, S. van (D66).